Bóng đá Việt Nam học được gì từ lối đá của Man City?

Man City tiệm cận "cú ăn ba"

Trong trận gặp Chelsea, Man City ra quân với đội hình 2, nhưng họ vẫn chơi hay hơn đối thủ và giành chiến thắng 1-0. Chức vô địch Premier League cũng là danh hiệu đầu tiên trong "cú ăn ba" mà Man City đang hướng đến ở mùa này. Phía trước, họ còn hai trận chung kết là Champions League và FA Cup. Về đích sớm cuộc đua Ngoại hạng Anh giúp Man City tiến thêm một bước dài tới mục tiêu giành cú ăn ba lịch sử mùa này. Sau đó, họ sẽ có nhiều sức lực và thời gian hơn để tập trung cho hai trận chung kết còn lại đặc biệt là ở đấu trường Champions League.

Dù thế nào thì Man City dưới tay Pep Guardiola cũng đã trở thành 1 trong những đội bóng hay nhất thế giới với 1 lối đá hiệu quả và hấp dẫn. Khi nói đến lối chơi của 1 đội bóng, đó là nói đến triết lý bóng đá, tư duy chiến thuật của HLV. Với Pep, HLV đầu tiên có được Three Peat ở 3 giải đấu: Cùng Barca năm (2009-2011), với Bayern Munich (2014-2016) và Manchester City (2021-2023), điểm chung của 3 đội bóng này về mặt lối đá là khả năng kiểm soát bóng, kiểm soát trận đấu, áp đặt thế trận, buộc đối phương phải đuổi theo bóng.

Pep là bậc thầy về lối chơi kiểm soát bóng. Ông là người đã phát triển lối đá Tiqui -Taca lên mức cao nhất. Tất nhiên, Tiqui-Taca hay lối đá kiểm soát bóng, áp đặt mà có Leo Messi trong đội hình, đội bóng đó sẽ chơi khác. Nếu có Ronado hay Erling Haaland, đội bóng cũng sẽ chơi khác. Đương nhiên, lối chơi kiểm soát bóng của Man City sẽ không giống với Bacar hay Bayern.

Trở lại trận đấu của Man City và Chelsea, cả 2 đội đều là những đội bóng đỉnh cao, cùng rất giỏi chơi bóng theo kiểu kiểm soát. Ta thấy rất ít các pha bóng tranh chấp tay đôi theo kiểu va chạm, dùng sức của cầu thủ 2 đội. Đội bóng đang kiểm soát bóng sẽ cố gắng không để xảy ra các tình huống năm ăn năm thua để rồi phải tranh chấp tay đôi với cầu thủ đối phương. Khi 1 cầu thủ khống chế bóng tốt, bóng hoàn toàn trong chân anh ta thì đối phương dù to khoẻ hơn cũng không thể cướp được bóng nếu không phạm lỗi. Họ không phải va chạm nhiều, bóng sẽ được chuyền đi ngay khi đối phương chạy gần tới nơi.

Đòi hỏi của lối chơi này là khả năng di chuyển nhiều, quãng đường dài, tốc độ nhanh và hợp lý, kỹ thuật khống chế bóng, chuyền bóng tốt. Ngoài ra, tập thể cầu thủ tương tác liên kết với nhau trên sân chặt chẽ.

Liên hệ với bóng đá Việt Nam, nhất là trong bối cảnh có nhiều quan điểm khác nhau về lối đá kiểm soát bóng của các đối tuyển trong tay HLV Troussier. Nhiều người cho rằng lối đá đó không phù hợp với thể trạng, thể hình thấp bé, nhẹ cân của con người Việt Nam. Nhưng thực tế cho thấy, rất thành công với lối đá này ở cấp độ đội tuyển quốc gia là các cầu thủ Tây Ban Nha. Những Xavi, Alonso, Iniesta, David Silva, Fabregas, Mata… làm người ta nhớ đến bởi sự nhanh nhẹn, khéo léo, thông minh và rất kỹ thuật chứ không phải các tố chất như thể hình, sức mạnh.

Cải thiện thể hình các cầu thủ là điều cần thiết, giống như Chiến lược cải thiện vầm vóc, thể lực người Việt Nam. Nhưng theo kết quả khảo sát của Bộ Y tế được thực hiện bởi Tổng cục Thống kê và Viện Dinh dưỡng quốc gia trong năm 2019 - 2020, so với 10 năm trước, chiều cao trung bình của nam giới trẻ tuổi đã tăng 3,7cm, còn các bạn gái nước ta đã cao thêm 2,6cm. Theo tốc độ đó, để chiều cao trung bình của các cầu thủ Việt Nam lên cao trên 1m8 cần khoảng hơn 20 năm nữa.

Vậy, cái trước mắt cần cải thiện của bóng đá Việt Nam chính là kỹ thuật và khả năng di chuyển.

Chúng ta vẫn thường mặc định về các đặc điểm của cầu thủ Việt Nam như thể hình nhỏ con, va chạm, tranh chấp bóng kém, nhưng bù lại là ưu điểm nhanh nhẹn, khéo léo, kỹ thuật … Điều này không đúng. Chúng ta sẽ nhận thấy các cầu thủ Việt Nam không khéo, kỹ thuật không tốt khi xem các cầu thủ Man City và Chelsea thi đấu. Điều dễ nhìn thấy nhất chính là khả năng khống chế bóng. Các cầu thủ Việt Nam không chế bóng rất vụng về và ai cũng biết, khống chế bóng hoàn toàn không phụ thuộc vào thể hình. Có vẻ như HLV Troussier đang nỗ lực cải thiện yếu tố này cho các cầu thủ Việt Nam.

Khả năng di chuyển, sức nhanh, sức bền là thứ các cầu thủ Việt Nam cần và có thể cải thiện. Theo số liệu thống kê, quãng đưởng di chuyển của các cầu thủ Việt Nam chỉ khoảng 6km/trận, trong khi các cầu thủ thế giới là trên 10 km/trận. Như Phil Foden của Man City, trong trận này, anh đã chạy quãng đường 11,1 km, tức là gần gấp đôi so với mức trung bình của cầu thủ Việt Nam.

Như chúng ta đã thấy, VĐV Nguyễn Thị Oanh (điền kinh), không cần to cao, nhưng vẫn chiến thắng và đoạt 4 HCV tại SEA Games 32 nhờ tốc độ và sức bền, và cải thiện sức nhanh, sức bền với cầu thủ Việt Nam là khả thi hơn và nhanh hơn là cải thiện thể hình.

Xem các cầu thủ Man City và Chelsea thi đấu, ta thấy họ thi đấu như những nghệ sỹ, họ không cần phải lăn xả, không cần phải quả cảm hay chiến đấu như những chiến binh như chúng ta vẫn miêu tả các cầu thủ Việt Nam. Họ ít phải va chạm, ít phải phạm lỗi. Chúng ta sẽ còn phải lăn xả, còn phải hết mình cản phá, kể cả phải phạm lỗi khi chúng ta không kiểm soát được bóng, khi chúng ta còn để đối phương kiểm soát trận đấu.

Nếu nhìn nhận dưới góc độ như vậy, chúng ta sẽ thấy, việc điều chỉnh lối đá từ thuần phòng ngự phản công sang lối đá phối hợp kiểm soát bóng, áp đặt trận đấu mà HLV Park Hang-seo đã bắt đầu thực hiện trong những trận đấu cuối cùng của ông trên cương vị HLV trưởng ĐT Việt Nam và HLV Troussier đang thực hiện bây giờ là cần thiết và phù hợp với đặc điểm thể hình, thể trạng của cầu thủ Việt Nam.