Bình luận
0
Theo sách “Đại Nam thực lục”, danh nhân văn hóa Nguyễn Gia Thiều quê ở làng Liễu Ngạn, tổng Liễu Lâm, huyện Siêu Loại, phủ Thuận Thành, xứ Kinh Bắc (nay là thôn Liễu Ngạn, xã Ngũ Thái, huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh). Ông xuất thân trong một gia đình đại quý tộc có nhiều người làm quan, làm tướng cho triều đình Lê - Trịnh.
Theo gia phả thì nguồn gốc dòng họ Nguyễn Gia xuất phát từ làng Gia Miêu, huyện Tống Sơn (nay thuộc huyện Hà Trung, tỉnh Thanh Hóa). Vào khoảng giữa thế kỷ XVI, Thọ đương Hầu Nguyễn Hựu đã lấy vợ người xã Liễu Ngạn, sau này con trai là Nguyễn Xiến chuyển gia đình về quê ngoại sinh sống. Để ghi nhớ gốc tích của mình, dòng họ lấy tên đệm là “Gia” trong chữ “Gia Miêu” nhằm nhắc nhở con cháu hậu duệ trong dòng tộc không quên nguồn cội quê hương đất tổ. Dưới thời Lê - Trịnh, dòng họ Nguyễn Gia thuộc hàng “danh gia vọng tộc” ở xứ Kinh Bắc, nối đời có người làm quan, làm tướng, đã đóng góp nhiều công lao to lớn cho nước cho dân.
Ông nội Nguyễn Gia Thiều là Nguyễn Gia Châu, một vị quan võ nhưng tinh thông kinh sử, được phong tước Công (Siêu quận công), sau khi mất được thờ làm Tôn thần Ý túc đại vương tại đình làng Liễu Ngạn. Cha Nguyễn Gia Thiều là Nguyễn Gia Ngô - một võ quan cao cấp được phong tước Hầu (Đạt Vũ Hầu). Mẹ là quận chúa Quỳnh Liên (Trịnh Thị Ngọc Tuân), con gái thứ 6 của chúa An Đô vương Trịnh Cương. Nguyễn Gia Thiều gọi chúa Trịnh Doanh đương cầm quyền lúc bấy giờ là cậu ruột và là anh em “con cô con cậu” với chúa Trịnh Sâm. Vợ Nguyễn Gia Thiều là con gái trưởng của quan Chưởng phủ sư Đại tư đồ Bùi Thế Đạt. Vốn gia đình bên ngoại thuộc dòng dõi nhà chúa cho nên ngay từ nhỏ Nguyễn Gia Thiều được vào học trong phủ chúa.
Năm 1759, khi mới 18 tuổi ông giữ chức Hiệu úy quản trung mã tả đội, sau thăng làm Chỉ huy thiêm sự, Chỉ huy đồng trị. Đến năm 30 tuổi ông được thăng lên chức Tổng binh đồng trị.Ông được chúa Trịnh rất tin dùng và phong tước Hầu (Ôn Như Hầu). Năm Nhâm Dần (1782), ông được xung chức Lưu thư xứ Hưng Hóa. Năm 1786, khi quân Tây Sơn kéo ra Đàng ngoài chấm dứt triều đình Lê - Trịnh, Nguyễn Gia Thiều trốn lên vùng miền núi xứ Hưng Hóa. Năm 1789, vua Quang Trung đánh thắng quân Thanh lập ra nhà Tây Sơn, Nguyễn Gia Thiều được mời ra làm quan nhưng ông cáo bệnh từ chối và về quê sinh sống cho tới khi qua đời ngày mồng 9-5 năm Mậu Ngọ, thọ 58 tuổi.
Nguyễn Gia Thiều là người đa tài, hiểu biết sâu rộng về văn học, sử học và triết học. Ông còn tinh thông nhiều bộ môn khác như âm nhạc, hội họa, kiến trúc, trang trí. Về âm nhạc, sở trường của Nguyễn Gia Thiều là các bài ca, bài tán, ông là tác giả của các bản “Sơn trung âm”, “Sở từ điệu”. Về hội họa, ông có bức tranh “Tống sơn đồ” dâng vua xem và được nhà vua khen ngợi rồi ban thưởng. Về kiến trúc và trang trí, ông là người được chúa Trịnh tin tưởng giao cho trông coi việc trang hoàng phủ chúa và chỉ đạo công việc xây dựng tháp chùa Tiên Tích. Rất tiếc do thời gian, chiến tranh loạn lạc các công trình nghệ thuật của Nguyễn Gia Thiều không còn lưu lại đến ngày nay.
