Cần một cái "bắt tay" thật chặt giữa Nghị định mới và hạ tầng giao thông cũ

Một trong những mặt tích cực của Nghị định 168 là áp dụng giới hạn giờ lái xe để đảm bảo an toàn giao thông và sức khỏe cho tài xế. Tuy nhiên, cái "bắt tay" chưa thật chặt giữa quy định mới và hạ tầng giao thông cũ kỹ khiến không ít người rơi vào thế "khó chồng khó". Về nguyên tắc, việc không cho phép tài xế lái xe liên tục quá 4 giờ là hoàn toàn cần thiết.

Trên các tuyến cao tốc hay đường dài, việc tài xế phải nghỉ sau 4 giờ liên tục giúp giảm thiểu rủi ro, ngăn ngừa tai nạn do buồn ngủ hoặc quá căng thẳng. Thực tế, nhiều vụ tai nạn kinh hoàng xảy ra trên quốc lộ hay cao tốc từng xuất phát từ việc tài xế "gồng" quá lâu sau vô lăng.

Do đó, Nghị định 168 được kỳ vọng sẽ giúp nâng cao ý thức, hạn chế tình trạng chở hàng "chạy sô" bất chấp an toàn, đồng thời tăng cường kỷ luật với các doanh nghiệp vận tải. Thế nhưng, không thể bỏ qua thực trạng hạ tầng giao thông tại TP.HCM, nhất là dịp cuối năm.

Đường chật, mật độ phương tiện quá đông, trong khi các biển báo, nút giao, hay bãi dừng đỗ cho xe tải, container hầu như không đủ. Việc tài xế phải tuân thủ dừng xe 15 phút nghỉ ngơi sau 4 giờ lái liên tục trở nên gian nan.

Nếu dừng xe không đúng nơi quy định thì bị phạt đậu sai, còn tiếp tục đi thì vi phạm thời gian lái xe. Các tình huống "tiến thoái lưỡng nan" xuất hiện nhan nhản, khiến giao thông vốn căng thẳng lại càng rối hơn.

Với quy định mới, nếu ùn tắc kéo dài, tài xế sẽ "chôn chân" trên đường, mất thêm thời gian dừng nghỉ nhưng không tìm được bãi đỗ. Còn doanh nghiệp vận tải thì oằn mình vì sợ chậm tiến độ, hàng hóa giao không kịp. Thu nhập tài xế giảm, chi phí nhiên liệu tăng, trong khi nguy cơ bị phạt nguội do "chạy quá 4 giờ" chẳng hề ít. Nhiều tài xế buộc phải chọn giải pháp dừng xe giữa đường, mở nắp capo "giả hỏng hóc" để đối phó quy định. Hệ quả là những xe phía sau cũng buộc phải "nối đuôi" chịu kẹt cứng, gây thêm thiệt hại kinh tế và thời gian cho xã hội.

Rõ ràng, siết quy định để bảo vệ an toàn là tốt, nhưng nếu chỉ phạt nặng các tài xế, người dân, doanh nghiệp vô tình sẽ bị thiệt hại rất lớn, trong khi ùn tắc vẫn chưa thể giải quyết rốt ráo. Vấn đề then chốt nằm ở hạ tầng giao thông và quy hoạch đô thị.

Để Nghị định 168 phát huy tối đa hiệu quả, chính quyền các địa phương nói chung và TP.HCM nói riêng phải khẩn trương xem xét xây dựng, nâng cấp bến bãi, điểm dừng nghỉ; mở rộng làn đường; bố trí lại hệ thống đèn tín hiệu giao thông hợp lý; lắp đặt các biển báo hướng dẫn tài xế dừng, đỗ an toàn.

Kinh nghiệm từ nhiều đô thị lớn trên thế giới cho thấy, một quy định thành công khi nó được đặt trong hệ sinh thái đồng bộ – bao gồm cả hạ tầng đường sá, ý thức người lái xe, sự chặt chẽ trong quản lý và tính khả thi khi vận hành.

Do đó, ngoài việc xử phạt nghiêm hành vi vi phạm, cơ quan chức năng cũng phải hỗ trợ tài xế, doanh nghiệp vận tải bằng cách sớm nâng cấp hạ tầng giao thông đồng bộ, từ đường sá, xây thêm trạm dừng nghỉ, tối ưu luồng tuyến cho đến tín hiệu đèn, biển báo…

Nhìn từ góc độ kinh tế - xã hội, không ai phủ nhận tác dụng tích cực của việc điều chỉnh thời gian lái xe. Nhưng để quy định này đáp ứng kỳ vọng, các giải pháp đồng bộ về hạ tầng giao thông cần được đẩy mạnh khẩn trương, với sự tham gia của cả nhà nước lẫn khu vực tư nhân.

Có như vậy, việc "siết" điều kiện lái xe liên tục mới thật sự trở thành biện pháp cứu nguy giao thông, thay vì vô tình tạo thêm cảnh kẹt xe triền miên, thiệt hại cho doanh nghiệp và chính người dân. Nếu triển khai đúng hướng, Nghị định 168 sẽ không dừng lại ở việc tăng cường an toàn, mà còn giúp xây dựng hình ảnh giao thông văn minh, thúc đẩy phát triển bền vững trong tương lai.

×