Bình luận
0
Sau khi thắp hương hành lễ tại chùa Ngọa Vân trung, chúng tôi tiếp tục đi bộ khoảng 200m lên am - chùa Ngọa Vân thượng. Mấy chú cún hiền lành, không hề có vẻ lấm lét sợ sệt, tung tăng theo chân chúng tôi lên Ngọa Vân thượng.
Dẫn tôi từ chùa Ngọa Vân trung lên am - chùa Ngọa Vân thượng là chị Nguyễn Thu Hiền, cán bộ Ban Quản lý di tích đền Trần tại Đông Triều, Quảng Ninh.
Trúc Lâm-dòng thiền Phật giáo mang đậm bản sắc Việt Nam
Đi dọc theo những bậc đá, chị Hiền rủ rỉ kể tôi nghe về Đức Phật hoàng Trần Nhân Tông và am - chùa Ngọa Vân thượng. Phật hoàng Trần Nhân Tông là vị vua thứ 3 của nhà Trần, và là một trong 14 anh hùng dân tộc Việt Nam.
Năm 1293, sau khi nhường ngôi cho con là vua Trần Anh Tông, Ngài lui về phủ Thiên Trường (Nam Định) làm Thái Thượng Hoàng để dìu dắt, giúp vua làm quen với việc quản lý và điều hành đất nước. Hơn 1 năm sau, Ngài rời phủ Thiên Trường về thực tập xuất gia tại hành cung Vũ lâm, Gia Khánh, Ninh Bình.
Tháng 9 năm 1299, khi vua Trần Anh Tông đã đủ trưởng thành, Thượng hoàng Trần Nhân Tông chính thức xuất gia tu hành khổ hạnh tại Yên Tử, lấy hiệu là Hương Vân Đại Đầu Đà. Khi lên tu tại am Tử Tiêu trên ngọn núi Tử Tiêu, Ngài xưng là Trúc Lâm Đại Sĩ.
Tại đây, Ngài đã sáng lập thiền phái Trúc Lâm, dòng thiền Phật giáo mang đậm bản sắc Việt Nam.
Toàn cảnh am - chùa Ngọa Vân thượng. Ảnh: Lê Đại
Sau thời gian tu hành khổ hạnh tại Yên Tử, Ngài xuống núi, đi khắp xóm làng, dậy dân chúng phá bỏ dâm từ, thực hành thập thiện và ban thuốc chữa bệnh cho dân nghèo.
Tháng 5 năm 1307, Trúc Lâm Đại sĩ lên tu tại một am nhỏ trên đỉnh Ngọa Vân - một đỉnh cao quanh năm mây phủ nằm trên núi Bảo Đài.
Đến ngày 1/11 (âm lịch) năm 1308, Ngài an nhiên nhập Niết bàn tại Ngọa Vân. Do đó, Ngọa Vân chính là "thánh địa" của thiền phái Trúc Lâm.
Theo chị Hiền, ban đầu, Ngọa Vân chỉ là một am nhỏ có hướng phía Tây Nam, nơi Phật hoàng tu hành và hóa Phật. Sau khi Phật hoàng Trần Nhân Tông nhập niết bàn, đệ tử của ngài là thiền sư Pháp Loa đã cho xây dựng, mở rộng khu Ngọa Vân trở thành quần thể rất lớn.
Đến thời Lê Sơ thế kỷ 15, Nho giáo là quốc giáo, các công trình chùa chiền, am tháp vốn đã bị hao mòn, nay lại không được quan tâm và xuống cấp trầm trọng.
Tháp Phật Hoàng, nơi lưu giữ xá lỵ của Phật Hoàng Trần Nhân Tông. Bên cạnh có bia đá được dựng vào năm 1840. Hai bên là tượng ngựa đá và voi đá phủ phục. Ảnh: Bùi My
Phải đến thời Lê Trung Hưng, Phật giáo hưng thịnh trở lại, chùa chiền, am tháp được các tầng lớp quý tộc quan tâm và tạo dựng khang trang. Nổi bật là năm 1707, Ngọa Vân được trùng tu và mở rộng thành cụm chùa lớn.
Đến thời kỳ chống Pháp, khu vực này bị giặc đánh phá hư hỏng nặng và đổ nát. Sau đó, đến năm 2002, được sự công đức của nhân dân thập phương và chính quyền địa phương, am - chùa Ngọa Vân thượng mới được khôi phục.