Ông có tài về văn học, ngoài tập thơ chữ Hán “Ôn Như thi tập” (hiện đã thất truyền) còn nhiều tác phẩm thơ chữ Nôm khác như “Tây Hồ thi tập” và “Tứ Trai thi tập”. Đặc biệt, trong những sáng tác của ông, tác phẩm nổi tiếng và kiệt xuất nhất là “Cung oán ngâm khúc” gồm 356 câu thơ Nôm làm theo thể “song thất lục bát”.
Ngày nay, đã là người dân đất Việt thì chẳng mấy ai lại không biết về tác phẩm “Cung oán ngâm khúc” của Nguyễn Gia Thiều. Bởi tác phẩm này là tiếng thét oán hờn của những người cung nữ sống trong hoàng cung. Đồng thời, nó là lời tố cáo đanh thép và là sự phản kháng mãnh liệt chế độ phong kiến đương thời vì đã đối xử tàn ác đối với phẩm giá và những tình cảm cao quý của người phụ nữ. Cung nữ chính là nạn nhân bi thảm của chế độ phong kiến ích kỷ và vô nhân đạo. Họ bị vua chúa biến thành thứ đồ chơi thỏa mãn thú tính hoang dâm của mình rồi ném đi không thương tiếc vào quên lãng. “Cung oán ngâm khúc” còn là tiếng nói gay gắt, quyết liệt đầy phẫn nộ nhưng cũng đầy lo âu sầu cảm, nhà thơ viết về nỗi oán hờn của người cung nữ trong cung cấm nhưng cũng chính là viết về cuộc đời chung lúc bấy giờ.
Với hậu thế ngày nay, tuy “Cung oán ngâm khúc” không dựng lên bức tranh cụ thể về đời sống hiện tại khi đó, nhưng với tài năng của mình, Nguyễn Gia Thiều đã cho người đọc cảm nhận sâu sắc về bản chất của xã hội đương thời. Bằng tài năng và tinh thần nhân đạo của mình, Nguyễn Gia Thiều đã dồn hết tâm huyết và văn tài viết lên một tác phẩm bất hủ để lại cho hậu thế. Với kiệt tác này Nguyễn Gia Thiều trở thành nhà thơ nổi tiếng trên diễn đàn văn học Việt Nam vào cuối thế kỷ XVIII. Và cũng chính kiệt tác này đã làm cho tên tuổi và sự nghiệp của ông sống mãi cùng sông núi nước Việt.
Với những người yêu thích các bộ truyện kiếm hiệp của nhà văn Kim Dung, Thiên hạ ngũ tuyệt luôn để lại một ấn tượng sâu đậm. Điểm độc đáo mà Kim Dung gây dựng trong Thiên hạ ngũ tuyệt chính là 5 con người với những tính cách khác nhau, đại diện cho những trường phái võ công khác nhau.
Một số nước NATO khẳng định họ có những "ranh giới đỏ" riêng cần phải được tính đến khi giải quyết xung đột ở Ukraine, tờ Politico dẫn lời các quan chức liên minh cho biết.
Chia sẻ
HTX ở Sơn La mong muốn Nhà nước đầu tư phát triển hạ tầng số ở nông thôn như Internet tốc độ cao, hệ thống dữ liệu nông nghiệp vùng; đồng thời kết nối HTX với doanh nghiệp xuất khẩu nhằm gia tăng giá trị nông sản trên thị trường.
Chia sẻ
Anh im lặng. Một khoảng im lặng dài đến mức tôi nghe rõ tiếng kim giây trôi qua. Chính sự im lặng ấy là câu trả lời. Tối hôm đó, tôi thu dọn đồ, gói đồ sơ sinh của con, gọi taxi về ngoại.
Chia sẻ
Drama tình ái của Ben Affleck - Ana de Armas bất ngờ xuất hiện trở lại khi nhiều nguồn tin tiết lộ nam diễn viên vẫn nhớ về người cũ và vui mừng khi cô chia tay Tom Cruise.
Chia sẻ
GS. Geoffrey Hinton - Người được coi là "cha đẻ của AI", cho rằng trí tuệ nhân tạo (AI) đang có sự phát triển nhanh chóng và hứa hẹn mang lại hàng nghìn tỷ USD cho nền kinh tế thế giới. Và con người cần khẩn trương suy nghĩ cách sống chung với thực thể thông minh hơn chính mình.
Chia sẻ
Nói về mức áp thuế phù hợp với hộ kinh doanh, nhiều chuyên gia đưa ra mốc trung bình 1 tỷ đồng để tính toán; đồng thời cho rằng cần nghiên cứu để hoạt động kinh doanh của người dân "dễ thở" hơn.
