Để không còn những mùa muối “chát”

Nắng nóng kéo dài ngay từ đầu vụ đã giúp bà con diêm dân năm nay được mùa muối và thu hoạch sớm hơn mọi năm. Nhưng niềm vui ngắn chẳng tày gang vì giá muối giảm quá thấp. Thống kê của Bộ NN và PTNT cho thấy, 5 tháng đầu năm 2015, diện tích sản xuất muối cả nước đạt 15.051ha, tăng 273ha so với cùng kỳ năm 2014; sản lượng muối cả nước đạt khoảng 814.834 tấn, tăng 20,1% so với cùng kỳ năm ngoái.

Nguồn: bcdcnt.net

Song giá muối bình quân trên cả nước hiện đã giảm tới 35% so với thời điểm cuối năm 2014. Tại miền Bắc, giá muối chỉ giao động trong khoảng 1.000 đồng - 1.700 đồng/kg; Nam Trung bộ là từ 500 đồng - 850 đồng/kg; đồng bằng sông Cửu Long từ 600 đồng - 1.000 đồng/kg.

Theo Cục Nông lâm thủy sản và nghề muối, mức giảm này là quá lớn so với chi phí và công sức mà bà con diêm dân đã bỏ ra trên các cánh đồng muối. Điều này làm cho thu nhập của các diêm dân từ nghề làm muối đã thấp nay còn thấp hơn.

Trong khi đó, tình trạng muối tồn tăng cao mà nước ta vẫn nhập muối công nghiệp để phục vụ sản xuất đã khiến cho diêm dân méo mặt vì thu hoạch nhiều mà bán không được. Hệ quả kéo theo là bà con diêm dân không còn mặn mà với đồng muối nữa, đa số lao động trẻ đều bỏ nghề đi làm ăn xa.

Các địa phương có diện tích đồng muối đều cho rằng, giá muối cứ thấp như hiện nay thì có làm cũng không đủ ăn, nếu cứ gắn bó với nghề làm muối thì cũng khó thoát được nghèo.

Nhằm kịp thời tháo gỡ cho ngành muối phát triển, Bộ NN và PTNT mới đây đã công bố kế hoạch hành động tái cơ cấu ngành muối theo hướng nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững. Mục tiêu cụ thể, đến năm 2020, tổng diện tích muối ổn định 14.500ha, sản lượng 2 triệu tấn, trong đó, muối công nghiệp là 8.000ha, sản lượng đạt 1.310.000 tấn.

Chất lượng muối đạt chỉ tiêu chất lượng theo tiêu chuẩn quốc gia. Bên cạnh đó, tập trung nâng cấp cơ sở hạ tầng, hệ thống thủy lợi đồng muối của diêm dân; xây dựng được mô hình liên kết hợp tác sản xuất muối sạch bền vững, thúc đẩy sự hợp tác của người dân trong sản xuất, chế biến, tiêu thụ muối...

Để thực hiện thành công kế hoạch trên, Bộ NN và PTNT đề nghị các địa phương tổng kết các mô hình sản xuất, mô hình liên kết và trao đổi các kinh nghiệm thực tiễn. Khi thực hiện các kế hoạch trung hạn, các địa phương cần ưu tiên triển khai các dự án gặp khó khăn về cơ sở hạ tầng sản xuất và chế biến muối. Với các mô hình sản xuất nông hộ cần có mối liên kết dưới hình thức tổ hợp tác và hợp tác xã; các doanh nghiệp nên chủ động liên kết và có kế hoạch đối với vùng nguyên liệu của mình.

Bên cạnh đó, các viện nghiên cứu cần tiếp tục nghiên cứu các giải pháp nâng cao chất lượng muối nhằm đáp ứng nhu cầu của các nhà máy sản xuất và người tiêu dùng. Hiện, Bộ NN và PTNT cũng đang chỉ đạo Cục Chế biến nông, lâm, thủy sản và nghề muối nghiên cứu thành lập Hiệp hội nghề muối để làm cầu nối các doanh nghiệp với cơ quan quản lý nhà nước nhằm bảo vệ quyền lợi cho diêm dân cũng như các doanh nghiệp.