Hồi ký 'Tứ đại mỹ nữ':Từng phá thai, hút thuốc, vẫn nhận là tốt

Lục Tiểu Mạn (sinh 7/11/1903 – mất 3/4/1965) là một danh nhân văn hóa thời Trung Quốc cận đại, cũng là một trong tứ đại mỹ nữ của Trung Hoa Dân Quốc. Trong cuộc đời của tài nữ này có sự xuất hiện của 3 người đàn ông vô cùng quan trọng: Vương Canh, Từ Chí Ma và Ông Thụy Ngọ, trong đó mối tình với Ông Thụy Ngọ là đáng buồn nhất mặc dù thời gian hai người ở với nhau kéo dài hơn ba mươi năm, hai người đàn ông còn lại chỉ ở với bà ba tới năm năm.

Người chồng đầu tiên của bà là Vương Canh (1895-1942), một tướng quân đội Quốc dân đảng, sinh ra tại Vô Tích, tỉnh Giang Tô, tốt nghiệp Đại học Thanh Hoa, sau đó du học tại Hoa Kỳ, sau đó vào Đại học Michigan, Đại học Columbia, Đại học Princeton, rồi theo học tại Học viện Quân sự Mỹ. Ông trở về Trung Quốc sau khi tốt nghiệp năm 1918, phục vụ trong Bộ Lục quân của Chính phủ Bắc Kinh. Ông và Lục Tiểu Mạn kết hôn năm 1922 và ly hôn năm 1925.

Người chồng thứ hai, Từ Chí Ma (1897 – 1931), quê ở thành phố Hải Ninh, tỉnh Chiết Giang. Ông là một nhà thơ và nhà chính luận hiện đại, từng đi du học tại Mỹ. Từ Chí Ma từng được sắp đặt hôn phối năm 18 tuổi, nhưng đã ly hôn vì cuộc hôn nhân không hạnh phúc. Sau khi du học trở về Bắc Kinh, Từ Chí Ma gặp bạn là Vương Canh, cũng từ đó biết đến Lục Tiểu Mạn. Hai người quen biết và yêu nhau. Người đàn ông này vì Lục Tiểu Mạn mà quay mặt với cha mẹ và bạn bè, mang tiếng xấu lấy vợ bạn, nhưng cuối cùng lại qua đời khi còn trẻ.

Về phần Ông Thụy Ngọ, ông có mối quan hệ thân thiết với Lục Tiểu Mạn từ khi người chồng thứ hai của bà vẫn còn sống. Khi Lục Tiểu Mạn trở thành góa phụ, hai người sống với nhau trong mấy chục năm, dù tốn cả tiền bạc lẫn công sức, chăm sóc cẩn thận cho bà, chấp nhận không có danh phận, nhưng lại bị gánh tiếng đời là lừa vợ của bạn, là người khiến tài nữ một thời sống sa đọa. Nguyên nhân đến từ lời chỉ trích Ông Thụy Ngọ đã dụ dỗ Lục Tiểu Mạn hút một điếu thuốc, khiến một thế hệ tài nữ bị hủy hoại.

Phía những người chỉ trích nói rằng Ông Thụy Ngọ lấy danh nghĩa là chữa bệnh, cho Lục Tiểu Mạn uống rượu giải khát, khiến bà không thể đứng dậy, dung nhan tiều tụy, gia đình tan nát, tài năng phí hoài.

Từ Chí Ma khi đó đau lòng vì Lục Tiểu Mạn bị nhiễm những sở thích tồi tệ, nhưng lại bất lực không thể làm gì. Ông thậm chí còn mệt mỏi hơn khi phải chạy vạy khắp nơi để duy trì những khoản chi tiêu khổng lồ của gia đình, đồng thời phải liên tục bay từ Thượng Hải tới Bắc Kinh để dạy học, cuối cùng thì mất trong một tai nạn máy bay. Đối với Từ Chí Ma mà nói, Ông Thụy Phong giống như "mình không giết người, nhưng người vì mình mà chết".

Giới phản biện thì cho rằng, Lục Tiểu Mạn ban đầu dùng chất cấm là để chữa bệnh, đúng là theo lời khuyên của Ông Thụy Ngọ, nhưng về sau này việc bà trở nên nghiện chúng, không thể đổ lỗi hoàn toàn cho Ông Thụy Ngọ.

