Chuyên gia khí tượng lý giải hiện tượng hàng nghìn cú sét dội xuống miền Bắc trong sáng nay 25/4: Vì sao lại có nhiều sét đến vậy?

Vì sao lại có nhiều sét đến vậy?

Trao đổi với Dân Việt, ông Mai Văn Khiêm, Giám đốc Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) cho biết: “Đây là hệ quả của các vùng mây đối lưu phát triển rất mạnh – vốn là đặc điểm phổ biến trong các cơn dông xảy ra vào thời điểm giao mùa".

Theo ông Khiêm, giai đoạn từ tháng 3 đến đầu tháng 5 hằng năm là thời điểm thường xảy ra sự tranh chấp giữa các khối không khí lạnh từ phía Bắc và không khí nóng, ẩm ở phía Nam.

Khi hai khối khí đối lập gặp nhau, chúng tạo ra vùng nhiễu động mạnh trong khí quyển, hình thành các đám mây đối lưu cao. Chính những đám mây này sinh ra sấm sét, mưa đá và gió giật mạnh.

Cụ thể, sét có thể xảy ra giữa các đám mây, giữa mây và mặt đất, hoặc giữa các vùng tích điện khác nhau trong khí quyển. Trong đó, tia sét đánh từ mây xuống mặt đất là nguy hiểm nhất, gây hậu quả trực tiếp đến người và tài sản.

Tác động đến đời sống, sản xuất: Không thể chủ quan

Một trận dông sét mạnh không chỉ là hiện tượng khí tượng thông thường, mà còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ với đời sống và sản xuất. Các tia sét đánh xuống có thể làm cháy rừng, cháy nhà, gây chập cháy hệ thống điện, làm hỏng trạm biến áp, hư hại đường dây truyền tải điện, thậm chí gây thiệt hại về người nếu đánh trúng người đang hoạt động ngoài trời.

Điển hình như trong đêm 24/4, chỉ trong vòng 50 phút (từ 11h đến 11h50 đêm), riêng khu vực thành phố Hải Phòng và vùng lân cận đã ghi nhận 1.696 tia sét, trong đó 433 cú sét đánh xuống mặt đất.

Đến 6h sáng 25/4, thêm 635 tia sét được ghi nhận, với 225 cú đánh xuống đất. Điều này cho thấy hoạt động sét đang ở mức rất cao và có thể gây nguy hiểm nếu không có cảnh báo sớm và biện pháp phòng tránh phù hợp.

Đặc biệt, nếu hiện tượng này xảy ra vào ban ngày, khi người dân đang lao động, đi lại, vui chơi ngoài trời, thì nguy cơ bị sét đánh là rất lớn, nhất là tại những khu vực trống trải như cánh đồng, bãi đất, sân bóng hay gần các vật thể cao như cây lớn, cột điện…

Theo khuyến cáo từ Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia (Bộ Nông nghiệp và Môi trường), người dân cần thực hiện các biện pháp sau để đảm bảo an toàn khi có mưa dông kèm sét:

Không tránh trú mưa dưới cây cao, gần cột điện, hoặc ở những nơi cao thoáng giữa đồng ruộng.

Không sử dụng điện thoại di động, tai nghe, hoặc các thiết bị kim loại khi đang ở ngoài trời trong cơn dông.

Ngắt nguồn điện các thiết bị không cần thiết trong nhà khi có cảnh báo sét, tránh nguy cơ chập cháy.

Khi đang lái xe máy hoặc xe đạp, nên tìm chỗ trú an toàn, tuyệt đối không đứng giữa đường trống trải.

Nếu đang ở trong nhà, tránh đứng gần cửa sổ, ban công, không chạm tay vào tường ẩm ướt hoặc các vật bằng kim loại.

Cảnh báo còn kéo dài trong những ngày tới

Dự báo, trong các ngày 28–29/4, miền Bắc có khả năng xuất hiện thêm một đợt không khí lạnh yếu tràn về, tiếp tục gây ra mưa dông trên diện rộng.

Trong giai đoạn giao mùa, các hiện tượng cực đoan như lốc xoáy, mưa đá và sét mạnh hoàn toàn có thể xảy ra bất ngờ và chỉ được cảnh báo trước từ 30 phút đến 1 giờ.

Do đó, người dân được khuyến cáo chủ động theo dõi các bản tin thời tiết chính thức, không tin vào những thông tin lan truyền không kiểm chứng trên mạng xã hội, đặc biệt là liên quan đến các hiện tượng thời tiết nguy hiểm như bão, giông lốc hay sét.

“Trong thời điểm giao mùa, nguy cơ thời tiết cực đoan như giông sét, mưa đá luôn hiện hữu, người dân cần đặc biệt cẩn trọng” – ông Mai Văn Khiêm cho biết thêm.

Việt Nam nằm ở tâm dông châu Á, một trong ba tâm dông trên thế giới, có hoạt động dông sét mạnh. Mùa dông ở Việt Nam tương đối dài, số ngày dông trung bình 100 ngày mỗi năm và số giờ dông trung bình là 250 giờ một năm.

Việt Nam hứng chịu tới 2 triệu cú sét mỗi năm. Tần suất sét lớn hơn ở vùng núi, vùng trung du phía Bắc và đồng bằng Nam bộ.

Dông sét là một trong những loại hình thiên tai rất nguy hiểm, có tính sát thương rất cao. Nhiệt độ của một tia sét gấp 5 lần nhiệt độ Mặt trời, vận tốc chỉ bằng 1 cái chớp mắt.

Các chuyên gia lưu ý, khi thấy dấu hiệu có giông sét, người dân nên nhanh chóng về nhà. Khu vực an toàn để tránh sét là tòa nhà hoặc công sở, có lắp đặt hệ thống chống sét.

Trong trường hợp người dân đang ở ngoài trời gặp sét mà không thể về được nơi an toàn thì hãy thực hiện theo quy tắc tránh đứng cạnh cây cao, tránh đứng nhóm người gần nhau và không được xuống nước.

×