Việt - Mỹ: Mối quan hệ 30 năm sống động, có giá trị và trân quý

Hôm 2/10 tại Hà Nội đã diễn ra hội thảo “30 năm Quan hệ Việt Nam – Hoa Kỳ: Thành tựu và triển vọng”. Hội thảo do Liên hiệp Các tổ chức hữu nghị Việt Nam và Đại sứ quán Mỹ tổ chức.

Tại hội thảo, Tiến sỹ Satu Limaye, Phó Chủ tịch Trung tâm Đông – Tây (Mỹ) đã công bố báo cáo “Vietnam Matters for America / America Matters for Vietnam” (Việt Nam có ý nghĩa với nước Mỹ / Nước Mỹ có ý nghĩa với Việt Nam) do Trung tâm thực hiện.

"Biểu tượng truyền thống cho kỷ niệm 30 năm là viên ngọc trai. Hình ảnh này phản ánh tinh thần của quan hệ Việt - Mỹ: Vượt qua thử thách, chia sẻ lịch sử, trưởng thành theo thời gian và kiên nhẫn, hình thành từ nhiều lớp nỗ lực của lãnh đạo, quan chức, người dân và các bên liên quan ở cả hai quốc gia" - ông Satu Limaye nói.

Ông nhấn mạnh: Không giống như viên ngọc trai không hoàn hảo, mối quan hệ Việt – Mỹ sau 30 năm rất sống động, có giá trị và đáng trân quý.

Vượt qua sự chênh lệch về quy mô

Theo báo cáo, thành tựu của quan hệ Việt - Mỹ trong ba thập niên qua nổi bật ở chỗ hai bên đã vượt qua sự chênh lệch về quy mô. Dù khác biệt lớn về diện tích, dân số và quy mô kinh tế, cả hai vẫn coi trọng nhau ở mức độ cao.

Ví dụ, dù quy mô kinh tế rất khác biệt, Mỹvẫn là thị trường xuất khẩu số 1 của Việt Nam và là đối tác thương mại lớn thứ 2. Ngược lại, Việt Nam là đối tác thương mại lớn thứ 10 của Mỹ, đồng thời là nhà nhập khẩu nông sản Mỹ lớn thứ 10 thế giới.

Việt Nam cũng là quốc gia đứng thứ 6 về số lượng du học sinh tại Mỹ, trong khi cộng đồng người Mỹ gốc Việt là nhóm lớn thứ 4 trong cộng đồng người gốc Á – Thái Bình Dương tại Mỹ.

Nói cách khác, dù quy mô khác biệt, hai bên vẫn đạt được mức độ gắn kết sâu rộng trên nhiều lĩnh vực - một nền tảng vững chắc để tiếp tục mở rộng hợp tác bằng những cách tiếp cận sáng tạo và mới mẻ.

Tốc độ phát triển nổi bật

Một khía cạnh đáng chú ý khác là tốc độ phát triển của quan hệ Việt – Mỹ. Nếu coi 25–30 năm là một thế hệ, có thể nói hai nước đã “rút ngắn” tiến trình xây dựng quan hệ chỉ trong một thế hệ - ông Satu Limaye cho biết.

Chỉ trong nửa thế hệ, đầu tư trực tiếp song phương đã tăng vượt bậc: đầu tư của Việt Nam tại Mỹ từ khoảng 5 triệu USD năm 2007 lên 948 triệu USD năm 2024; đầu tư của Mỹ tại Việt Nam từ 426 triệu USD lên 4,4 tỷ USD cùng giai đoạn.

Thương mại song phương, giáo dục và du lịch đều tăng tốc tương tự - từ chỉ vài trăm sinh viên Việt Nam ở Mỹ năm 2000 lên hơn 20.000 sinh viên sau 20 năm.

"Tốc độ này thể hiện cam kết chính trị và chính sách mạnh mẽ, đồng thời tạo ra động lực tự thân để quan hệ tiếp tục mở rộng" - Phó Chủ tịch Trung tâm Đông - Tây nói.

Lan tỏa mạnh mẽ

Ông cũng nhấn mạnh, sau 30 năm, quan hệ Việt – Mỹ đã mở rộng đáng kể: Từ chỗ chủ yếu là hợp tác ở cấp chính phủ, nay đã lan tỏa sâu rộng đến cấp địa phương, doanh nghiệp và cộng đồng.

"Mối quan hệ này giờ đây là kết quả của sự tham gia của nhiều tầng lớp xã hội, nhiều lĩnh vực, nhiều con người - tạo nên nền tảng vững chắc giúp quan hệ có khả năng chống chịu và duy trì bền lâu" - ông nói.

Ví dụ, 10 tỉnh tại Việt Nam đang triển khai các chương trình hỗ trợ người khuyết tật do Hoa Kỳ tài trợ.

Doanh nghiệp Mỹ hiện diện tại 6 tỉnh thành lớn, và tại Mỹ, thương mại – đầu tư với Việt Nam tạo ra khoảng 65.000 việc làm, trong đó gần 1/3 tập trung ở Texas và California, nhưng mọi bang của Mỹ đều hưởng lợi trực tiếp hoặc gián tiếp từ hợp tác này.

Khả năng thích ứng với bối cảnh thay đổi

Theo báo cáo, trong ba thập niên qua, quan hệ Việt - Mỹ không ngừng tiến lên, dù phải điều chỉnh qua nhiều biến động quốc tế, khu vực và song phương. Điều đó cho thấy hai chính phủ và các bên liên quan có khả năng quản lý thay đổi để duy trì và củng cố quỹ đạo hợp tác - một nền tảng tốt cho tương lai.

Phát biểu chào mừng Hội thảo, Đại sứ Mỹ tại Việt Nam Marc Knapper cho rằng, khi kỷ niệm 30 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Việt - Mỹ, hai bên có rất nhiều điều đáng tự hào. Từ những bước đi dũng cảm đầu tiên của những cá nhân hai bên Thái Bình Dương mở ra các kênh đối thoại, tiến đến bình thường hóa rồi hợp tác toàn diện, quan hệ giữa hai nước nay đã phát triển thành Đối tác Chiến lược Toàn diện, bao trùm các lĩnh vực thương mại, công nghệ, giáo dục, thực thi pháp luật, an ninh và giao lưu nhân dân.

Đại sứ nhắc tới các trọng tâm của quan hệ tương lai mà hai bên đang hướng tới: Quan hệ kinh tế cân bằng hơn, đổi mới sáng tạo mang đến nhiều cơ hội hơn, hai nước cùng chia sẻ trách nhiệm toàn cầu, và mối liên kết giữa nhân dân hai bên ngày càng sâu sắc hơn.

×