Viêm gan bí ẩn ở trẻ em có liên quan đến chó?

Các quan chức y tế Vương Quốc Anh đang điều tra mối quan hệ giữa chó và sự gia tăng ca mắc viêm gan bí ẩn ở trẻ em.

Theo Telegraph, Cơ quan An ninh Y tế Vương Quốc Anh (UKHSA) cho biết số ca mắc viêm gan bí ẩn ở trẻ em tại nước này đã tăng đột ngột, thêm 18 trẻ sau một tuần. Tổng số bệnh nhân tại Anh tính đến thời điểm này là 163, trong đó, 11 trẻ được ghép gan vì tổn thương nội tạng nặng.

Manh mối  của bệnh viêm gan bí ẩn ở trẻ em

Viêm gan không rõ nguyên nhân rất hiếm gặp ở trẻ em. Số ca mắc mới trên toàn cầu tính đến ngày 1/5 theo báo cáo của WHO là ít nhất 228 trường hợp tại 20 quốc gia. Ngoài ra, 50 ca bệnh khác đang nghi ngờ, chờ xác minh.

Vương Quốc Anh là nơi đầu tiên cảnh báo về tình trạng viêm gan bí ẩn ở trẻ em. Hiện nay, đây cũng là nước ghi nhận số trẻ mắc viêm gan bí ẩn ở trẻ em cao nhất thế giới.

Các quan chức y tế Anh cho biết virus adeno - loại thường gây bệnh cảm lạnh thông thường - có thể là thủ phạm. Nhưng những manh mối gần đây khiến họ đặt ra thêm giả thuyết.

Báo cáo cho thấy “số lượng tương đối nhiều” trẻ em (70/93 trẻ trong khảo sát) sống chung hoặc tiếp xúc với chó trước khi bị ốm. “Chúng tôi đang làm rõ mối quan hệ giữa chó và sự gia tăng ca mắc viêm gan bí ẩn ở trẻ em”, báo cáo của UKHSA viết.

Dù vậy, họ lưu ý việc nuôi chó rất phổ biến tại Anh. Dữ liệu hiện tại khá hạn chế nên rất khó để đánh giá nguyên nhân gây viêm gan bí ẩn ở trẻ em có phải do chó hay không. Còn quá sớm để họ đưa ra bất kỳ kết luận nào trong thời điểm này.

Trong khi đó, Giáo sư Francois Balloux, Giám đốc Viện Di truyền Đại học London, chia sẻ ông “không thể tìm bất kỳ lời giải thích hợp lý nào” cho mối liên hệ giữa tiếp xúc với chó và bệnh viêm gan ở trẻ em. “Những con chó mang virus adeno, gồm cả CAV-1 – tác nhân gây bệnh gan ở loài vật này. Song, không có bằng chứng cho thấy CAV-1 có thể lây nhiễm sang người”, Telegraph trích lời vị chuyên gia.

Trên Twitter, nhà dịch tễ học, tiến sĩ Meaghan Kall, thuộc Cơ quan An ninh Y tế Vương Quốc Anh, khẳng định giả thuyết này “quá xa vời”.

Nghi phạm hàng đầu của bệnh viêm gan bí ẩn này được cho là virus adeno. 72% trẻ em tại Anh có kết quả dương tính với virus này, trong đó, đa số là loại adeno 41.

Adenovirus 41 chủ yếu lây qua đường phân, miệng và là nguyên nhân gây viêm gan ở trẻ em bị suy giảm miễn dịch. Nó cũng có thể là một trong những yếu tố (không phổ biến) dẫn tới bệnh viêm gan ở trẻ em khỏe mạnh. Tuy nhiên, các chuyên gia vẫn đang tìm hiểu về mối liên quan giữa virus và chứng viêm gan nói chung.

Khoảng 50% trẻ em phát triển kháng thể với adenovirus 40 và 41 khi lên 4 tuổi. Các virus adeno thường lây từ người bệnh sang người lành thông qua tiếp xúc gần như chạm, bắt tay, giọt bắn hoặc đồ vật, bề mặt chứa virus.

Giãn cách xã hội dài ngày có thể là một yếu tố

Cơ quan An ninh Y tế Vương Quốc Anh không loại trừ nhiều yếu tố khác có thể khuếch đại sự lây lan của bệnh viêm gan bí ẩn. Một giả thuyết là thời gian giãn cách xã hội kéo dài có thể làm suy yếu khả năng miễn dịch ở trẻ. Bởi các em ít được tiếp xúc với những mầm bệnh thông thường khi nhiều nơi bị phong tỏa. Hoặc virus nào đó đang hoạt động song song với bệnh nhiễm trùng khác.

Giả thuyết này bao gồm SARS-CoV-2. Khoảng 14% trẻ em mắc bệnh trên khắp nước Anh có kết quả dương tính với nCoV. Chính vì vậy, các nhà khoa học không loại trừ khả năng những trường hợp viêm gan bí ẩn ở trẻ em là biến chứng của đợt mắc Covid-19 trước đó.

Một khả năng khác được đưa ra là làn sóng nhiễm trùng virus adeno. Có thể các biến chứng rất hiếm bắt đầu xuất hiện thường xuyên hơn hoặc đây là biến chủng adeno mới.

Ngày 6/5, tiến sĩ Meera Chand, Giám đốc lâm sàng và các bệnh nhiễm trùng mới nổi tại UKHSA, kêu gọi phụ huynh chú ý đến những triệu chứng của bệnh viêm gan bí ẩn ở trẻ em. Triệu chứng phổ biến nhất - gặp ở hơn 70% trẻ em - là vàng da. Ngoài ra, nôn mửa và phân nhạt màu cũng rất phổ biến.

Bà nhấn mạnh: “Khả năng trẻ mắc bệnh viêm gan bí ẩn ở trẻ emlà cực kỳ thấp. Tuy nhiên, chúng tôi vẫn tiếp tục nhắc nhở người dân cảnh giác với bất kỳ triệu chứng viêm gan nào. Phụ huynh nên liên hệ ngay với bác sĩ nếu con có những đặc điểm này".

Theo số liệu chưa chính thức, đến ngày 8/5, ít nhất 22 quốc gia đã ghi nhận ca mắc viêm gan bí ẩn. Trong đó, nhiều nhất là ở Anh (163), xếp sau là Mỹ (109). Dịch cũng đã lan ra châu Á, châu Đại Dương, châu Âu. Tổng cộng 9 trẻ em đã tử vong, nhiều nhất là tại Mỹ với 5 ca.