Vướng mắc nào khiến doanh nghiệp "ngại" làm nhà ở xã hội?

Doanh nghiệp làm nhà ở xã hội vẫn "than khó"

Thời gian qua, nhiều doanh nghiệp bất động sản vẫn gặp khó khi đầu tư, xây dựng các dự án nhà ở xã hội. Trong đó, số lượng thủ tục nhà ở xã hội nhiều hơn so với dự án nhà ở thương mại; cơ chế ưu đãi đối với các hạng mục thương mại dịch vụ trong phạm vi dự án nhà ở xã hội; nguồn vốn cho việc đầu tư xây dựng, mua, thuê nhà ở xã hội;... đã gây khó khăn cho các doanh nghiệp bất động sản.

Ông Nguyễn Việt Cường, Chủ tịch Tập đoàn Phú Cường cho rằng mặc dù lợi nhuận xây dựng nhà ở xã hội không cao, nhưng là một việc làm hết sức ý nghĩa đối với doanh nghiệp. Tuy nhiên, việc thực hiện các thủ tục pháp lý có những dự án mà Tập đoàn Phú Cường đã có được hai, ba chục con dấu nhưng không triển khai được.

"Ví dụ, trường hợp một doanh nghiệp có năng lực tốt, luôn tuân thủ pháp lý, đã triển khai một dự án được 6 năm, mọi thứ gần như hoàn thiện thì tự nhiên có một công văn gửi đến yêu cầu phải rà soát dự án đó. Vậy là dự án "đóng băng" hơn 3 - 4 năm nay, không triển khai được, gây thiệt hại 2 - 3 nghìn tỷ đồng mà doanh nghiệp đã bỏ vào đó để mua đất và xây dựng. Hơn nữa còn thiệt hại là chưa đóng thuế cho nhà nước. Như vậy, không chỉ thiệt hại cho cả nhà nước mà còn thiệt hại cho cả doanh nghiệp. Trong trường hợp này, nếu phát hiện ra cái sai, thì cơ quan chức năng cũng phải chỉ rõ để doanh nghiệp làm cho đúng", ông Cường chia sẻ.

Chủ tịch Tập đoàn Phú Cường cũng cho biết có tình trạng công văn ở dưới chuyển lên, ở trên chuyển xuống, chỉ nói chung chung, cuối cùng không thực hiện được một dự án nào. Bên cạnh đó cũng không nên mở cuộc họp riêng cho doanh nghiệp, khi báo cáo thì tổng hợp nhiều doanh nghiệp, không có sự ưu tiên giữa dự án này, dự án khác.

Còn theo ông Trần Ngọc Anh, Phó Tổng giám đốc Tổng Công ty Viglacera, thực tế nhiều doanh nghiệp đang gặp một số khó khăn trong việc kinh doanh những căn hộ nhà ở xã hội do các quy định còn hạn chế về đối tượng cũng như điều kiện thuê mua. 

"Cần sớm cho áp dụng Luật Nhà ở sửa đổi và ban hành Nghị định về nhà ở xã hội theo hướng tháo gỡ, mở rộng đối tượng được mua, được thuê với điều kiện đơn giản, dễ thực hiện để người nghèo sớm tiếp cận được với các sản phẩm nhà ở xã hội. Doanh nghiệp chúng tôi cam kết tiếp tục thực hiện tích cực trong chương trình 1 triệu căn nhà ở xã hội và mong muốn được tham gia làm nhiều hơn nữa nhà ở xã hội tại Hà Nội trong thời gian tới mà đây là nhu cầu và mong chờ rất lớn từ người dân", ông Ngọc Anh nhấn mạnh.

Phát triển nhà ở xã hội phải có sự hài hòa giữa Nhà nước, doanh nghiệp và người dân

Ông Hồ Hùng Anh, Chủ tịch Ngân hàng Kỹ Thương Việt Nam (Techcombank) cho biết, đối với các chủ đầu tư, nếu triển khai việc xây dựng nhanh và đúng đối tượng, người mua được vay sớm từ ngân hàng thì các chủ đầu tư đọng vốn không nhiều. Nếu chủ đầu tư vướng nhiều về mặt pháp lý thì có thể mất rất nhiều thời gian để hoàn thiện và tất nhiên là đọng vốn.

"Tôi cho rằng trước đây các ngân hàng thận trọng vấn đề pháp lý, khi mà tài sản này chưa đóng tiền quyền sử dụng đất thì rất ngại làm tài sản đảm bảo cho vay ngắn hạn. Nếu bây giờ với các luật mới thì ngân hàng cho vay 20 - 30 năm là bình thường, ap lực về lãi suất rất thấp. Vấn đề về nhà ở xã hội muốn phát triển được thì phải có sự hài hòa giữa nhà nước và doanh nghiệp và người dân. Tôi cho rằng tất cả cùng bắt tay vào làm thì mới giải quyết được", ông Hùng Anh nhận định.

Theo TS Lê Xuân Nghĩa, Thành viên Hội đồng tư vấn chính sách tài chính tiền tệ quốc gia, nhiều chính sách phải qua doanh nghiệp, qua ngân hàng mới thực hiện được thì đều không thành công, vì bắt ngân hàng phải cho vay lãi suất thấp, bắt ngân hàng phải chịu mọi rủi ro về chính sách. 

"Ngân hàng, doanh nghiệp là đối tượng khác, theo kinh tế thị trường không nên để họ phải chịu thiệt, họ là nơi truyền tải chính sách chứ không phải nơi thực thi chính sách. Những chính sách nào phải truyền tải qua các doanh nghiệp, đó là cơ chế thị trường thì mình phải để cho họ thực hiện đúng cơ chế thị trường. Chính sách phát triển nhà ở xã hội cũng vậy. Theo đó, chúng ta có 4 đối tượng liên quan đến chính sách này. Một là Chính phủ, hai là người được thụ hưởng. Hai đối tượng này là 2 đối tượng trực tiếp. Còn 2 đối tượng khác là ngân hàng và doanh nghiệp, là đối tượng truyền tải chính sách này, chứ không được thụ hưởng và cũng không bị thiệt thòi.

Đồng quan điểm, TS Trần Du Lịch, Ủy viên Hội đồng tư vấn chính sách, tiền tệ quốc gia cho rằng muốn làm nhà ở xã hội thì nhà nước phải hỗ trợ nguồn lực chứ không thể Nhà nước chỉ ban hành chính sách rồi giao cho thị trường tự làm. Các chính sách phải có cơ chế hỗ trợ bằng ngân sách nhà nước với một tỉ lệ phù hợp, ví dụ như bù lãi suất.

×