Chia sẻ
SEA Games 33 tổ chức tại Thái Lan thu hút sự quan tâm của đông đảo người hâm mộ dành cho đoàn thể thao Việt Nam và nhiều đơn vị đã công bố sở hữu bản quyền của đại hội thể thao lớn nhất khu vực Đông Nam Á.
Chia sẻ
Lực lượng công an tỉnh Quảng Trị vừa tìm thấy thi thể một người đàn ông nhảy cầu tự vẫn. Người nhà cho biết, gần đây nạn nhân nợ tiền người khác.
Chia sẻ
Giữa đêm lũ lịch sử nuốt trọn làng Luật Lễ (xã Tuy Phước, Gia Lai), khi gần 700 hộ dân chìm trong biển nước, một thai phụ đã phải bơi qua dòng nước xiết để giành lấy sự sống cho cả mẹ và con. Vượt qua nước lũ, mưa gió và tiếng gió rít cuồng nộ, một em bé chào đời, được người dân trìu mến gọi là “bé Lũ”, như mầm sống kiên cường giữa đêm tối nhất của làng Luật Lễ. Đây là câu chuyện khiến nhiều người ấm lòng, tựa như "cổ tích", sau khi bão lũ qua đi.
Chia sẻ
Giải báo chí toàn quốc về nông nghiệp, nông dân, nông thôn Việt Nam lần thứ III năm 2025 chứng kiến sự tràn ngập màu xanh trên các tác phẩm tham gia dự thi. Đề tài chuyển đổi xanh được nhiều nhà báo quan tâm, khai thác, phản ánh sự chuyển mình mạnh mẽ của nông nghiệp, nông dân, nông thôn Việt Nam. Giải báo chí do Trung ương Hội Nông dân Việt Nam chủ trì, Báo Nông thôn Ngày nay/Dân Việt phối hợp với Ngân hàng Nông nghiệp và PTNT Việt Nam (Agribank) tổ chức thực hiện.
Chia sẻ
Sáng nay, CSGT Hà Nội ra quân kiểm tra và xử lý nhiều xe khách dừng đỗ sai quy định tại khu vực phố cổ. Việc xe khách ngang nhiên đón trả khách không đúng nơi quy định không chỉ gây ùn tắc giao thông mà còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất an toàn giao thông.
Chia sẻ
Châu Âu lo ngại rằng thỏa thuận về giải quyết vấn đề Ukraine sẽ "không tốt đẹp", ông Luuk van Middelaar, giám đốc và người sáng lập Viện Địa chính trị Brussels tuyên bố, theo trích dẫn của hãng Reuters.
Chia sẻ
TS Nguyễn Xuân Thuỷ, chuyên gia giao thông cho rằng, việc Ban Quản lý chung cư HH Linh Đàm, phường Hoàng Liệt, Hà Nội thông báo ngừng tiếp nhận trông giữ xe máy điện và xe đạp điện tại các tầng hầm khiến cư dân lo lắng bất an là cách làm thụ động, không có giải pháp để giảm vấn đề cháy nổ.
Chia sẻ
TP.HCM chuẩn bị diễn tập ứng phó sự cố bức xạ hạt nhân, mô phỏng tình huống rò rỉ nguồn phóng xạ trong y tế. Đợt diễn tập được kiểm soát nghiêm ngặt, nhằm nâng cao năng lực xử lý khẩn cấp và bảo đảm an toàn tuyệt đối cho người dân.
Chia sẻ
U22 Việt Nam dưới thời HLV Kim Sang-sik chơi phòng ngự tốt hơn tấn công. Và trước một U22 Lào sẽ chủ động chơi thấp, không dễ để đoàn quân áo đỏ tạo nên chiến thắng tưng bừng ở trận ra quân chiều nay.
Chia sẻ
Xưởng rừng sâu là tên gọi bí mật mà bộ đội truyền tai nhau để nói về xưởng quân giới tại Chiến khu Việt Bắc do kỹ sư Phạm Quang Lễ phụ trách. Được mệnh danh là “ông chủ xưởng rừng sâu”, Phạm Quang Lễ đã cùng các cộng sự của mình làm nên kỳ tích của ngành quân giới với những công trình nghiên cứu góp phần giúp Quân đội ta đánh thắng kẻ thù trong hai cuộc kháng chiến trường kỳ.
Chia sẻ
“Hiện nay còn bao nhiêu tổ chức tín dụng yếu kém chưa được xử lý dứt điểm? Tình trạng sở hữu chéo, thao túng ngân hàng đã được khắc phục thực chất đến đâu?”, bà Nguyễn Thị Việt Nga (Đoàn TP. Hải Phòng) đặt câu hỏi.
