Ngọc Anh: “Âm nhạc của chú Phú Quang khiến tôi dễ tha thứ cho đàn ông”

Là người gắn bó với nhạc sĩ Phú Quang và âm nhạc của ông, chị đón nhận thông tin nhạc sĩ Phú Quang qua đời như thế nào?

- Suốt cả năm nay, mặc dù ở hải ngoại nhưng tôi vẫn cập nhật thường xuyên thông tin về sức khỏe của chú Phú Quang. Cách đây mấy ngày, tôi được chị Thư – vợ của chú cho biết, sức khỏe của chú đã rất yếu và đang nguy kịch. Quen chú bao nhiêu năm nay và chứng kiến chú nhiều lần "thập tử nhất sinh" rồi lại "tai qua nạn khỏi" nên tôi vẫn không ngừng hy vọng chú sẽ vượt qua được như những lần trước. 

Những lần chú vào viện trước đó, lần nào tôi cũng tới thăm và đều tưởng như là lần chia tay cuối cùng. Lần này, chú đã nằm viện hơi lâu và sức khỏe cứ yếu dần đi. Chị Thư cũng bảo với tôi là phải xác định tinh thần cho tình huống xấu nhất nhưng tôi không nghĩ lại nhanh đến thế.

Tôi đọc trên trang cá nhân của chị thì thấy hình như chị với nhạc sĩ Phú Quang đang có một cuộc hẹn nào đó giữa Hà Nội?

- Ở bên này, nhiều người yêu mến dòng nhạc của chú Phú Quang lắm nên rất muốn mời chú qua biểu diễn. Lần cuối cùng chú biểu diễn ở bên này cũng đã 15 năm rồi, đó là khi cả hai chú cháu cùng tham gia chương trình "Mùa thu cho em" năm 2006.

Tuy nhiên, vì sức khỏe của chú không tốt nên nhiều lần hẹn rồi vẫn chưa thực hiện được. Nhất là bên này, khi họ lên một kế hoạch cho một chương trình âm nhạc thì phải tính từ rất sớm. Rồi sau này, vì dịch bệnh, vì chú phải nhập viện… nên lời hẹn đó vẫn cứ dở dang. Bởi lẽ đó mà tôi vẫn luôn có cảm giác mình đang nợ chú một cuộc hẹn.

Tôi cảm thấy may mắn vì năm 2019, chú Phú Quang đã thực hiện được những đêm nhạc của mình ở "thánh đường" Nhà hát Lớn Hà Nội và tôi đã được về tham gia chương trình. Lần đó, hai chú cháu đã có nhiều cuộc gặp gỡ và trò chuyện để bàn tính về các dự án âm nhạc mới.

Trong lần gặp gỡ cuối, giữa chị với nhạc sĩ Phú Quang có kỷ niệm gì đáng nhớ?

- Trong những năm tháng thân quen, giữa tôi với chú Phú Quang có rất nhiều kỷ niệm. Kỷ niệm cả trong âm nhạc lẫn ngoài đời thường. Tôi nhớ mãi, khi bước qua tuổi 70, tay chú yếu hơn, trí nhớ có phần giảm sút… nên khi đệm nhạc cho tôi hát, chú đã quên khá nhiều. Đáng ra hợp âm như thế này thì chú lại chơi hợp âm khác. Những lúc như thế, tôi thương chú vô cùng. Lúc đó, tôi mới thực sự nhận ra rằng, chú đã già và đang phải trải qua cơ chế lão hóa của tuổi tác.

Sở dĩ tôi nhớ mãi kỷ niệm này bởi chú đã đệm đàn cho tôi hát không biết bao nhiêu lần trên rất nhiều sân khấu khi tôi thể hiện "Khúc mùa thu". Đây là bài hát chú viết cho NSND Lê Dung nhưng khi cô Lê Dung đi xa thì tôi đã được chuyên chở lại bài hát đó. Và phần đệm đàn của chú mỗi khi tôi thể hiện bài hát này đã như thuộc nằm lòng trong tôi. 

Chính vì vậy, trong chương trình của chú Phú Quang tổ chức hồi tháng 10/2019 ở Nhà hát Lớn Hà Nội, thấy chú đánh khác hợp âm đi mà tôi vừa hồi hộp, vừa lo lắng, vừa thương chú. Tôi lo không biết có kết thúc trọn vẹn được bài hát hay không. Sợ là không biết sau lần này sẽ còn lần nào khác chú đệm đàn cho mình hát được nữa hay không. Trong 5 phút thể hiện bài hát, bao cảm xúc và suy tư cùng ùa về khiến cho tiết mục hôm đó khá đặc biệt.

Ngoài đời, chú Phú Quang rất thích uống cà phê vào buổi sáng, trong khi tôi cũng dậy rất sớm mỗi khi về Việt Nam do ngược múi giờ. Vì thế, tôi với chú, vợ chú và một số người bạn đã có rất nhiều buổi ngồi ăn sáng cùng nhau trong tiết trời thu se lạnh của Hà Nội. Đó là những khoảnh khắc và những cảm giác mà tôi nghĩ không bao giờ mình quên được, thậm chí luôn thèm khát.

Chú Phú Quang có một sở thích rất đặc biệt. Nhiều năm chú chỉ ngồi đúng một nơi quen thuộc. Sau này, nếu có đổi thay thì chú mới chuyển sang chỗ khác nhưng sẽ "chung thủy" với điểm hẹn đó một thời gian dài. Trong tình yêu, chú cũng như vậy. Hết yêu người này chú mới yêu người khác chứ không bao giờ yêu cùng lúc nhiều người. Và tôi rất thích cái cách đó của chú.

