Xét xử vụ Việt Á: Những tình tiết đáng chú ý nhất trong 3 ngày xét xử

Cựu Bộ trưởng tóc bạc trắng hầu toà

Ngày 3/1, Toà án nhân dân TP.Hà Nội đã mở phiên tòa sơ thẩm, xét xử 38 bị cáo trong đại án Việt Á bị truy tố về các tội gồm vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng; vi phạm quy định về quản lý tài sản Nhà nước gây thất thoát lãng phí; đưa hối lộ; nhận hối lộ; lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ; lợi dụng ảnh hưởng đối với người có chức vụ, quyền hạn để trục lợi.

Trong số này có cựu Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long, cựu Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Chu Ngọc Anh, cựu Bí thư Tỉnh ủy Hải Dương Phạm Xuân Thăng và nhiều cựu quan chức cấp cao khác.

Trong ngày xét xử đầu tiên, lúc các bị cáo được lực lượng Cảnh sát bảo vệ và hỗ trợ tư pháp dẫn giải đến toà, cựu Bộ trưởng Bộ Y tế xuất hiện với một diện mạo khác lạ.

Theo đó, ông Long xuất hiện với mái tóc bạc trắng, mặc một chiếc áo tối màu, hai tay được phủ một chiếc áo len cũng tối màu. Dư luận khá bất ngờ trước hình ảnh này của vị cựu Bộ trưởng Bộ Y tế.

Diện mạo này khác hoàn toàn với hình ảnh xuất hiện trước công chúng của ông Long trước thời điểm ngày 7/6/2022 - thời điểm ông Long bị Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an khởi tố về tội "Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ". Lúc đó ông Long tóc đen, hầu như không nhìn thấy tóc bạc bằng mắt thường.

Cựu Giám đốc CDC "chia lộc" Giám đốc Sở nhiều hơn Bí thư Tỉnh uỷ

Trong thương vụ mua bán test xét nghiệm với Công ty Việt Á – CDC Hải Dương đã ký 4 hợp đồng mua bán với công ty này, giá trị khoảng 147 tỷ đồng.

Xong việc, Phạm Duy Tuyến – cựu Giám đốc CDC Hải Dương được Phan Quốc Việt – Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc Công ty Việt Á nói "chia sẻ lợi nhuận" lại cho CDC Hải Dương. Tuyến nhận khoảng 27 tỷ đồng từ Công ty Việt Á trong 3 lần (lần thứ nhất 5 tỷ đồng, lần thứ hai 17 tỷ đồng, lần thứ ba 5 tỷ đồng).

Tại tòa sơ thẩm, Tuyến thừa nhận đã nhận lợi ích vật chất từ Công ty Việt Á như cơ quan truy tố cáo buộc. Theo Tuyến, lúc đó bị cáo này nghĩ tiền đó không vi phạm pháp luật, sau khi bị bắt mới biết việc nhận tiền là vi phạm pháp luật.

Về việc "chia lộc", Tuyến khai việc này đã bàn với phía Công ty Việt Á, tuy nhiên thành phần chia cụ thể thế nào ở Hải Dương là do Tuyến quyết.

Tuyến nói theo chia sẻ, gợi ý của Công ty Việt Á là chia cho những người có công trong việc chống dịch. Tuyến chi cho lãnh đạo tỉnh, bản thân và những người ở CDC Hải Dương.

Tuyến khai đưa cho cựu Bí thư Phạm Xuân Thăng 3 lần, 2 lần 300 triệu đồng, 1 lần 50 nghìn USD. Tuyến khai số tiền USD này là của người thân gửi cho mình giữ.

Ngoài đưa cho ông Thăng, Tuyến đưa cho cựu Giám đốc Sở Y tế Hải Dương Phạm Mạnh Cường 6 lần, tổng 7 tỷ đồng.

Trước chất vấn của Hội đồng xét xử (HĐXX) về việc chia tiền cho Bí thư Tỉnh ủy ít hơn chia cho Giám đốc Sở Y tế, tuyến nói Cường là thủ trưởng trực tiếp của mình, đồng thời là người rất vất vả trong công tác chống dịch…

Ông Chu Ngọc Anh bận chống dịch nên chưa trả tiền nhận của Việt Á

Cựu Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Chu Ngọc Anh bị cáo buộc có 3 sai phạm, gồm ký quyết định cho Công ty Việt Á của Phan Quốc Việt được cùng Học viện Quân y tham gia nghiên cứu kit test Covid-19, kinh phí hơn 18 tỷ đồng từ nguồn Nhà nước.

Thứ 2, cựu Bộ trưởng biết rõ kết quả nghiên cứu đề tài là của nhà nước, do chính ông ta đại diện sở hữu nhưng lại để Công ty Việt Á mang đi đăng ký lưu hành rồi sản xuất kit test, bán thu lời.

Tiếp theo, bị cáo Ngọc Anh còn chỉ đạo bị cáo Phạm Công Tạc, cựu Thứ trưởng Bộ Khoa học Công nghệ, tổ chức họp báo, khen thưởng Phan Quốc Việt và Công ty Việt Á.

