Các nhà khoa học phân tích điểm khác biệt của biến thể Omicron so với Delta

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) hôm thứ Sáu (26/11) đã tuyên bố Omicron là một "biến thể cần quan tâm", chỉ vài ngày sau khi biến thể này được ghi nhận lần đầu tiên ở Nam Phi. WHO cho biết họ đang phối hợp với nhiều nhà nghiên cứu trên toàn thế giới để hiểu rõ hơn về cách thức biến thể này sẽ tác động đến đại dịch Covid-19.

Nhiều câu hỏi được quan tâm, bao gồm liệu Omicron có vượt qua hàng rào bảo vệ của vaccine hay không và liệu nó có gây ra bệnh nghiêm trọng hơn không.

Một số chuyên gia về bệnh truyền nhiễm cho biết có cơ sở vững chắc để tin rằng Omicron sẽ khiến vaccine kém hiệu quả hơn. Omicron có một số đột biến chính tương tự như hai biến thể trước đó, Beta và Gamma, khiến chúng ít bị ảnh hưởng bởi vaccine hơn. Ngoài ra, Omicron còn có 26 đột biến độc nhất.

Trước đây, chỉ trong vòng vài tháng, Delta đã lan truyền nhanh hơn nhiều so với bất kỳ biến thể SARS-CoV-2 nào.

John Moore, giáo sư vi sinh và miễn dịch học tại Đại học Y Weill Cornell ở New York, cho biết: "Câu hỏi đặt ra là tốc độ lây truyền của Omicron so với Delta như thế nào. Đó là điều chính yếu mà chúng ta cần biết".

Các quan chức Nam Phi đã lên tiếng báo động về Omicron ngay khi mới xác định được vài chục trường hợp của biến thể này. Các nhà khoa học sẽ theo dõi chặt chẽ xem liệu các trường hợp mắc bệnh do Omicron gây ra có bắt đầu thay thế các trường hợp do Delta gây ra hay không. Các chuyên gia cho biết, quá trình có thể mất từ ba đến sáu tuần, tùy thuộc vào tốc độ di chuyển của biến thể.

Những thông tin khác sẽ có nhanh hơn. "Trong vòng hai tuần, chúng tôi sẽ dự đoán được mức độ nghiêm trọng của căn bệnh", Tiến sĩ Peter Hotez, một chuyên gia về vaccine và là giáo sư về virus học phân tử và vi sinh tại Đại học Y Baylor, nói. "Chúng tôi đang nghe được các báo cáo khác nhau - một số nói rằng đây là một căn bệnh nhẹ, những người khác lại cho rằng nó rất nghiêm trọng".

Bên cạnh đó, các nhà nghiên cứu cũng cho biết họ mong đợi sớm tìm ra câu trả lời về việc liệu Omicron có thể tránh được hàng rào bảo vệ của vaccine hay không. Moore nói: "Có rất nhiều phòng thí nghiệm đang tích cực kiểm tra độ nhạy kháng thể của Omicron, công việc sẽ mất vài tuần".

David Ho, giáo sư vi sinh vật học và miễn dịch học tại Đại học Columbia ở New York, tin rằng Omicron sẽ có khả năng kháng vaccine đáng kể, dựa trên những protein đột biến của virus.

Ho nói: "Những kháng thể của vaccine nhắm vào ba vùng trên coronavirus và Omicron có đột biến ở cả ba vùng đó. Những phân tích cấu trúc Omicron khiến các chuyên gia kỹ thuật của chúng tôi khá lo lắng".

Nhiều người khác lưu ý rằng các biến thể trước đó, chẳng hạn như Beta, cũng có các đột biến làm cho vaccine kém hiệu quả hơn, nhưng vaccine vẫn có thể giúp ngăn ngừa bệnh nặng và tử vong. Họ cho biết, ngay cả khi các kháng thể trung hòa từ vaccine trở nên kém hiệu quả hơn, các thành phần khác của hệ thống miễn dịch được gọi là tế bào T và tế bào B vẫn sẽ có khả năng bù đắp.

John Wherry, Giám đốc Viện Miễn dịch học Penn ở Philadelphia cho biết: "Việc tiêm phòng vẫn có thể giúp bạn không phải đến bệnh viện".

Các nghiên cứu thực tế đầu tiên về hiệu quả của vaccine chống lại Omicron trong cộng đồng có thể mất ít nhất ba đến bốn tuần, Tiến sĩ Michael Osterholm, một chuyên gia về bệnh truyền nhiễm tại Đại học Minnesota, cho biết.

David Ho của Columbia cho biết Omicron có khả năng lan rộng chính là nhờ sự hiện diện của Delta. Ông nói: "Nó vượt trội hơn tất cả các biến thể khác, đó là điều đáng lo ngại".