Cá chết bất thường ở đầm Trà Ổ nổi tiếng Bình Định, đã tìm ra "thủ phạm"

Cá bị phân hủy trôi nổi rải rác quanh đầm Trà Ổ

Ngày 23/1, Chi cục Chăn nuôi và Thú y tỉnh Bình Định cho biết, vừa xác định được nguyên nhân cá chết trên đầm Trà Ổ, thuộc huyện Phù Mỹ.

Cán bộ kỹ thuật Chi cục Chăn nuôi và Thú y đã có mặt tại hiện trường và phối hợp với ngành chức năng huyện Phù Mỹ tiến hành kiểm tra thực tế, điều tra dịch tễ và thu thập mẫu xét nghiệm, xác định nguyên nhân gây cá chết nhiều trên đầm Trà Ổ.

Qua kiểm tra thực tế các khu vực trên đầm Trà Ổ, phát hiện có hiện tượng cá chết, phân hủy, thối rửa trôi nổi rải rác quanh đầm. 

Tập trung chủ yếu tại các bãi rong ven bờ phía Nam đầm thuộc khu vực Sông Lở, thôn Chánh Khoan Nam, xã Mỹ Lợi. Do ảnh hưởng hướng của gió Bắc nên lượng cá chết tấp dạt vào khu vực này, nhiều hơn các nơi khác.

Các loài cá chết chủ yếu là cá chép có kích thước từ 5 - 20cm, trọng lượng từ 20 - 200 gam/con.

Ngoài ra, còn có một số rất ít cá Lúi, cá Rô Phi và ốc Bưu vàng. Kết quả kiểm tra lâm sàng cá sắp chết có các dấu hiệu, thân chuyển màu đen hơn bình thường, bơi không định hướng nổi trên mặt nước, lờ đờ, dạt bờ, bong vảy, xuất huyết gốc vây ngực và hậu môn, mang nhiều nhớt.

Kết quả mổ khám kiểm tra bệnh tích, các nội quan dính vào màng bụng, gan, thận sưng to, có xuất huyết.

Căn cứ kết quả kiểm tra lâm sàng và giải phẫu, Chi cục Chăn nuôi và Thú y tỉnh Bình Định nghi ngờ, cá chết có thể do bị nhiễm bệnh do vi rút Koi Herpesvirus, gây bệnh viêm thận và hoại tử mang cá chép, cũng có thể do nhiễm vi rút gây bệnh xuất huyết mùa xuân.

Chi cục Chăn nuôi và Thú y đã gửi mẫu cá thu thập được đến Chi cục Thú y vùng 4 kiểm tra mầm bệnh đối với 2 bệnh trên và thu thập 3 mẫu nước, tại 3 địa điểm khác nhau trên đầm Trà Ổ, để kiểm tra các chỉ số môi trường nước (pH, NH3, H2S và Vi khuẩn tổng số).

Kết quả xét nghiệm các chỉ số môi trường, chỉ số NH3 và vi khuẩn tổng số nằm trong ngưỡng cho phép. 2 mẫu có chỉ số pH và 1 mẫu có chỉ số H2S vượt ngưỡng cho phép.

Về mầm bệnh, kết quả xét nghiệm số 40/TLKQ-TYV4- TH ngày 13/01/2024 của Chi cục Thú y Vùng 4, Cục Thú y về mẫu cá chép có kết quả dương tính với vi rút Koi Herpesvirus (KHV).

Thực tế trên địa bàn huyện Phù Mỹ, cũng đã xảy ra bệnh bệnh viêm thận và hoại tử mang cá chép.

Chi cục Chăn nuôi và Thú y tỉnh Bình Định cho rằng, qua kiểm tra thực tế tình trạng cá chết tại Đầm Trà Ổ, kết hợp điều tra dịch tể, kiểm tra triệu chứng lâm sàn, mổ khám kiểm tra bệnh tích và kết quả chẩn đoán xét nghiệm cho thấy, tình trạng cá chết do nhiễm mầm bệnh Koi Herpesvirus (gây bệnh viêm thận và hoại tử mang cá chép) xảy ra Bình Định đang bị ảnh hưởng của đợt rét lạnh đầu tiên và diễn ra trong nhiều ngày mới phát hiện.

