Bình luận
0
Theo ngọc phả tại đền thờ Ca Công, thờ tổ ca trù là ông Đinh Dự, con của tướng Đinh Lễ. Từ bé, Đinh Dự đã bộc lộ tài năng ca hát. Khi lập gia đình, vợ ông là bà Đường Hoa cũng có năng khiếu ca hát. Hai vợ chồng Đinh Dự đã mở giáo phường dạy hát, nổi tiếng khắp vùng. Học trò của họ theo học rất đông.
Ông Nguyễn Văn Đạm - Chủ nhiệm Câu lạc bộ ca trù Lỗ Khê chia sẻ: "600 trăm năm qua, đất ca trù Lỗ Khê đã sản sinh ra nhiều đào nương, kép đàn nổi tiếng khắp cả nước, đầu thế kỷ XX, khi ca trù thịnh hành, nhiều người làng Lỗ Khê mở ca quán tại phố Khâm Thiên, đi hát cửa đình ở các tỉnh Bắc Ninh, Phúc Yên, Vĩnh Yên, Hưng Yên.
Hát ca trù hầu thánh tại đình làng thôn Lỗ Khê, xã Liên Hà, huyện Đông Anh, Hà Nội. Ảnh: Duy Huy.
Trước năm 1945, thế hệ vàng của ca trù Lỗ Khê nổi danh rất nhiều ca nương như Nguyễn Thị Hào, Nguyễn Thị Thiều, Phạm Thị Mùi,… hoặc là những kép đàn Nguyễn Văn Tuất, Nguyễn Văn Sơn,… Sau đó, do ảnh hưởng của chiến tranh, ca trù bị lắng xuống trong một thời gian tương đối dài.
Năm 1995, chính quyền thôn Lỗ Khê, xã Liên Hà đã khôi phục lại ca trù và thành lập câu lạc bộ ca trù Lỗ Khê. Khi ấy, các nghệ nhân gạo cội của Lỗ Khê hầu hết đã mất, chỉ còn ca nương Phạm Thị Mùi đã cao tuổi, nhưng bà vẫn nhiệt tình truyền dạy ca trù cho thế hệ trẻ.
Từ các lớp học do chính quyền địa phương tổ chức, câu lạc bộ ca trù thôn Lỗ Khê đã đào tạo nên những ca nương nổi tiếng như Phạm Thị Mận, Nguyễn Phương Thảo và kép đàn Nguyễn Văn Tuyến…Ca trù gồm 36 làn điệu, trong đó có 5 thể cách. Ở Lỗ Khê chủ yếu là hát cửa đình. Ngoài ra còn có múa: múa bỏ bộ, múa tứ linh, múa tiên,..
Nhớ lại khoảng thời gian ca trù bị xã hội lên án và gọi với cái tên: Hát ả đào, hát cô đầu, Nghệ nhân ưu tú Phạm Thị Điền, 82 tuổi bồi hồi nói: "Có một thời, nghề ca trù cũng mai một khi thực dân Pháp đô hộ, nhiều quan chức thời đấy thích nghe ca trù bởi người ta hiểu văn chương ca trù cho nên cũng say mê lắm!
Nghệ nhân ưu tú Phạm Thị Mùi. Ảnh: Duy Huy.
Vì xã hội áp bức, cuộc sống người dân khổ cực một số ca nương chuyển ra hát ở nhà hát Khâm Thiên (Đống Đa), hay là dạt về cầu Đuống (Gia Lâm) hát đón khách, không lấy chồng sinh con. Cho nên cái quan niệm "hát ả đào", "hát làng chơi" sinh ra là vì như vậy".
Nhiều bậc cao niên trong làng kể lại, xưa kia tổ sư ca trù đặt cho Lỗ Khê là gánh hát cửa đình, tức là phải hát theo "đàn khuôn và phách khuôn", lấy hơi nhả chữ phải rõ ràng, ăn mặc, hát hầu phải nghiêm túc, mạch lạc lời văn, lấy hơi nhả chữ, y xì khuôn mẫu.
"Ca trù Lỗ Khê là hát cửa đình để thờ thành hoàng làng, ca ngợi công lao cha ông đánh giặc ngoại xâm, động viên nhân dân có tinh thần yêu nước, tích cực tham gia lao động sản xuất. Cầu mong mưa thuận gió hòa. Chứ không phải hình thức hát "ả đào" như một số tư tưởng làm sai lệch ý nghĩa của bộ môn nghệ thuật ca trù", ông Nguyễn Văn Đạm khẳng định.
Tượng thờ 2 vị tổ nghề hát ca trù tại đền thờ ca công thôn Lỗ Khê, xã Liên Hà, huyện Đông Anh, TP Hà Nội. Ảnh: Duy Huy.