Trong mắt chị, nhạc sĩ Phú Quang là một người đàn ông như thế nào?

- Chú cũng giống như nhiều người đàn ông Hà Nội khác thôi. Nghệ sĩ, ca sĩ, bác sĩ, họa sĩ… thì cũng đều có những hỷ nộ ái ố giống nhau cả. Nếu mọi người chỉ nhìn vào những mặt khuyết điểm của một con người thì sẽ không thể nhìn được nhiều điểm đáng yêu của họ. 

Chú Phú Quang là một người rất thông minh, trí nhớ rất siêu phàm. Chú thích đọc sách và đọc truyện nên kiến thức của chú rất nhiều. Chú là người rất hóm hỉnh nên khi nói chuyện với ai cũng tạo ra sức hút rất riêng cho câu chuyện của mình. Trông chú rất đàn ông nên những cô gái mới gặp và nghe chú nói chuyện thì đảm bảo sẽ rất thích thú. Chú lại còn là người rất lãng mạn và yêu Hà Nội nữa.

Diva Thanh Lam kể rằng, chị từng bị nhạc sĩ Phú Quang giận "tím ruột tím gan" vì hát sai nhạc của ông. Còn chị, là người hát nhạc của ông, đã bao giờ chị bị ông giận nhiều tới mức đó?

- Tôi đồng hành cùng âm nhạc của chú trong nhiều năm nhưng chưa bao giờ bị chú Phú Quang giận hoặc chỉnh đốn cả. Vì tôi rất trân trọng các tác phẩm âm nhạc của các nhạc sĩ nên trong cách hát của tôi không có nhiều biến chuyển qua thời gian. 

Tôi thường truyền tải bài hát bằng chính nội tâm và giọng hát sẵn có của mình chứ tôi không khoa trương kỹ thuật hoặc cố tình biến nó khác đi. Tôi luôn giữ trọn vẹn tinh thần bài hát mà các nhạc sĩ đã gửi gắm trong tác phẩm của mình.

Chú Phú Quang đúng là một người rất khó tính trong âm nhạc. Không phải ai chú cũng đồng ý cho thực hiện album nhạc của chú. Nhưng tôi lại được chú đồng ý cho sản xuất nhiều album nhạc của chú.

Âm nhạc của nhạc sĩ Phú Quang đã tác động hoặc có sức ảnh hưởng như thế nào đến âm nhạc và con người chị?

- Tôi cảm thấy rất may mắn và mãn nguyện vì đã chọn được đúng con đường mình cần đi trong âm nhạc. Có những người đôi khi đã đi rồi vẫn dừng lại để đổi hướng. Tôi từng bước qua những quãng đường dài đầy khó khăn và cơ cực khi tách ra hát solo.

Tôi quan niệm tâm hồn cũng có hình tướng và tâm hồn của ai cũng có hình tướng. Và không hiểu sao, âm nhạc của chú Phú Quang lại rót được đúng vào khuôn hình tướng tâm hồn của tôi. Tôi thấy âm nhạc của chú không thừa, không thiếu và giúp tôi có được đầy đủ cảm xúc trong tâm hồn.

Nhạc của chú Phú Quang rất lãng mạn và khi hát, tôi có cảm giác mình đầy sự nữ tính. Càng hát, tôi càng thấy thấu hiểu đàn ông hơn và về gần với bản năng của người phụ nữ hơn. Nghĩa là, khi chú viết về nỗi đau của người đàn ông thì khi hát tôi tìm thấy sự cảm thông của mình với cánh đàn ông nói chung. Chính vì thế, sau này, khi có những chuyện buồn trong cuộc sống, tôi dễ tha thứ hơn cho đàn ông.

Âm nhạc của chú Phú Quang không chỉ nghe để giải trí mà còn nghe để thấu hiểu cho số phận. Số phận của cả những người đàn ông lẫn những người đàn bà. Âm nhạc của chú nâng đỡ tâm hồn của tôi lên mức đẹp hơn. 

Và tôi tin rằng, trong cuộc sống đầy những áp lực và bộn bề lo toan này thì âm nhạc của chú sẽ nâng đỡ nhiều tâm hồn lên. Nhiều khán giả đến với nhạc Phú Quang, yêu mến nhạc Phú Quang, say mê nhạc Phú Quang chắc cũng đều trải qua những cung bậc cảm xúc như tôi. Có lẽ vì thế mà âm nhạc Phú Quang sống bền bỉ với nhiều tầng lớp, nhiều thế hệ…

Đạo diễn Lê Hoàng có một bài viết nói về nhạc sĩ Phú Quang với tựa đề: "Phú Quang bán Hà Nội để mua Hà Nội". Chị nghĩ gì về câu nói này?

- Tôi thấy câu nói này có vẻ hơi chua chát nhưng thực sự rất đúng. Tôi hiểu ý của anh Lê Hoàng là muốn nói đến tình yêu không bao giờ thay đổi được của chú Phú Quang dành cho Hà Nội. Suy cho cùng, cuộc đời của chúng ta cũng đều như thế cả, đều bán cái nọ để mua cái kia. 

Cuộc đời của chú Phú Quang chẳng có gì ngoài âm nhạc cả. Âm nhạc đã nuôi chú theo đúng nghĩa đen nhưng chú lại dùng âm nhạc để nuôi dưỡng những tâm hồn yêu Hà Nội. Chú Phú Quang, âm nhạc của chú và người yêu nhạc của chú đều nương tựa vào nhau để giữ lại khoảng trời Hà Nội trong ký ức.

Cảm ơn chị đã chia sẻ thông tin!