Chia sẻ
Ngoài các môn thể thao quen thuộc, nước chủ nhà Thái Lan còn bổ sung thêm một số môn thể thao mới mẻ ở SEA Games 33.
Chia sẻ
Ngày 30/10/2025, Chính phủ đã ban hành Nghị định 282/2025/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh, trật tự, an toàn xã hội; phòng, chống tệ nạn xã hội; phòng, chống bạo lực gia đình. Theo đó, nghị định có quy định chi tiết về mức xư phạt đối với vi phạm quy định về cư trú.
Chia sẻ
“Nỗi buồn chiến tranh” của Bảo Ninh là một trong những tác phẩm văn học Việt Nam đương đại gây tiếng vang lớn trên trường quốc tế và đồng thời dấy lên nhiều tranh cãi trong nước.
Chia sẻ
5 hộp “mật ong nghệ đen” thực chất chứa 100 gói ma túy tổng hợp, và 3 thanh niên ở Huế sa lưới.
Chia sẻ
Ngày 3/12, tại Đại hội đại biểu lần thứ I nhiệm kỳ 2025–2030, Ủy ban MTTQ Việt Nam TP Đà Nẵng đã thống nhất hiệp thương cử ông Lê Trí Thanh giữ chức Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam thành phố.
Chia sẻ
Loại quả có màu sắc bắt mắt, hương vị cay nồng cùng các thành phần vitamin và khoáng chất, là nguyên liệu không thể thiếu trong nhiều món ăn.
Chia sẻ
Đại biểu Quốc hội Trần Hoàng Ngân đề nghị Chính phủ xem xét xây dựng một gói chính sách hỗ trợ, trong đó tập trung vào khoanh nợ, xóa nợ, ân hạn nợ và cho vay tín dụng phục hồi sản xuất với lãi suất 0%; miễn, giảm, hoàn thuế đối với doanh nghiệp, hộ kinh doanh tại vùng bão lũ.
Chia sẻ
Chính quyền Hà Nội yêu cầu cơ cấu lại nguồn thu bảo đảm tính bền vững; mở rộng cơ sở thu; chống thất thu, chuyển giá trốn thuế; gian lận thương mại; đặc biệt siết chặt các hoạt động thương mại trên nền tảng số, đôn đốc thu hồi nợ đọng, đồng thời đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính trong lĩnh vực thuế.
Chia sẻ
Chuyến thăm của Tổng Bí thư Tô Lâm tới Lào thúc đẩy quan hệ hợp tác toàn diện, gắn kết chiến lược, góp phần phát triển bền vững giữa hai quốc gia.
Chia sẻ
Cho rằng, cả Bộ Y tế, Công Thương, Nông nghiệp và Môi trường cùng quản lý an toàn thực phẩm khiến chồng chéo, đùn đẩy trách nhiệm, Đại biểu Phạm Văn Hoà đề nghị Chính phủ cần chấm dứt việc này và không để tình trạng “cha chung không ai khóc”.
Chia sẻ
Hội nghị Thượng đỉnh Toàn cầu Diễn đàn Cộng đồng Thông minh Thế giới (ICF Global Summit 2025) chính thức khai mạc trọng thể tại Trung tâm hội nghị triển lãm Bình Dương, TP.HCM hôm nay 3/12.
Chia sẻ
Sau sáp nhập địa giới, Đà Nẵng đang đối mặt áp lực hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội gia tăng nhanh, buộc thành phố phải rà soát lại quy hoạch, kiểm soát chặt công trình cao tầng ven sông Hàn và ven biển nhằm bảo đảm cân bằng không gian đô thị.
Chia sẻ
Ngày 3/12, UBND xã Phước Dinh, tỉnh Khánh Hòa (huyện Thuận Nam, tỉnh Ninh Thuận cũ), vừa phê duyệt điều chỉnh Đồ án Quy hoạch chi tiết (tỷ lệ 1/500), khu tái định cư thuộc Dự án thành phần di dân tái định cư, giải phóng mặt bằng Dự án Nhà máy Điện hạt nhân Ninh Thuận 1.
Chia sẻ
Tin tức 
Thế giới 
Nhà nông 
Hội và Cuộc sống 
Đại đoàn kết dân tộc 
Kinh tế 
Thể thao 
Văn hóa - Giải trí 
Xã hội 
Bạn đọc 
Nhà đất 
Media 
Chuyển động Sài Gòn 
Pháp luật 
Dân Việt trò chuyện 
Gia đình 
Đông Tây - Kim Cổ 
Hà Nội hôm nay 
Radio Nông dân 
Doanh nghiệp 
Đăng nhập
ND 
