Chặn "hai giá" trốn thuế mua bán nhà đất, Bộ Tài chính kiến nghị thanh toán qua ngân hàng

Trả lời báo chí tại cuộc họp báo thường kỳ tháng 5/2022, liên quan đến câu hỏi có hay không sự lúng túng của cơ quan chức năng với việc "xác định giá đúng", thất thu thuế chuyển nhượng bất động sản khi có hiện tượng "hai giá" trong các giao dịch chuyển nhượng bất động sản?

Bộ Tài chính cho biết, thời gian qua Bộ đã ra nhiều văn bản, chỉ đạo cho cơ quan thuế rà soát hoạt động mua bán bất động sản hai giá, trong đó giá hợp đồng thường thấp hơn so với chi trả, giao dịch thực tế của các bên.

Bổ sung quy định giao dịch chuyển nhượng bất động sản phải thanh toán qua ngân hàng

Theo báo cáo của Tổng cục Thuế, trong quý I/2022, qua rà soát, cơ quan thuế căn cứ vào cơ sở dữ liệu mà người nộp thuế đã kê khai tính thuế và tham khảo giá thực tế chuyển nhượng ở một số khu vực, vị trí tương đương đã phát hiện các rủi ro trong việc kê khai nộp thuế.

Qua yêu cầu kê khai lại các hồ sơ khai thuế có dấu hiệu vi phạm, ngành thuế đã tăng thu cho ngân sách hàng trăm tỷ đồng. Đặc biệt, qua kê khai lại của các tổ chức cá nhân tại một số địa phương đã kê khai giá chuyển nhượng bất động sản tăng từ 2-5 lần so với giá kê khai ban đầu, đặc biệt có hồ sơ kê khai điều chỉnh tăng lên 20 lần, 40 lần.

Về số thu thuế thu nhập cá nhân từ chuyển nhượng đất đai, trong 3 tháng đầu năm, Tổng cục Thuế cho biết số thu tăng trên 63%, đạt 8.200 tỷ đồng, tăng hơn 3.200 tỷ đồng so với cùng kỳ 3 tháng của năm 2020.

Trong thời gian tới Bộ Tài chính (Tổng cục Thuế) sẽ chỉ đạo cơ quan thuế các cấp tiếp tục tăng cường công tác tuyên truyền để người dân hiểu đầy đủ, chính xác về nghĩa vụ và lợi ích trong việc thực hiện nộp thuế chuyển nhượng bất động sản; những rủi ro, trách nhiệm khi kê khai giá không đúng, đồng thời tập trung xây dựng cơ sở dữ liệu về giá đã giao dịch và kê khai thuế để làm căn cứ tính thuế theo quy định của Luật Quản lý thuế.

Về lâu dài, Bộ Tài chính kiến nghị cấp có thẩm quyền trong thời gian tới thực hiện một số giải pháp như: Tổ chức rà soát các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến hoạt động kinh doanh, chuyển nhượng bất động sản để sửa đổi, bổ sung đảm bảo thống nhất, đồng bộ.

Đáng nói, Bộ Tài chính đề xuất các cấp thẩm quyền cần bổ sung quy định "giao dịch chuyển nhượng bất động sản phải thanh toán qua ngân hàng".

Bộ này cho rằng, giao dịch chuyển nhượng "phải" thanh toán qua ngân hàng để minh bạch trong kiểm soát giao dịch của các ngành, phục vụ công tác quản lý giao dịch tài sản, bất động sản của các chủ thể trong xã hội của các cơ quan quản lý nhà nước nói chung và quản lý thuế nói riêng.

Khó xác định đúng giá để áp cho chuyển nhượng bất động sản

Trước đó, như Dân Việt đưa tin, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi cho biết hiện tượng "hai giá đất" tồn tại quá lâu và Bộ Tài chính phải đưa ra các phương án, giải pháp chấn chỉnh.

Lãnh đạo Bộ Tài chính khẳng định: Vấn đề khai giá thấp ở xe máy, ô tô trên hoá đơn, hợp đồng mua bán đã cơ bản được xử lý. Chúng ta đã có căn cứ xác định giá khá sát vì thông số đầu vào, linh kiện, mã số thuế cấu thành. Còn đất đai vẫn khó trong việc xác định giá. Ví dụ ở một tuyến phố, giá nhà đất đầu phố khác, cuối phố một giá khác và giữa phố lại một giá khác. Do tình trạng và thực tế đó, Bộ Tài chính rất muốn xác định rõ giá để tránh thất thu thuế.

"Trước đây chúng ta dựa vào căn cứ giá đất của địa phương, nhưng thực tế thấy rằng giá này cũng chưa sát. Chúng tôi chỉ đạo cơ quan thuế các địa phương rà soát, vào cuộc xử lý; chủ động các giải pháp trong phạm vi quy định, nhằm giảm bớt thất thu thuế trong chuyển nhượng bất động sản", ông Nguyễn Đức Chi nhấn mạnh.

Theo ông Chi, hiện các cơ quan thuế địa phương đang sử dụng các giải pháp như khảo sát thị trường, nắm giữ thông tin giao dịch và có ý kiến với trường hợp giao dịch trên giấy tờ quá khác biệt so với thực tế.

Theo Thứ trưởng Chi, việc áp giá đất theo khung giá của địa phương, cơ quan địa phương đưa ra có thể bị coi là cảm tính, nhưng dần dần chúng ta sẽ tìm ra được giải pháp tốt hơn, luật hoá vấn đề này để hài hoà lợi ích các bên.