Bộ trưởng Đào Ngọc Dung: Lương kỹ sư ra trường 3,5 triệu đồng thì các cháu sống làm sao?

"Không cải cách tiền lương không được"

Sáng 24/10, phát biểu tại phiên thảo luận ở tổ của Quốc hội về các vấn đề kinh tế - xã hội cùng nhiều nội dung quan trọng khác, Bộ trưởng Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội (LĐTBXH) cho biết, tháng 5/2018, Trung ương thông qua Nghị quyết số 27-NQ/TW, Hội nghị lần thứ bảy Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XII) về cải cách chính sách tiền lương đối với cán bộ, công chức, viên chức, lực lượng vũ trang và người lao động trong doanh nghiệp là một quyết định rất đúng.

Tuy nhiên, 6 năm qua, việc thực hiện nghị quyết chưa được nhiều, mỗi năm điều chỉnh lương 7% nhưng thực ra là bù vào trượt giá, chưa phải cải cách tiền lương.

Theo Bộ trưởng Bộ LĐTBXH, đến thời điểm này, không cải cách tiền lương không được, đây là thời diểm chín muồi. Lương là giá cả của sức lao động, đầu tư cải cách tiền lương là đầu tư của sự phát triển. Không thể khác, điều kiện đã đủ và đã 3 lần lỡ hẹn với cán bộ, công chức, viên chức.

"Lương kỹ sư ra trường 3,5 triệu đồng thấp hơn lương tối thiểu vùng thấp nhất, vậy các cháu sống làm sao? Chúng ta đặt vấn đề lương đảm bảo cuộc sống của họ và gia đình họ, có được không?", Bộ trưởng Đào Ngọc Dung nêu câu hỏi và đề nghị thực hiện đúng lộ trình cải cách tiền lương, mong Quốc hội ủng hộ.

Bộ trưởng Bộ LĐTBXH cũng nêu quan điểm, đi cùng với cải cách tiền lương khu vực công thì phải cải cách tiền lương khu vực doanh nghiệp nhà nước cũng như điều chỉnh phù hợp lương với đối tượng hưu trí và các đối tượng khác.

Với khu vực công, ông Đào Ngọc Dung cho rằng, quan trọng nhất là xoá bỏ mức lương cơ sở - đây là cái gốc, trả lương theo vị trí việc làm, ban hành 5 thang bảng lương.

Với khu vực doanh nghiệp nhà nước, ông cho biết, hiện có tình trạng doanh nghiệp thua lỗ, công nhân không có thu nhập nhưng người quản lý lương rất cao, vì họ ăn bảng lương hoàn toàn khác với người lao động.

Do đó, ông đề nghị phải cải cách lương ở khu vực này, với các nội dung: Thứ nhất, người quản lý ăn lương cùng lao động, khi lợi nhuận cao thì cả hai hưởng cao.

Thứ hai là tách hoàn toàn người quản lý với người giám sát vì "ở các nước, người quản lý sợ ông giám sát, nhưng ta thì ngược lại, ông giám sát sợ ông chủ vì ông chủ trả lương".

Thứ ba, Nhà nước không can thiệp vào thang bảng lương, doanh nghiệp hoàn toàn ban hành, khi đó Nhà nước đưa ra mức lương tối thiểu cho người lao động. "Hiện thang bảng lương 3 năm một lần tăng, bà tạp vụ có khi lương cao hơn kỹ sư ra trường nên công ty người ta sa thải thôi" – ông nói.

Một nội dung nữa mà theo ông chưa được đề cập và "nếu không nói, Quốc hội không cho ý kiến thì Chính phủ không làm được" là tiền lương của người nghỉ hưu, bảo trợ thế nào, nếu không tính toán đồng bộ sẽ bỏ rơi đối tượng này.

"Từ 1/7/2024 bỏ lương cơ sở thì người nghỉ hưu giải quyết thế nào, có được cải cách tiền lương hay không, nếu có thì mức bao nhiêu? Không nâng thì vô hình trung để họ tụt lại phía sau, càng xa hơn mức sống đời thường" – ông Đào Ngọc Dung băn khoăn.

Bộ trưởng Bộ LĐTBXH đề nghị, bên cạnh cải cách tiền lương khu vực Nhà nước cần đi đôi với khu vực doanh nghiệp nhà nước và điều chỉnh phù hợp lương đối tượng về hưu và các đối tượng khác. "Nói thế có cửa sau này Chính phủ thực thi phù hợp, đúng nghĩa cải cách tiền lương khu vực công và toàn xã hội".

Tăng lương phải đi kèm kiểm soát lạm phát

Đại biểu Vũ Thị Lưu Mai (đoàn Hà Nội) cho biết, điểm nhấn năm 2024 là tăng lương thực hiện Nghị quyết 27 của Bộ Chính trị, hiện nay Chính phủ đã đưa ra đề án cải cách tiền lương và trình Quốc hội thông qua.

"Theo đề án này, lương của cán bộ công chức và lực lượng liên quan sẽ tăng từ 1/7/2024, nhưng cần kiểm soát lạm phát. Chúng ta nhận thấy mỗi lần tăng lương, kể cả đối với người nghỉ hưu thì có tác động tiêu cực về lạm phát, giá cả tăng theo", bà Mai nói.

Đại biểu Lưu Mai dẫn chứng, theo báo cáo của Tổng cục Thống kê thì chỉ riêng năm 2023 (tính 4 tháng) có đến 32% các hộ gia đình bị ảnh hưởng bởi giá cả tăng cao.

"Nếu mà chúng ta tăng lương không kiềm chế lạm phát thì ý nghĩa của tăng lương cũng không được bảo đảm", bà Mai nhận định.

Bà Mai cho rằng, cần phải tăng lương thực chất, không cào bằng, trong bối cảnh ngân sách còn có chừng mực thì tăng lương là cả một cố gắng.

"Theo Nghị quyết 27, khi tăng lương thì không còn khoản phụ cấp khác, chúng tôi cho rằng Chính phủ cần lưu ý, khi không còn phụ cấp thì người đang có thu nhập từ phụ cấp không bị ảnh hưởng khi thực hiện đề án này. Đi cùng với tăng lương thì phải tinh giản biên chế, để làm sao bộ máy của chúng ta thực sự có hiệu quả", bà Mai nói.