Học nghề từ những năm 1990, trải qua hơn 30 năm, nghệ nhân ưu tú Phạm Thị Điền vẫn đau đáu: "Ca trù nói thật rất kén khán giả nghe, đối với người yêu thích và am hiểu chữ nghĩa, văn thơ của những nhà Nho sĩ trước kia, người ta thuộc Hán Nôm thì nó sẽ rất hay và sâu sắc.
Thế nhưng, việc học hát ca trù quả thực khó khăn. Khi hát, miệng phải ngân nga, tay phải gõ phách, tai thì nghe đàn. Khi ngồi xuống hát, người ca nương cất tiếng hát lúc 5 khổ đàn khuôn, phách khuôn phải y như nhau. Tiếng đàn, tiếng phách hòa quyện vào làm một. Khi cất lên lời hát, tiếng đàn xen lẫn tiếng hát, tiếng phách lẩn vào tiếng sinh. Phải có lòng say mê, nhiệt tình thì mới học được nghề này…"
Ông Nguyễn Văn Đạm - Chủ nhiệm Câu lạc bộ ca trù Lỗ Khê cho biết: "Bộ môn nghệ thuật ca trù là 1 bộ môn bác học, rất có giá trị văn hóa. Các ca nương hát ngoài việc cảm được làn điệu, thể cách còn phải hiểu được nghĩa của chữ Nôm thì mới thấy được sự sâu sắc của nghệ thuật ca trù.
Ông Nguyễn Văn Đạm - Chủ nhiệm Câu lạc bộ ca trù Lỗ Khê. Ảnh: Duy Huy.
Bộ môn này cực kỳ khó, hát phải luyến láy, tròn vành, rõ chữ. Ngoài ra người hát còn phải gõ phách. Có người hát được thì không gõ phách được, có người gõ được lại hát kém. Cho nên để chọn được một nghệ nhân nó là cả một quá trình đào tạo, rèn luyện rất vất vả. Hằng năm, câu lạc bộ ca trù thôn Lỗ Khê được chính quyền địa phương cấp kinh phí tổ chức 2 lớp dạy ca trù để đào tạo các thế hệ tiếp nối.
Lớn lên ở quê hương ca trù, bạn Nguyễn Thị Phương Châm – Bí thư chi đoàn thôn Lỗ Khê tự hào chia sẻ: "Đối với bản thân em hay các bạn trẻ sinh ra và lớn lên ở chốn tổ ca trù Lỗ Khê, thế hệ trẻ hôm nay luôn thấm nhuần những giai điệu ca trù của cha ông để lại. Với trách nhiệm của những người trẻ, chúng em luôn cố gắng giữ gìn, bảo tồn và phát huy truyền thống của quê hương".
Theo ông Ngô Văn Nam - Chủ tịch UBND xã Liên Hà, huyện Đông Anh, trong những năm qua, chính quyền và nhân dân địa phương luôn tạo điều kiện để bộ môn ca trù khôi phục và phát triển, đến gần hơn nữa với quần chúng Nhân dân. Địa phương luôn tạo điều kiện để câu lạc bộ tham gia biểu diễn tại các chương trình nghệ thuật lớn của Thủ đô, tham gia phục vụ khách du lịch. Địa phương luôn trân trọng và đồng hành để Câu lạc bộ ca trù Lỗ Khê ngày một lớn mạnh, trở thành cái nôi lưu giữ tinh hoa nghệ thuật ca trù".
Từng bị loại khỏi lò đào tạo SLNA vì thể hình khiêm tốn, Nguyễn Đình Bắc hôm nay đã trở thành cái tên quen thuộc của các đội tuyển trẻ Việt Nam và là nhân tố đáng chú ý tại SEA Games 33.
Chia sẻ
Công an tỉnh Lâm Đồng đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can Phan Tấn Hoàng vì chiếm đoạt 8 tỷ đồng với hình thức huy động vốn đáo hạn ngân hàng.
Chia sẻ
Tôi nhớ ông tôi kể ngày nào. Trên rừng có 36 thứ chim, chim họa mi là loài chim rất thông minh, hót hay. Chim họa mi rất thích bắt chước giọng hót của loài chim khác. Nhược điểm của chim họa mi là khi bắt chước giọng hót quá nhiều, nó sẽ quên luôn giọng hót thật của chính mình-chim mất giọng.
Chia sẻ
Công an tỉnh Quảng Ngãi đề nghị các cấp, ngành và đơn vị liên quan khẩn trương rà soát toàn bộ các tổ chức, cá nhân, dự án thiện nguyện có liên quan đến dự án “Nuôi Em” trên địa bàn tỉnh, báo cáo kết quả và gửi về Công an Quảng Ngãi trong ngày 19/12.