Qua những hành vi trên, Chu Ngọc Anh được Phan Quốc Việt "cảm ơn" 200.000 USD.

Khai trước HĐXX, ông Chu Ngọc Anh nói đã không biết có số tiền này trong túi quà được Phan Quốc Việt đưa. Ông Ngọc Anh khai hôm đó là ngày 27/8/2020, Việt gọi Viber cho ông không được nên nhờ Chánh văn phòng Bộ Khoa học Công nghệ đưa vào gặp.

Chánh văn phòng Bộ báo cáo, Việt muốn trình bày quá trình chống dịch của Công ty Việt Á đạt kết quả tốt, xin tiếp tục triển khai đồng thời giới thiệu một số sản phẩm mới của doanh nghiệp. Ông Ngọc Anh do vậy đồng ý gặp Việt. Quá trình gặp, Việt đưa một túi quà, nói bên trong có sản phẩm của Công ty Việt Á nên ông Ngọc Anh đồng ý nhận, để ở chỗ nghỉ trong phòng làm việc.

Cựu Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ khai thực sự không nghĩ trong túi quà có tiền, nếu biết có tiền thì phải cất đi.

Tiếp tục khai, ông Ngọc Anh nói chỉ đến khi chuyển về làm Chủ tịch UBND TP.Hà Nội mới mở túi quà này ra và phát hiện trong có tiền. Vị cựu Bộ trưởng định mang về phòng làm việc tại UBND TP.Hà Nội nhưng lại chưa sửa chữa xong nên "gửi anh em cất đi".

Ông Ngọc Anh nói muốn trả lại nhưng 21 tháng ở Hà Nội đều bận chống dịch nên quên không trả lại cho Việt.

Về số tiền trên, ông Ngọc Anh nói đã cho vào vali chuyên dùng đi công tác. Bị cáo này định mang chiếc vali này về UBND TP.Hà Nội nhưng do chưa sửa xong phòng làm việc nên mang về nhà, để ở gara ô tô với dự định bao giờ đi công tác sẽ mang theo, trả cho Phan Quốc Việt.

Bị cáo Ngọc Anh cũng cho rằng chiếc vali "chắc vẫn ở nhà thôi nhưng khi bị cáo lên đường đi chịu trách nhiệm hình sự, có nhờ người nhà tìm chiếc vali này để nộp nhưng không thấy".

Cựu Bí thư tin vào lời giới thiệu của cựu Bộ trưởng

Cơ quan truy tố cáo buộc, ông Thăng đã chủ trì các cuộc họp Ban Thường vụ Tỉnh uỷ, Ban Chỉ đạo phòng, chống dịch, bệnh cấp tỉnh và các huyện, thành phố, thị xã vào các ngày 29/1/2021, 1/2/2021 và ra 3 thông báo kết luận chỉ đạo cho Công ty Việt Á tham gia xét nghiệm Covid-19 trên địa bàn tỉnh Hải Dương.

Ngoài ra, theo đề nghị của Việt, ông Thăng còn kết luận, chỉ đạo tại cuộc họp ngày 22/2/2021 để Ban Chỉ đạo phòng, chống dịch, bệnh ban hành kế hoạch 570, giúp Công ty Việt Á được mở rộng phạm vi xét nghiệm, độc quyền bán test xét nghiệm và các vật tư, sinh phẩm y tế khác trên địa bàn tỉnh Hải Dương…

Trình bày tại toà, cựu Bí thư Tỉnh ủy Hải Dương thừa nhận các quy kết mà cơ quan truy tố thể hiện với mình là xác đáng.

Ông Thăng cho biết, năm 2021, dịch bùng phát lần 3 tại địa bàn tỉnh Hải Dương nhưng thời gian này ông đang dự Đại hội Đảng XIII ở Hà Nội.

Lúc này, ông Thăng đã gặp ông Nguyễn Thanh Long ở Đại hội. Ông Long nói với ông Thăng cho Công ty Việt Á về Hải Dương hỗ trợ phòng, chống dịch.

Theo lời khai của ông Thăng, ông này khẳng định sau khi nhận đề nghị của ông Nguyễn Thanh Long đã không có tác động nào với các cơ quan tham mưu mà trả lời lại rằng phải bàn với tập thể.

Sau đó, cựu Bí thư Tỉnh ủy Hải Dương trao đổi vấn đề của Công ty Việt Á với cựu Giám đốc Sở Y tế tỉnh Hải Dương Phạm Mạnh Cường thì ông Cường có nói "vậy tốt quá".

Về lý do đồng ý cho Công ty Việt Á về xét nghiệm tại địa bàn Hải Dương và trước chất vấn của HĐXX về việc đưa Công ty Việt Á về trên cơ sở đề xuất và ý kiến của ông Nguyễn Thanh Long, cựu Bí thư Tỉnh ủy Hải Dương Phạm Xuân Thăng khai, ông Long là Bộ trưởng Bộ Y tế, Phó trưởng Ban Chỉ đạo phòng chống dịch Quốc gia, là người giỏi chuyên môn, vì vậy ông Thăng tin tưởng sự giới thiệu này.