Bác Năm Công của nông dân

Gắn bó máu thịt với dân

Thời bác Năm làm Trưởng ban Nông vận Liên khu V- Bí thư Nông hội Liên khu (1950-1951), chiến tranh diễn ra ác liệt, nông dân vùng bị Pháp chiếm phải tản cư sống gian nan khốn khổ. Bác Năm cùng Nông hội cứu quốc Khu V đã vận động nông dân vùng tự do đỡ đầu nông dân vùng tạm chiếm với tấm lòng thương yêu ruột thịt, chí nghĩa chí tình, tổ chức quyên tiền bạc, gạo mắm giúp cho nông dân đi tản cư. Nhờ vậy, cuộc sống của nông dân tản cư phần nào được yên ổn.

Cố Chủ tịch Hội đồng Nhà nước Võ Chí Công (giữa, đeo kính) trong một lần thăm đồng ở huyện Đông Hưng, Thái Bình.

Bác Năm luôn gắn bó máu thịt với nông dân trước những cao trào và bước ngoặt của lịch sử cách mạng. Bác Năm Công là người trực tiếp truyền đạt Nghị quyết 15 vào miền Nam mùa hè năm 1959. Nghị quyết được truyền đạt đến đâu thì tạo ra một không khí náo nức phấn khởi trong cán bộ và nông dân đến đó. Phong trào cách mạng của quần chúng nông dân chuyển thành cao trào nổi dậy của nông dân với ba trụ cột nông hội - xã đội-an ninh, đã diệt ác, xoá bỏ Ngụy quyền, lập ra chính quyền tự quản của nhân dân.

Cơ sở cách mạng dần dần được khôi phục. Trong đó, nổi bật nhất là cuộc khởi nghĩa của nông dân Trà Bồng (Quảng Ngãi) cuối tháng 8.1959, giải phóng một vùng rộng lớn hơn 40 xã miền Tây Quảng Ngãi, tạo thế xây dựng miền núi và Tây Nguyên thành căn cứ địa cách mạng.

Sau đó bác Năm xuống Trà Bồng khảo sát tình hình, kết luận và báo cáo về T.Ư: “Khởi nghĩa Trà Bồng là đi đúng đường lối cách mạng miền Nam, đúng Nghị quyết 15 của Đảng”. Nhờ đó đã thông tư tưởng chỉ đạo thống nhất của các tỉnh, khu và toàn miền Nam.

Năm 1975, khi giải phóng các tỉnh duyên hải miền Trung, bác Năm chỉ đạo bộ đội khẩn trương giải phóng đảo Trường Sa bảo vệ toàn vẹn lãnh hải.

Quan điểm mới về nông nghiệp

Sau này, khi đất nước giải phóng, bác Năm luôn trăn trở tìm tòi hướng đi mới để khai thông bế tắc về sản xuất nông nghiệp. Năm 1981, khi đang là Phó Thủ tướng Chính phủ, bác Năm có về Đại Lộc. Tại đây, Bác đã tỏ ra tán đồng mô hình tổ chức khoán sản phẩm đến nhóm và người lao động được làm chui ở Hợp tác xã Sản xuất Nông nghiệp Đại Đồng (đơn vị này sau được Nhà nước tặng danh hiệu Anh hùng Lao động thời đổi mới). Sau khi nghe báo cáo và kiểm tra thực tế, bác đã khen ngợi tính quả cảm, táo bạo của chủ nhiệm HTX này - anh Trần Trọng Tuyên.

Trên cương vị Thường trực Ban Bí thư, Bác Năm đã đề xuất thành lập Hội Nông dân tập thể.

Đại hội Nông dân Việt Nam lần thứ I (ngày 28, 29.3.1988), tại Hội trường Ba Đình, Chủ tịch Hội đồng Nhà nước Võ Chí Công đã trao tặng Huân chương Sao vàng cao quý của Đảng và Nhà nước cho giai cấp nông dân Việt Nam, khẳng định sự đóng góp to lớn, đặc biệt xuất sắc của nông dân trong suốt quá trình đấu tranh vì độc lập tự do của Tổ quốc, vì lợi ích dân tộc, cơm áo cho dân nghèo.

Bác Năm cũng là người đã có đóng góp tích cực và quan trọng đưa đến sự ra đời của Chỉ thị 100 và sau này là Nghị quyết 10 (còn gọi là Khoán 10) “cởi trói” cho nông nghiệp. Nhờ những chính sách này, nông dân có quyền tự chủ đầu tư, yên tâm sản xuất, đưa năng suất, sản lượng nông nghiệp gia tăng lên nhiều lần, đời sống nông dân có nhiều thay đổi, an ninh lương thực đảm bảo, Việt Nam trở thành nước xuất khẩu gạo lớn của thế giới. Bác Năm cũng là người khởi xướng các phong trào giúp nông dân tăng gia sản xuất, làm giàu, như “Làm giàu yêu nước” “Thâm canh vượt khoán”...

Cũng chính bác Năm Công tại Hội nghị lần thứ 8 Ban chấp hành T.Ư Đảng đã đề xuất với T.Ư về chủ trương khoan nới sức dân, đổi mới công tác quần chúng của Đảng. Đến năm 1990, chủ trương miễn thuế nông nghiệp theo di chúc Bác Hồ được thực hiện.

Nhớ mãi bác Năm Công, người học trò xuất sắc của Bác Hồ, người anh cả của nông dân cả nước, con người của những cao trào và bước ngoặc lịch sử, nhà tư tưởng chiến lược tài ba.

Nguyễn Hữu Mai