Chia sẻ
Thượng tá Phạm Thị Thanh Thủy, giảng viên khoa An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao, Học viện An ninh Nhân dân vừa được bổ nhiệm chức danh Phó giáo sư năm 2025. Cô có nhiều lần nhận bằng khen của Bộ Công an.
Chia sẻ
Làng nghề sấy cau xuất khẩu ở xã Cao Nhân (cũ), nay là phường Lê Ích Mộc (Hải Phòng) đang vào chính vụ, nhưng lại rơi vào cảnh đìu hiu vì cau rớt giá.
Chia sẻ
Từ khi mô hình chính quyền 2 cấp đi vào hoạt động, UBND phường An Phú, TP.HCM đã đề ra nhiều biện pháp và chỉ đạo các ban ngành chức năng thường xuyên tăng cường công tác kiểm tra chấn chỉnh trật tự đô thị trên nhiều tuyến đường với phương châm "Lắng nghe - tuyên truyền - hỗ trợ người dân”, nhằm nâng cao hiệu quả công tác đảm bảo an ninh trật tự đô thị.
Chia sẻ
Đúng như dự đoán của doanh nghiệp đầu mối, giá xăng dầu trong nước tại kỳ điều hành ngày 18/12 giảm mạnh từ 370 đồng đến hơn 700 đồng/lít tùy loại, trong đó dầu hỏa giảm mạnh nhất.
Chia sẻ
Kinh doanh bất động sản thua lỗ, đôi nam nữ ở TP. Huế dựng kịch bản đầu tư ảo để lừa đảo chiếm đoạt hơn 5,6 tỷ đồng của các bị hại.
Chia sẻ
Việc 2 võ sĩ muay Việt Nam bỏ cuộc ở SEA Games 33 khiến người hâm mộ bức xúc, nhưng sự thật có nhiều góc khuất bất ngờ làm vạ lây cả những người không liên quan.
Chia sẻ
Bộ Tài chính vừa công bố dự toán ngân sách 2026 đầy tham vọng với GDP phấn đấu tăng trên 10%, thu ngân sách tăng gần 29% và bội chi ở mức 4,2% GDP.
Chia sẻ
Những diễn biến mới của hai quốc gia mua rất nhiều gạo của Việt Nam cho thấy, họ vẫn chưa chính thức khởi động việc nhập khẩu gạo trở lại. Trong bối cảnh đó, gạo Việt được đưa lên tàu sang châu Phi, Malaysia.
Chia sẻ
“Mới ra First Look thôi mà các bạn quậy quá! Chắc 11h trưa mai ra luôn First Video cho các bạn đỡ viết kịch bản nữa...”, Mỹ Tâm bày tỏ.
Chia sẻ
Trọng tài Mooud Bonyadifard (người Iran) vừa được AFC phân công điều hành trận chung kết bóng đá nam SEA Games 33 giữa U22 Việt Nam và U22 Thái Lan (diễn ra 19h30, tối nay 18/12).
Chia sẻ
Trong năm 2025, Công an TP Hà Nội đã có những thành tựu nổi bật trong công tác bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự an toàn xã hội và xây dựng lực lượng Công an Thủ đô trong sạch, vững mạnh toàn diện, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại.
Chia sẻ
Trong Tây du ký, Tôn Ngộ Không chỉ là người tìm ra Thủy Liêm Động chứ không phải là chủ nhân đầu tiên của nơi này.
Chia sẻ
Sau sáp nhập, xã Cao Minh triển khai Chương trình Mục tiêu đồng bộ, tập trung an sinh, hạ tầng và sinh kế, từng bước cải thiện đời sống đồng bào dân tộc thiểu số.
Chia sẻ
Tại xã Sóc Sơn (Hà Nội), có một nghĩa trang đặc biệt mang tên Đồi Cốc, là nơi an nghỉ của gần 300.000 thai nhi. Suốt 18 năm qua, bà Nguyễn Thị Nhiệm vẫn lặng lẽ lo hậu sự cho những sinh linh chưa kịp chào đời và cưu mang những người mẹ trẻ lỡ dở, bị ruồng bỏ, không nơi nương tựa.
Chia sẻ
Những ngôi nhà kiên cố, khang trang được thay thế cho những ngôi nhà cũ kỹ, xập xệ. Yên tâm về nơi ăn, chốn ở, các hộ người Dao ở xã Phong Quang (tỉnh Thái Nguyên) thuộc diện xóa nhà tạm, nhà dột nát đang tưng bừng khí thế, hăng say lao động sản xuất để thoát nghèo.
