PTTg Vương Đình Huệ khuyên: "Đầu tư cho kinh tế tập thể chỉ có lãi"

Phó Thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ phát biểu chỉ đạo tại hội nghị 

HTX đã có nhiều tiến bộ

Theo đánh giá của Bộ NNPTNT, sau 4 năm thực hiện Luật Hợp tác xã năm 2012, mô hình kinh tế HTX đã có nhiều tiến bộ, đặc biệt là các HTX kiểu mới đã đáp ứng yêu cầu tái cơ cấu nông nghiệp và xây dựng nông thôn mới hiện nay. Riêng vùng Tây Nguyên và Duyên hải Nam Trung Bộ, Bộ NNPTNT cho rằng HTX vẫn còn nhiều hạn chế cần khắc phục. Theo đó đến hết năm 2016 toàn vùng có 1.272 HTX, bình quân 1 tỉnh có 98 HTX, thấp hơn nhiều so với cả nước là 170 HTX/tỉnh. Tổng số vốn ngân sách hỗ trợ trực tiếp cho các HTX còn rất hạn chế, chỉ đạt khoảng 93,5 tỷ đồng giai đoạn 2012 - 2016.

Quy mô tài sản các HTX cũng còn nhỏ, hầu hết các HTX chủ yếu phục vụ các thành viên các dịch vụ thiết yếu, ít tham gia liên kết với doanh nghiệp, việc tiêu thụ sản phẩm gặp nhiều khó khăn. Toàn vùng Tây Nguyên và Duyên hải Nam Trung Bộ mới chỉ có 35,7% HTX đang hoạt động được xếp loại khá tốt, số còn lại là trung bình và yếu kém.

Tại hội nghị, có nhiều ý kiến đóng góp thiết thực đối với những bất cập của Luật Hợp tác xã năm 2012, đề xuất các giải pháp nhằm thúc đẩy HTX phát triển. Đó là cần sửa đổi, bổ sung quy định tại Khoản 1, điều 17, Luật HTX về nâng tỷ lệ góp vốn của thành viên cho phù hợp, điều chỉnh thủ tục thành lập HTX theo hướng đơn giản hơn nhằm tạo điều kiện cho các HTX thành lập dễ dàng; bổ sung quy định về chế độ bảo hiểm đối với HTX và chính sách hỗ trợ sau thu hoạch. Đại diện Bộ NNPTNT và các đại biểu cũng kiến nghị Nhà nước cần có nhiều cơ chế, chính sách khuyến khích, tạo điều kiện cho HTX phát triển như tăng mức hỗ trợ vốn, đào tạo đội ngũ cán bộ kỹ thuật, kỹ năng quản trị cho HTX, ưu tiên cho thuê đất, phát huy vai trò của hệ thống Liên minh HTX.

Đồng thời tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, đánh giá nhằm thực hiện đầy đủ các quy định và tính minh bạch trong hoạt động của HTX. Ngoài ra, kiến nghị lựa chọn một số mô hình HTX có quy mô phù hợp để hỗ trợ xây dựng mô hình liên kết chuỗi với doanh nghiệp theo hướng ứng dụng công nghệ cao, tiêu chuẩn an toàn…

Tập trung tháo gỡ vướng mắc

Phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ đánh giá cao vai trò của các HTX, nhưng Phó Thủ tướng cho rằng mô hình này chưa phát huy hiệu quả trong nền kinh tế thị trường, chỉ đóng góp 5% vào tăng trưởng kinh tế của đất nước. Đối với vùng Tây Nguyên và duyên hải Nam Trung Bộ, Phó Thủ tướng cho rằng việc phát triển HTX và kinh tế tập thể còn rất nhiều hạn chế, số HTX đạt rất ít so với mặt bằng chung của cả nước.

Số HTX toàn vùng chỉ chiếm 11,8% so với tổng số HTX trong toàn quốc, trong đó chỉ có 16,5% HTX liên kết với doanh nghiệp, 1/3 sản lượng nông nghiệp tiêu thụ chủ yếu qua thương lái với mức giá bán thấp hơn 2/3 so với thị trường. Không những ít về số lượng, các HTX ở Tây Nguyên và duyên hải Nam Trung Bộ lại phân bổ không đồng đều, trong khi đó khu vực này có nhiều điều kiện phát triển nông nghiệp.

Hội nghị Sơ kết thi hành Luật Hợp tác xã năm 2012 

Để chính sách phát triển HTX đi vào cuộc sống, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ đề nghị lãnh đạo các tỉnh phải chỉ đạo quyết liện từ cơ sở, tăng cường tuyên truyền về ý nghĩa của kinh tế tập thể. Tại hội nghị, Phó Thủ tướng giao cho các bộ, ngành tham mưu sửa đổi các quy định của pháp luật nhằm tạo điều kiện về vốn, đất đai, tín dụng cho các HTX hoạt động... Với nhận xét nợ xấu trong nông nghiệp và giảm nghèo rất thấp, nhận định đầu tư cho kinh tế tập thể chỉ có lãi chứ không có lỗ, Phó Thủ tướng yêu cầu các địa phương quan tâm bố trí ngân sách để xây dựng Quỹ phát triển kinh tế tập thể.

Đối với Bộ NNPTNT, Phó Thủ tướng yêu cầu tiếp thu các phát biểu đánh giá về ưu, khuyết điểm và có giải pháp phát huy ưu điểm, khắc phục vướng mắc để Luật HTX năm 2012 sớm phát huy hiệu quả trong sản xuất nông nghiệp, đặc biệt đối với vùng trọng điểm Tây nguyên và duyên hải Nam Trung Bộ.