Cựu Phó cục trưởng, Chủ tịch Hội đồng định giá bị bắt vì định hướng giá đất 39 Bến Vân Đồn sao cho 'không ai bị khởi tố'

Trong vụ án tại Tập đoàn Công nghiệp Cao su Việt Nam, cơ quan điều tra xác định khu đất 39-39B Bến Vân Đồn (TP.HCM) vốn thuộc Tập đoàn Cao Su quản lý, sử dụng.

Quá trình mua bán khu đất này từ Tập đoàn Cao su sang tư nhân rồi giữa Công ty Quốc Cường Gia Lai và Tập đoàn Novaland đã gây thiệt hại cho nhà nước 542 tỷ đồng.

Cơ quan tố tụng cho rằng bà Nguyễn Thị Như Loan, Chủ tịch kiêm Tổng giám đốc Công ty Quốc Cường Gia Lai, phải cùng các bị can khác, chịu trách nhiệm về thiệt hại 542 tỷ đồng nói trên. Hành vi của bà Loan phạm vào tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí”.

Các bị can Đoàn Ngọc Phương, Cao Đại Nghĩa và Nguyễn Thanh Tùng. Ảnh: Bộ Công an.

Ngoài ra, điều tra còn xác định năm 2022, các bị can Lê Y Linh, Đặng Phước Dừa, lãnh đạo Công ty Phú Việt Tín, có hành vi đưa hối lộ cho Hội đồng định giá tài sản trong tố tụng hình sự với mục đích xin Hội đồng này đưa ra mức giá khu 39 Bến Vân Đồn thấp hơn thị trường, từ đó xác định việc mua bán nơi này không gây thiệt hại.

Lý do, Công ty Phú Việt Tín là bên mua lại khu 39 Bến Vân Đồn từ các doanh nghiệp cao su Nhà nước. Phú Việt Tín sau đó bán lại khu đất cho các công ty tư nhân khác trước khi đến tay Quốc Cường Gia Lai và Novaland. Việc Phú Việt Tín mua đất từ doanh nghiệp nhà nước với giá thấp góp phần gây thiệt hại cho ngân sách.

Kết luận điều tra thể hiện khoảng tháng 6/2023, biết tin Bộ Công an có yêu cầu định giá và Bộ Tài nguyên Môi trường cũ đã thành lập Hội đồng định giá, bị can Lê Y Linh gặp Đoàn Ngọc Phương (Phó Cục trưởng Cục Quy hoạch và Phát triển Tài nguyên đất, Chủ tịch Hội đồng định giá tài sản trong tố tụng hình sự Bộ Tài nguyên và Môi trường) tại phòng làm việc của vị này ở trụ sở Bộ Tài nguyên Môi trường.

Bà Linh hỏi thăm và nhờ Phương tạo điều kiện trong quá trình định giá khu đất 39-39B Bến Vân Đồn đồng thời đưa 1 túi quà đựng 200 triệu đồng.

Ngày 10/8/2023, Đặng Phước Dừa cũng đến gặp Đoàn Ngọc Phương tại phòng làm việc, nhờ Phương định giá thấp để không bị khởi tố đồng thời đưa 10.000 USD.

Sau khi nhận tiền của bà Linh và ông Dừa, bị can Phương chỉ đạo cấp dưới là Cao Đại Nghĩa liên hệ, chuyển toàn bộ tài liệu về tài sản so sánh do Hội đồng định giá thu thập được cho Khương Thanh Tùng, Giám đốc Công ty Thẩm định giá Thăng Long – đơn vị được Hội đồng định giá thuê thẩm định khu 39 Bến Vân Đồn.

Ông Phương cũng gặp, nói với Tùng: “Làm thế nào để không ảnh hưởng, làm khổ anh em”. Tùng hỏi cụ thể và được chỉ đạo: “Định giá thế nào thì kết quả xác định giá cũng phải thấp hơn đơn giá đất TP.HCM đã phê duyệt, để nhà đầu tư nộp tiền vào ngân sách nhà nước 186,1 tỷ đồng, phải nằm trong khoảng trên dưới 180 tỷ đồng”.

Mức giá như vậy sẽ không ảnh hưởng đến người đã làm định giá trước, cũng như không làm ảnh hưởng đến đơn vị bị định giá; nếu định giá xác định đúng giá trị thật, những người có liên quan sẽ bị cơ quan điều tra khởi tố.