Ban đầu, Lục Tiểu Mạn bị hen suyễn và đau bụng, mỗi lần lên cơn đau, bà đều trải qua một trận vật vã kinh thiên động địa. Từ Chí Ma khi đó đã đi tìm các bác sĩ nổi tiếng nhưng không thể chữa khỏi cho vợ, cuối cùng đành nhờ người đến mời Ông Thụy Ngọ xuất sơn.

Theo lời kể của con gái lớn Ông Thụy Ngọ là Ông Hương Quang, khi cô 9 tuổi, cô thường được cha đưa đến Từ phủ để chữa bệnh, tận mắt chứng kiến cha mình chữa bệnh cho Lục Tiểu Mạn. Sau khi bệnh tình thuyên giảm, tính tình của Lục Tiểu Mạn cũng dễ chịu hơn. Vì lý do này, Từ Chí Ma rất biết ơn Ông Thụy Ngọ, hai người bắt đầu giao kết và trở nên thân thiết với nhau.

Khi Từ Chí Ma còn sống, việc Ông Thụy Ngọ thường xuyên ra vào Từ phủ trở thành điều đàm tiếu của dư luận. Tuy nhiên khi đó, Ông Thụy Ngọ đường đường chính chính thanh minh rằng: "Tôi tới đây, là được Từ Chí Ma mời". Khi Từ Chí Ma gặp nạn qua đời, Lục Tiểu Mạn bị đả kích rất lớn, rồi sau đó về mặt kinh tế không thể tách rời khỏi Ông Thụy Ngọ. Tuy nhiên sau đó hai người sống với nhau nhiều năm và chưa bao giờ chính thức kết hôn.

Mọi người thì thào đàm tiếu về nguyên nhân Lục Tiểu Mạn không kết hôn rất nhiều, nhưng chủ yếu có hai phiên bản.

Một là, Lục Tiểu Mạn không muốn kết hôn. Nguyên nhân là do bà chỉ có tình cảm chứ không hề có tình yêu với Ông Thụy Ngọ. Hơn nữa bà không mong muốn Ông Thụy Ngọ vì mình mà ly hôn, người vợ nguyên phối của ông là một phụ nữ thuộc xã hội cũ, nếu ly hôn thì sẽ khó có thể sinh tồn tiếp.

Giả thuyết này cũng gây ra nhiều tranh luận. Có người cho rằng Ông Thụy Ngọ chỉ giống như một người bạn tri kỉ trong đời Lục Tiểu Mạn , còn Lục Tiểu Mạn chỉ yêu Từ Chí Ma . Bằng chứng là nhà của Lục Tiểu Mạn chỉ có ảnh của bà và Từ Chí Ma. Lục Tiểu Mạn và Ông Thụy Ngọ mặc dù ở chung phòng nhưng lại có hai cái giường nhỏ, điều đó cho thấy Lục Tiểu Mạn bị ám ảnh với người cũ và không thể nào thích nghi được với người mới.

Thứ hai, Lục Tiểu Mạn muốn kết hôn, nhưng các con của Ông Thụy Ngọ phản đối và họ phải bỏ cuộc.

Giả thuyết này cũng có nhiều người đồng tình. Ông Thụy Ngọ có 5 người con với người vợ nguyên phối, và bà chỉ làm việc nội trợ trong nhà. Với cương vị là trụ cột kinh tế, Ông Thụy Ngọ vừa phải nuôi gia đình, vừa phải lo cho Lục Tiểu Mạn. Về phía Lục Tiểu Mạn , ngoài bản thân, bà còn có hai người con trai và hai người em gái họ, cũng như một loạt những nha hoàn, phu xe, quản gia…

Từ khi Từ Chí Ma mất vào năm 1931, cho tới khi Ông Thụy Ngọ qua đời năm 1961, trong hơn 30 năm, Lục Tiểu Mạn chỉ dựa vào Ông Thụy Ngọ về mặt kinh tế. Thu nhập của Ông Thụy Ngọ có được từ những công việc khám bệnh, kế toán, đầu cơ chứng khoán và sau đó là kế toán tại Xưởng đóng tàu Giang Nam.

Sự bất mãn của các con Ông Thụy Ngọ là điều dễ hiểu, nhưng e rằng họ không đủ quyền lực để ngăn cha tái hôn. Hơn nữa, người vợ của Ông Thụy Ngọ đã qua đời vào năm 1953 và ông cũng dự định tái hôn.