Kiến trúc còn lại hiện nay tập trung tại hai cấp nền. Trong đó, cấp nền thấp hơn là sân chùa thượng, có hai tháp được xây dựng bằng đá gạo, đá bán laterit, là tháp Phật Hoàng và tháp Đoan Nghiêm.
"Tháp mộ chính giữa chính là tháp Phật Hoàng, chứa xá lỵ của Phật hoàng Trần Nhân Tông. Bên phải là tháp mộ của thiền sư Đức Hưng, tháp Đoan Nghiêm. Còn tháp phía bên trái mới được xây dựng trong quá trình trùng tu, tôn tạo lần này là tháp của thiền sư Bảo Sái," chị Hiền vừa giới thiệu vừa chỉ vào từng tháp mộ.
Sau khi Phật hoàng Trần Nhân Tông nhập niết bàn và hóa Phật, đệ tử đã hỏa thiêu nhục thể của Ngài ngay tại Ngọa Vân.
Tháp Đoan Nghiêm, tháp mộ của thiền sư Đức Hưng - người đã trùng tu, mở rộng Ngọa Vân vào đầu thế kỷ 18. Ảnh: Bùi My
Ngọa Vân-địa chỉ hành hương của Phật tử muôn phương
Truyền thuyết kể rằng, khi hỏa thiêu, mây ngũ sắc phủ trên giàn hỏa, Pháp Loa đã tưới nước thơm lên giàn hỏa thiêu, thu được ngọc cốt và hàng nghìn viên xá lỵ của Ngài.
Chị Hiền còn cho hay: "Các phần xá lỵ của Phật Hoàng Trần Nhân Tông, phần đầu tiên được tôn trí ngay tại tháp Phật Hoàng ở am Ngọa Vân, nơi Phật hoàng nhập Niết bàn. Những phần còn lại được đưa lên thuyền vua và chở về Thăng Long, được tôn trí ở những nơi khác như Đức Lăng ở Thái Bình, tháp Huệ Quang ở Yên Tử, tháp ở chùa Quỳnh Lâm...".
Đến thời Lê Trung Hưng, bảo tháp do Pháp Loa xây dựng đã bị đổ nát. Năm 1707, thiền sư Đức Hưng (hiệu là Viên Minh) đã cho trùng tu.
Phía trước tháp Phật Hoàng có tượng ngựa đá, voi đá phủ phục. Bên cạnh tháp Phật Hoàng còn có bia đá, ghi nội dung: Ngày 6 tháng 9 năm 1840 dựng bia ở lăng Hoàng đế Trần Nhân Tông.
Bài vị trong tháp Đoan Nghiêm chạm nổi mười bảy chữ Hán “Nam mô Thiền Lâm thích tử ma ha tì kheo Đức Hưng Thiền sư an tọa hạ”. Ảnh: Bùi My
Tháp Đoan Nghiêm nằm ở phía Đông cấp nền là tháp mộ của Thiền sư Đức Hưng, người chủ trì trùng tu, xây dựng và mở rộng Ngọa Vân vào năm 1707 thời Lê Trung Hưng.
Tháp có mặt bằng hình vuông, có một tầng bệ, hai phần thân và phần chóp tháp hình búp sen. Cấp nền thứ hai gồm am Sơn thần, chùa Ngọa Vân Thượng và am Ngọa Vân.
Ngoài cùng phía Đông chính là am thờ sơn thần, có tên là "Thiên Sơn từ". Hai bên có đôi câu đối bằng chữ Hán miêu tả cảnh sắc thiên nhiên, vẻ đẹp ở Ngọa Vân trên núi Bảo Đài là: "Vạn cổ anh linh tự - Tứ thời cảnh sắc tân".
Phía trước am Sơn thần là bia đá có tên "Trùng tu Ngọa Vân tự" từng bị đổ nát, nay đã được phục dựng. Các nét chữ chạm khắc trên bia vẫn còn rõ nét, ghi chép lại việc trùng tu chùa Ngọa Vân dưới thời Lê Trung Hưng.
Bia đá có tên Trùng tu Ngọa Vân tự (bia ghi chép trung tu chùa Ngọa Vân) được dựng vào năm 1707. Ảnh: Bùi My
Trung tâm của cấp nền thứ 2 là chùa Ngọa Vân thượng. Theo lời kể của chị Hiền, trước khi trùng tu lại, khu vực nhà Tổ được gọi là chính điện hay chùa Ngọa Vân thượng, thờ Tam Tổ Trúc Lâm.