Thực hiện yêu cầu của ông Phương, bị can Tùng không đi khảo sát thực tế, mà sử dụng các giao dịch có giá trị thấp trong bảng tài sản được cung cấp làm tài sản so sánh; ấn định các tỷ lệ % điều chỉnh theo ý muốn chủ quan, không dựa theo giá thị trường…

Từ đó, Đoàn Ngọc Phương chủ trì họp, định hướng Hội đồng định giá để ban hành Kết luận khu đất 39 Bến Vân Đồn tại thời điểm ngày 31/12/2013 là 152 tỷ đồng (thời điểm UBND TP.HCM xác định giá đất để doanh nghiệp thực hiện nghĩa vụ tài chính); tại thời điểm 8/9/2014 là 243 tỷ đồng (thời điểm các doanh nghiệp cao su rút vốn khỏi Công ty Phú Việt Tín).

Cơ quan điều tra cho rằng, các mức giá được Hội đồng định giá đưa ra nói trên đều thấp hơn giá trị thị trường.

Sau khi Công ty Thẩm định giá Thăng Long được thanh toán chi phí thẩm định giá 450 triệu đồng, Phương chỉ đạo Nghĩa yêu cầu Tùng đưa lại 130 triệu đồng. Trong đó, Phương sử dụng cá nhân 100 triệu đồng và cho Nghĩa 30 triệu đồng.

Đối chất làm rõ mâu thuẫn lời khai

Quá trình điều tra, Đoàn Ngọc Phương khai có chỉ đạo Cao Đại Nghĩa và Khương Thanh Tùng định giá theo hướng “không để ai bị khổ, bị oan sai”.

Ông Phương thừa nhận kết quả định giá không phản ánh đúng giá trị thị trường của khu đất, thấp hơn giá chuyển nhượng thực tế của các bên liên quan nhưng nguyên nhân là do Công ty Thẩm định giá Thăng Long, Tổ Giúp việc áp dụng sai các thông số trong quá trình tính toán.

Ông Phương không thừa nhận việc chỉ đạo Cao Đại Nghĩa, Khương Thanh Tùng phải định giá thấp khu đất để các đối tượng có liên quan không bị khởi tố.

Tuy vậy, Đoàn Ngọc Phương thừa nhận được Lê Y Linh, Đặng Phước Dừa tặng 200 triệu đồng cùng 10.000 USD và được Khương Thanh Tùng “cắt lại” 100 triệu đồng. Vị này đã giao nộp 545 triệu đồng để khắc phục hậu quả vụ án.

Do ông Phương không thừa nhận việc chỉ đạo định giá khu 39 Bến Vân Đồn thấp hơn giá trị thị trường, cơ quan điều tra đã cho vị này đối chất với Cao Đại Nghĩa, Khương Thanh Tùng để làm rõ mâu thuẫn.

Kết luận điều tra nêu, qua đối chất, Nghĩa và Tùng đều khẳng định Phương là người chỉ đạo, can thiệp, định hướng định giá khu đất 39-39B Bến Vân Đồn thấp hơn giá trị thị trường.

Việc này được thể hiện ở sự thông đồng, cung cấp tài liệu về các giao dịch thành công để đơn vị tư vấn sử dụng các giao dịch có giá trị thấp, không tương đồng, cách xa thời điểm định giá làm tài sản so sánh.

Bị can Tùng còn khẳng định trước khi định giá, được Phương gọi đến phòng làm việc, yêu cầu Tùng đưa ra con số không được cao hơn giá đất do UBND TP.HCM phê duyệt là 186 tỷ đồng và giá giao dịch giữa Công ty Phú Việt Tín với Công ty Quốc Cường Gia Lai là 460 tỷ đồng. Như vậy sẽ giúp các cá nhân liên quan không bị ảnh hưởng, không bị khởi tố.

Ngược lại, Đoàn Ngọc Phương không thừa nhận việc chỉ đạo, can thiệp, định hướng việc định giá; chỉ thừa nhận kết quả định giá thấp hơn thực tế thị trường nhưng nói nguyên nhân là do Tổ Giúp việc và Công ty Thẩm định giá Thăng Long tính toán sai. Cơ quan điều tra đánh giá, ông Phương không đưa ra được căn cứ chứng minh lời khai này của mình.

×