Ông Thụy Ngọ mặc dù đã có gia đình, nhưng lại sống với Lục Tiểu Mạn mấy chục năm, lo toan mọi thứ, nếu đổi lại ở cương vị là vợ và con của bất kỳ ai đi nữa cũng đều không chịu nổi cảnh này. Tuy nhiên, một số ghi chép cũ cho thấy quan hệ giữa Lục Tiểu Mạn và gia đình của Ông Thụy Ngọ cũng khá tốt.

Ví dụ, con gái lớn của Ông Thụy Ngọ là Ông Hương Quang kết hôn, Lục Tiểu Mạn cũng tặng một món quà được lựa chọn cẩn thận. Theo lời kể của cháu họ Lục Tiểu Mạn, khi Ông Thụy Ngọ qua đời vì ung thư phổi vào năm 1961, Lục Tiểu Mạn đã tranh cãi với các con của Ông Thụy Ngọ về việc lập linh đường: Các con của Ông muốn lập linh đường tại nơi ở của Lục Tiểu Mạn , nhưng bà không đồng ý.

Bà nói: "Tôi chưa đăng ký kết hôn với Ông Thụy Ngọ, và cũng chưa từng tổ chức lễ cưới nào. Bố mẹ của các cháu cũng chưa từng ly hôn. Về lý do tại sao Ông Thụy Ngọ sống ở đây, đó là vì ông ấy đến đây trị bệnh cho tôi theo lời mời của Chí Ma. Khi Chí Ma mất trong tai nạn máy bay, tôi đâu thể đuổi bạn của chồng ra khỏi nhà! Là do ông ấy muốn sống ở đây!" Kết quả là linh đường của Ông Thụy Ngọ được lập ở nhà của con gái lớn Ông Hương Quang.

Lục Tiểu Mạn qua đời vào năm 1965, và lễ tang được tổ chức bởi đơn vị công tác của bà. Không có nhiều người đến dự lễ viếng, ngoại trừ người thân của Lục Tiểu Mạn và các con của Ông Thụy Ngọ, cũng như một số bạn bè thân thiết của bà như Triệu Thanh Các, Trần Cự Lai, Triệu Gia Bích, v.v.

Trên thực tế, nỗi lòng băn khoăn của các con Ông Thụy Ngọ chưa bao giờ hết. Hàng chục năm sau, khi Ông Hương Quang đã ở tuổi tám mươi, vẫn cảm thấy khó hiểu: "Tại sao Ông Thụy Ngọ có một gia đình êm ấm hạnh phúc, nhưng lại tối như vậy với Lục Tiểu Mạn ?" "Tại sao Lục Tiểu Mạn lại có quan hệ tốt đẹp với những người đã có vợ con?"

Ông Hương Quang thừa nhận mình đã từng vô cùng căm ghét Lục Tiểu Mạn và cho rằng bà đã phá hủy gia đình yên ấm của mình, sau này nghĩ lại bao nhiêu năm trôi qua, nhìn lại 30 năm Ông Thụy Ngọ và Lục Tiểu Mạn ở bên nhau, quả thật không dễ dàng.

Người bạn cũ Trần Cự Lai từng nhận xét về Ông Thụy Ngọ: "Mối quan hệ của Ông Thụy Ngọ với Lục Tiểu Mạn, không thể chỉ đơn giản là đổ lỗi cho việc 'vợ của bạn thì không được lừa'. Lục Tiểu Mạn từ đầu tới cuối không tạo ra bất cứ điều gì, tất cả đều dựa vào Ông Thụy Phong cung cấp, từ đen (thuốc) tới trắng (cơm gạo). Lục Tiểu Mạn khi đến tuổi già tàn lụi, Ông Thụy Ngọ vẫn cung phụng như trước, cũng không thể không coi là tình nghĩa quá nặng.

Lục Tiểu Mạn quả thực là một người phụ nữ tuyệt vời cả về tài năng lẫn ngoại hình, gia cảnh tốt, được học hành tử tế, lại thông minh xinh đẹp, chưa bao giờ phải làm việc nhà hay bị đối xử thô bạo. Bà sinh ra là để làm một nàng công chúa, là để được đàn ông nâng niu trong lòng bàn tay và yêu thương chiều chuộng.

Quả thực, cả ba người đàn ông trong đời bà đều đối xử với bà như vậy. Tuy nhiên, Lục Tiểu Mạn dường như không yêu ai sâu sắc. Đó cũng có thể là một thiếu sót trong tính cách của Lục Tiểu Mạn.

Lục Tiểu Mạn từng nhận xét về bản thân: "Tôi từng phá thai và hút thuốc, nhưng tôi là một cô gái tốt."