Thêm vào đó, một số chỉ tiêu môi trường nuôi bất lợi, nhưng chưa tác động lớn. Các yếu tố đó, làm giảm sức đề kháng của cá, là điều kiện thuận lợi cho tác nhân gây bệnh bùng phát và làm cho cá chết nhanh và nhiều trong thời gian qua trên đầm Trà Ổ.

Do đó, nguyên nhân chính là do cá chép nhiễm mầm bệnh Koi Herpesvirus, gây bệnh viêm thận và hoại tử mang cá chép.

Không sử dụng và vận chuyển cá đã bị bệnh sang các địa phương khác

Chi cục Chăn nuôi và Thú y, Chi cục Thủy sản đã phối hợp hướng dẫn các địa phương khu vực xung quanh đầm Trà Ổ, triển khai các biện pháp chống dịch theo quy định.

Ngoài ra, phân công lực lượng, thường xuyên tổ chức thu gom xác cá chết, chôn lấp, xử lý bằng vôi bột và các loại hóa chất khử trùng khác.

"Thông báo cho bà con, tuyệt đối không sử dụng và vận chuyển cá đã bị bệnh sang các địa phương khác để tránh lây lan dịch bệnh", Chi cục Chăn nuôi và Thú y tỉnh Bình Định cho hay.

Thường xuyên thông tin, tuyên truyền, hướng dẫn các cơ sở sản xuất, nuôi cá trên địa bàn huyện tuân thủ các quy định về công tác phòng chống dịch bệnh thủy sản. 

Có biện pháp che chăn đề phòng các loại chim mang mầm bệnh do ăn cá bệnh, chết từ đàm Trà Ổ lây truyền sang. Khi phát hiện ao nuôi có dấu hiệu bệnh cần báo ngay cho chính quyền địa phương và nhân viên thú y cấp xã để phối hợp, hướng dẫn xử lý kịp thời.

Theo Chi cục Chăn nuôi và Thú y tỉnh Bình Định, Trung tâm dịch vụ nông nghiệp xem xét, hỗ trợ thuốc sát trùng để xử lý các hố chôn cá chết.

Lãnh đạo Chi cục Chăn nuôi và Thú y tỉnh Bình Định đã kiến nghị Sở NNPTNT, đề nghị UBND huyện Phù Mỹ chỉ đạo, các địa phương bao quanh đầm Trà Ổ tiếp tục phân công lực lượng, tổ chức thu gom xác cá chết. Chôn lấp, xử lý bằng vôi bột và các loại hóa chất khử trùng khác theo quy định, cho đến khi không phát hiện cá chết.

Khuyến cáo các các cơ sở sản xuất, nuôi cá trên địa bàn có biện pháp che chắn ao nuôi đề phòng các loại chim mang mầm bệnh từ do ăn cá bệnh, chết từ đầm Trà Ổ, lây truyền sang.

Lưu ý hoạt động thả các loại cá xuống đầm Trà Ổ hàng năm phải thực hiện xét nghiệm một số loại mầm bệnh. Nhất là đảm bảo âm tính với vi rút gây bệnh viêm thận và hoại tử mang cá chép và vi rút gây bệnh xuất huyết mùa xuân cá chép. 

Trường hợp cá nhập từ tỉnh ngoài về, phải có giấy chứng nhận kiểm dịch hợp lệ để đảm bảo nguồn gốc và an toàn dịch bệnh cho cá trong đầm. Ngoài ra, các địa phương xung quanh đầm Trà Ổ cần kiểm sát, giám sát và theo dõi tình hình dịch bệnh trên cá để kịp thời xử lý.