Chia sẻ
Trong bối cảnh nông nghiệp, nông thôn đứng trước yêu cầu đổi mới mô hình phát triển, kinh tế tập thể đang được xác định là một trong những trụ cột quan trọng, góp phần tổ chức lại sản xuất, nâng cao thu nhập và đời sống cho nông dân. Tại Quảng Trị, việc tuyên truyền, xây dựng và củng cố chi, tổ Hội nghề nghiệp, tổ hợp tác, hợp tác xã (HTX) kiểu mới đang từng bước khẳng định vai trò là nền tảng cho phát triển kinh tế tập thể bền vững.
Chia sẻ
Việc Công ty TNHH De Heus (Hà Lan) và Công ty Cổ phần Tập đoàn Thủy sản Minh Phú ký kết thỏa thuận hợp tác đánh dấu sự bắt tay giữa hai doanh nghiệp hàng đầu trong lĩnh vực dinh dưỡng chăn nuôi và nuôi trồng thủy sản. Sự hợp tác được kỳ vọng góp phần xây dựng chuỗi giá trị ngành tôm Việt Nam theo hướng bền vững, đáp ứng yêu cầu của thị trường quốc tế.
Chia sẻ
Ngày càng nhiều người trẻ chọn cách thanh toán hóa đơn tự động từ tài khoản và quản lý chi tiêu bằng thẻ ghi nợ. Họ tiêu nhiều hơn cho cuộc sống số, nhưng nhờ công cụ tài chính phù hợp, mọi giao dịch đều trong tầm kiểm soát.
Chia sẻ
Tổng công ty Phân bón và Hóa chất Dầu khí (PVFCCo - Phú Mỹ) phối hợp với đối tác chuyên môn Trainocate Việt Nam vừa tổ chức chương trình đào tạo “An toàn thông tin và an ninh mạng trong kỷ nguyên số” cho cán bộ nhân viên của các phòng ban tại đơn vị.
Chia sẻ
Lửa bùng lên từ gian bếp tại lầu một rồi nhanh chóng bao trùm căn nhà, nhiều tài sản bị thiêu rụi trước khi hỏa hoạn được dập tắt.
Chia sẻ
Chỉ trong chưa đầy 10 phút kể từ thời điểm chẩn đoán, đội ngũ bác sĩ Bệnh viện Đa khoa Vinmec Smart City (Hà Nội) đã tiến hành mổ cấp cứu khẩn cấp, cứu sống hai mẹ con sản phụ mang thai 39 tuần trong tình trạng cận kề cửa tử. Đồng thời, ê-kíp còn nỗ lực giữ lại tử cung, bảo toàn thiên chức làm mẹ cho sản phụ.
Chia sẻ
Theo tờ The Sun của Anh, Air India đã tìm thấy một chiếc Boeing 737-200 bị thất lạc cách đây 13 năm tại sân bay Kolkata và hiện đang đối mặt với một khoản tiền phạt đậu máy bay khá lớn.
Chia sẻ
Giá vàng hôm nay trưa 18/12, vàng SJC và nhẫn tiếp đà tăng cao so với phiên hôm qua. Trong đó, nhà vàng tiếp tục bán không giới hạn khiến người mua lại xếp hàng dài.
Chia sẻ
Theo điều chỉnh trong Luật Công nghiệp Công nghệ số, các dự án đầu tư trong lĩnh vực công nghiệp bán dẫn chỉ cần đạt quy mô vốn từ 6.000 tỷ đồng là đã đủ điều kiện để kích hoạt gói cơ chế ưu đãi đặc biệt.
Chia sẻ
Hành trình của ĐT nữ Việt Nam tại SEA Games 33 đã chính thức khép lại, và thầy trò HLV Mai Đức Chung xứng đáng được tưởng thưởng sau những cống hiến hết mình.
Chia sẻ
HĐND TP Đà Nẵng vừa ban hành nghị quyết quy định mức thu mới lệ phí cấp giấy phép xây dựng trên địa bàn TP, trong đó miễn thu lệ phí đối với các hồ sơ thực hiện qua dịch vụ công trực tuyến, chính thức áp dụng từ ngày 21/12/2025.
Chia sẻ
Tin tức 
Thế giới 
Nhà nông 
Hội và Cuộc sống 
Đại đoàn kết dân tộc 
Kinh tế 
Thể thao 
Văn hóa - Giải trí 
Xã hội 
Bạn đọc 
Nhà đất 
Media 
Chuyển động Sài Gòn 
Pháp luật 
Dân Việt trò chuyện 
Gia đình 
Đông Tây - Kim Cổ 
Hà Nội hôm nay 
Radio Nông dân 
Doanh nghiệp 
Đăng nhập
Duy Huy