"Sau khi trùng tu, nơi đây có sự thay đổi về tính chất thờ tự. Theo đó, khu vực nhà Tổ được xây dựng lại trên nền chùa cổ và thờ 5 vị. Ở chính giữa là Tam Tổ Trúc Lâm, gồm Sơ Tổ Phật hoàng Trần Nhân Tông, Nhị Tổ Pháp Loa, Tam Tổ Huyền Quang. Bên cạnh còn có ban thờ của Thiền sư Đức Hưng, ban thờ của Thiền sư Bảo Sái – người đệ tử thân cận nhất, theo hầu Phật hoàng trước khi Ngài nhập niết bàn".
Nằm ở phía Tây cấp nền số 2, và cao hơn cấp nền khoảng 2,5m là am Ngọa Vân. Trong am có đặt tượng Phật hoàng Trần Nhân Tông với dáng nằm mô phỏng Phật nhập niết bàn.
Am Ngọa Vân được xây bằng gạch, mái cuốn vòm bằng gạch. Ảnh: Bùi My
Theo sách "Trần triều Thánh tổ các xứ địa đồ", mặt bằng chùa Ngọa Vân trước kia không có am Ngọa Vân, chỉ có Đá Niết Bàn, chùa Ngọa Vân, hai tòa tháp, bia đá. Do vậy, am Ngoạ Vân hiện nay có thể được xây trên vị trí của Đá Niết Bàn.
Tượng thờ Phật hoàng Trần Nhân Tông nhập niết bàn, phía dưới chân có Bảo Sái chắp tay quỳ hầu. Ảnh: Bùi My
Khi mặt trời dần xuống núi, cái nắng ấm áp ban ngày nhường chỗ cho những cơn gió lạnh, cũng là lúc chuyến khám phá vùng "thánh địa" của thiền phái Trúc Lâm dần khép lại.
Trong bầu không khí thoang thoảng mùi trầm hương, tiếng kinh, tiếng mõ chùa văng vẳng như càng tăng thêm sự tĩnh lặng của vùng "thánh địa" linh thiêng.
ĐT futsal nữ Việt Nam đánh bại Indonesia 5-0 trong trận chung kết để lên ngôi vô địch SEA Games 33. Đây là lần đầu tiên futsal Việt Nam lên ngôi ở một kỳ SEA Games.
Chia sẻ
Theo tử vi ngày mai, tháng 1/2026, 4 con giáp sẽ gặp gỡ nhiều đối tác cùng chí hướng và khách hàng quan trọng, đặt nền móng vững chắc cho sự phát triển kinh doanh.
Chia sẻ
"Chúng tôi không thể sống bằng kéo co, nên tất cả thành viên trong đội đều phải có một công việc khác" - VĐV Trần Ngọc Thanh, thành viên đội tuyển kéo co nữ Việt Nam tại SEA Games 33 chia sẻ với Dân Việt.
Chia sẻ
Ghi nhận của Phóng viên Báo điện tử Dân Việt các ngày 16 và 18/12, hai xưởng dệt trên đường Ỷ La, phường Dương Nội, TP. Hà Nội đang xả khói có dấu hiệu ô nhiễm ra môi trường.
Chia sẻ
Trong lúc tuần tra trên tuyến ĐT602, lực lượng CSGT Đà Nẵng đã kịp thời sử dụng xe đặc chủng mở đường đưa một học sinh lớp 1 bị rắn cắn trong tình trạng nguy kịch đến bệnh viện cấp cứu an toàn.
Chia sẻ
Quân đội Ukraine thông báo thành lập Harpies, một đơn vị dùng drone và robot chiến đấu nơi các nữ quân nhân sẽ toàn quyền thực hiện các cuộc tấn công gây sát thương nhắm vào lực lượng Nga, trong bối cảnh Ukraine triển khai hơn 70.000 phụ nữ trong lực lượng vũ trang, tăng 40% kể từ năm 2021.
Chia sẻ
Thời gian qua, phường Trà Lý, tỉnh Hưng Yên mới (địa phận TP Thái Bình, tỉnh Thái Bình trước thời điểm sáp nhập, hợp nhất) đang có bước chuyển rõ nét nhờ tập trung đầu tư đồng bộ hệ thống hạ tầng giao thông và dân sinh. Hàng loạt công trình trọng điểm được triển khai không chỉ cải thiện diện mạo đô thị mà còn mở ra cơ hội thu hút đầu tư, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội và nâng cao chất lượng đời sống Nhân dân.
Chia sẻ
Bệnh viện Đa khoa Khánh Hòa vừa nối thành công cổ tay đứt lìa cho bệnh nhân (31 tuổi, xã Diên Khánh, tỉnh Khánh Hòa).
Chia sẻ
Mẹ rapper Low G viết thư dài hơn 1.000 chữ gửi con trai và con dâu tương lai sau màn cầu hôn gây sốt mạng.
Chia sẻ
Nông nghiệp Quảng Trị đang có bước chuyển mạnh mẽ từ tư duy “sản xuất nông nghiệp” sang “kinh tế nông nghiệp”, thay vì chạy theo sản lượng, ngành nông nghiệp và nông dân địa phương đang hướng đến làm “tinh”, làm có giá trị gia tăng cao, gắn sản xuất với khoa học công nghệ, liên kết chuỗi và thị trường tiêu thụ bền vững.
Chia sẻ
ĐT futsal nữ Việt Nam đã có màn trình diễn áp đảo trước Indonesia trong trận chung kết, giành chiến thắng đậm đà với tỷ số 5-0 để lần đầu tiên bước lên ngôi vô địch tại SEA Games.
Chia sẻ
Trước đây, nông dân xã Sín Chải, tỉnh Điện Biên chủ yếu sống dựa vào nương rẫy, thu nhập thấp và bấp bênh. Thế nhưng vài năm trở lại đây, nhờ thay đổi nếp nghĩ, cách làm và mạnh dạn áp dụng mô hình sản xuất kinh doanh, nhiều hộ dân đã vươn lên làm giàu, với thu nhập từ 50 đến 100 triệu đồng/năm, trở thành tấm gương tiêu biểu trong phát triển kinh tế địa phương.
Chia sẻ
U22 Việt Nam: Kiên Trung, Lý Đức, Hiểu Minh, Nhật Minh, Minh Phúc, Xuân Bắc, Quốc Cường, Phi Hoàng, Đình Bắc, Văn Khang, Viktor Lê.
Chia sẻ
Kết phiên 18/12, nhóm cổ phiếu bất động sản diễn biến giằng co với sắc đỏ chiếm ưu thế. Các mã trụ phân hóa rõ nét khiến chỉ số ngành giảm nhẹ, trong khi một số cổ phiếu midcap vẫn ghi nhận nhịp hồi tích cực.
Chia sẻ
Ông Nguyễn Văn Truyền, Tổ nhân dân tự quản số 7, ấp Tân Hòa Trong, xã Tân Phú Tây, huyện Mỏ Cày Bắc, tỉnh Bến Tre (nay là tỉnh Vĩnh Long) gắn bó công việc nuôi rắn ri (rắn ri cá, rắn ri voi-rắn ri tượng) hơn 5 năm, tạo thu nhập tốt cho gia đình. Hiện ông Truyền không còn nuôi rắn ri cá do giá bán của rắn ri voi gấp đôi rắn ri cá (con rắn ri cá giống và rắn ri cá thương phẩm)...
Chia sẻ
Dù Hòa Thân có là sủng thần hàng đầu của Càn Long thì khi đứng trước Lưu Dung cũng phải lùi một bước vì tài trí hơn người của vị nguyên lão hai triều này.
Chia sẻ
Qua mỗi trận đấu ở SEA Games 33, U22 Việt Nam càng thi đấu tốt hơn, chắc chắn và hiệu quả hơn. Liệu trước U22 Thái Lan, các học trò của HLV Kim Sang-sik có tiếp tục thể hiện bản lĩnh?
Chia sẻ
Ở trận chung kết môn futsal nữ SEA Games 33, ĐT futsal nữ Việt Nam thi đấu lấn lướt và dễ dàng giành chiến thắng 5-0 trước ĐT futsal nữ Indonesia để đoạt HCV.
Chia sẻ
UBND xã Mỹ Thiện, tỉnh Đồng Tháp (địa phận huyện Cái Bè, tỉnh Tiền Giang trước đây) đang rất đắn đo về giá sầu riêng. Cụ thể, trước đây khoảng hơn 10 ngày, giá sầu riêng Monthong Thái loại 1 từ 100.000-110.000 đồng/kg, sau khi người dân ký một số hợp đồng tiêu thụ với thương lái. Tới thời điểm này, sầu riêng đang mùa thu hoạch rộ, với giá sầu riêng giảm xuống chỉ còn 70.000-75.000 đồng/kg, thương lái chậm cắt trái sầu riêng...
Chia sẻ
Xã Chiềng Sinh, tỉnh Điện Biên hôm nay đã khác nhiều so với vài năm trước. Những quả đồi từng chỉ trồng ngô, sắn nay phủ xanh bằng mắc ca, cà phê. Dưới chân đồi, chuồng trại chăn nuôi được dựng lên gọn gàng; trâu, bò, dê, lợn sinh sản phát triển ổn định. Cuộc sống của người dân từng bước khấm khá hơn, dù điểm xuất phát của Chiềng Sinh là một xã còn nhiều khó khăn.
Chia sẻ
Ngày 17/12, ông Michael Peter - Tổng Giám đốc Toàn cầu của Siemens Mobility đã đích thân đến Hà Nội để ký kết Thỏa thuận hợp tác chiến lược toàn diện và chuyển giao công nghệ với VinSpeed (Tập đoàn Vingroup). Dưới sự chứng kiến của bà Helga Margarete Barth, Đại sứ CHLB Đức tại Việt Nam, hai bên đã mở ra một bước ngoặt cho sự phát triển của đường sắt tốc độ cao tại Việt Nam.
Chia sẻ
Bóng bàn Việt Nam đang "xây kim tự tháp", Singapore thì đã “mua đỉnh kim tự tháp”, còn Trung Quốc thì có cả dãy núi.
Chia sẻ
Sở GDĐT TP.HCM khẳng định các hoạt động liên kết phải dựa trên tinh thần tự nguyện, trường học không phải đơn vị kinh doanh để ép buộc phụ huynh đóng tiền.
Chia sẻ
Tòa án nhân dân tỉnh Hưng Yên vừa tuyên án đối với 110 bị cáo trong vụ án "Đánh bạc" và "Tổ chức đánh bạc" gây rúng động trên địa bàn. “Tuấn chợ Gốc” – kẻ cầm đầu đường dây lô đề nghìn tỷ ở địa bàn Thái Bình (cũ) bị tuyên phạt 6 năm tù.
Chia sẻ
Thực hiện Chương trình Mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững năm 2025, UBND xã Cẩm Trung vừa phối hợp với Công ty TNHH MTV Nông lâm nghiệp Duy Tân tỉnh Hà Tĩnh tổ chức lễ bàn giao dự án “Mô hình chăn nuôi bò” cho các hộ dân tham gia mô hình phát triển sinh kế giảm nghèo trên địa bàn xã.
Chia sẻ
Việc cố gắng đẩy nhanh tiến trình Ukraine gia nhập Liên minh châu Âu (EU) nằm trong khuôn khổ các nỗ lực do Mỹ bảo trợ nhằm chấm dứt cuộc chiến tranh với Nga. Nhưng có hai rào cản lớn khiến điều này khó xảy ra vào năm 2027: Ukraine chưa sẵn sàng, và không phải tất cả các thành viên EU đều ủng hộ. Câu hỏi đặt ra là vì sao Mỹ vẫn "treo mồi"? - theo Responsiblestatecraft.
Chia sẻ
Dự án cao tốc Quy Nhơn - Pleiku dài 125km kết nối 2 trung tâm kinh tế của tỉnh Gia Lai mới (Bình Định và Gia Lai cũ) với tổng vốn đầu tư 43.734 tỷ đồng sẽ khởi công sáng mai (ngày 19/12). Đây là một trong những dự án khởi công chào mừng Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng.
Chia sẻ
Khi ăn mừng bàn thắng nâng tỷ số lên 4-1 trong trận đấu giữa Thép xanh Nam Định và Bangkok United tối qua, Nguyễn Xuân Son đã cởi áo ăn mừng, khoe thân hình "6 múi" khiến NHM phải trầm trồ.
Chia sẻ
Trong lúc vận chuyển thiết bị để lắp đặt thang nâng hàng tại Nhà thi đấu Phú Thọ, nhóm công nhân gặp sự cố khiến 1 người tử vong, 1 người bị thương.
Chia sẻ
Điều tra xác định tổng doanh thu các công ty thuộc hệ thống Z Holding thông qua sản xuất, buôn bán hàng hóa là gần 6.700 tỷ đồng và kết luận giám định xác định 26 sản phẩm là hàng giả có doanh hơn 2.436 tỷ đồng.
Chia sẻ
Tin tức 
Thế giới 
Nhà nông 
Hội và Cuộc sống 
Đại đoàn kết dân tộc 
Kinh tế 
Thể thao 
Văn hóa - Giải trí 
Xã hội 
Bạn đọc 
Nhà đất 
Media 
Chuyển động Sài Gòn 
Pháp luật 
Dân Việt trò chuyện 
Gia đình 
Đông Tây - Kim Cổ 
Hà Nội hôm nay 
Radio Nông dân 
Doanh nghiệp 
Đăng nhập
Bùi My
