Dự án nông nghiệp tiền tỷ tại Hà Nam vừa dùng đã hỏng, “chết lâm sàng” nhiều năm

Dự án nông nghiệp thí điểm chưa kịp nhân rộng đã “đắp chiếu”

Tháng 10/2014, tỉnh Hà Nam đã triển khai mô hình thí điểm chuyển đổi đất trồng lúa sang trồng cỏ, ngô, phát triển chăn nuôi bò sữa tại xã Mộc Bắc (TX Duy Tiên) với tổng diện tích trên 64ha, phân làm ba khu. Theo đó, mô hình được triển khai thực hiện đầu tiên tại khu 1 thuộc thôn Hoàn Dương với diện tích gần 30ha của hơn 180 hộ dân.

Tại thời điểm đó, mô hình này được đánh giá sử dụng công nghệ tưới tiêu tiết kiệm nước, giúp nông dân giảm bớt thời gian, công sức, lại đạt hiệu quả kinh tế cao.

Tỉnh Hà Nam cũng yêu cầu các sở, ban, ngành liên quan phối hợp với địa phương và bà con nông dân thực hiện tốt đề án ở Mộc Bắc làm cơ sở để từng bước nhân rộng sang các địa phương khác.

Theo đó, dự án này do Sở NN&PTNT tỉnh Hà Nam làm chủ đầu tư, Trung tâm tư vấn PIM-Viện Khoa học thủy lợi Việt Nam là đơn vị tư vấn thực hiện dự án.

Đến năm 2016, Chi cục Thủy Lợi tỉnh Hà Nam đã có văn bản nghiệm thu hoàn thành bàn giao công trình này đưa vào sử dụng và giao cho HTX Dịch vụ nông nghiệp Mộc Bắc (xã Mộc Bắc, TX Duy Tiên) quản lý, sử dụng.

Tuy nhiên, sau khi đưa vào sử dụng một thời gian, dự án này đã “chết lâm sàng", đắp chiếu" suốt nhiều năm liền.

Giữa tháng 11/2021, phóng viên Dân Việt có mặt tại xã Mộc Bắc để ghi nhận tình trạng hoạt động của mô hình thí điểm này.

Dẫn chúng tôi ra ruộng, ông Trưởng thôn Hoàn Dương lắc đầu ngao ngán.

“Dự án vừa đưa vào sử dụng được một thời gian đã hỏng hết, đến nay không còn nguyên vẹn. Người dân sử dụng chỉ được vài lần, sau đó các béc phun mưa tắc, nghẽn không hoạt động được. Không ai bảo dưỡng, bảo trì gì nên cứ thế nó hỏng. 

Việc đưa dự án về đây không phù hợp, nước tưới phải sạch, thế nhưng dự án lại hút nước từ kênh, từ mương, rất nhiều cặn, các béc nước hỏng từ đó. Bây giờ người dân phá bỏ, nhiều đoạn ống nước văng tứ tung khắp ruộng”, vị Trưởng thôn nói.

Do hệ thống tưới được chống bằng cột gỗ nên chỉ sau thời gian ngắn đã bị mục, nát.

Ghi nhận của phóng viên Dân Việt, tại cánh đồng thôn Hoàn Dương có một trạm bơm phục vụ dự án, tuy nhiên đường ống, vòi nước đã hoen rỉ. Tại ruộng, nhiều ống nước, hệ thống máy “đắp chiếu”, nằm trơ trọi giữa đồng.

Tìm hiểu trên cánh đồng rộng gần 30ha, không còn một béc phun mưa nào quay, hệ thống ống dẫn nằm trồi lên cả mặt đất, cỏ um tùm các bể.

Dự án nông nghiệp hoạt động không hiệu quả

Anh B.V - người dân tham gia dự án cho biết: “Tính ra tôi chỉ dùng tưới đúng 4 lần sau đó thì hệ thống hỏng.

Đến nay nhiều nhà đã phá bỏ, phần béc nước phía trên hầu như không còn. Mô hình này tôi nghe chi rất nhiều tiền, nhưng nhìn hoạt động thế này nông dân chúng tôi cũng chán”.

Liên quan đến vấn đề này, phóng viên Dân Việt đã làm việc với ông Phạm Công Sứ - Bí thư Đảng ủy xã Mộc Bắc (TX Duy Tiên, tỉnh Hà Nam). Ông Sứ khẳng định, mô hình không hiệu quả, đến nay đã hư hỏng gần hết.

“Sau thời gian hoạt động, tôi đánh giá không hiệu quả. Người dân không có nhu cầu thì cũng không tu sửa, cải tạo làm gì. Ruộng thấp, người dân muốn trồng cỏ thì phải cuốc lên, đưa máy móc vào nó phay béc nước hỏng hết.

Tỉnh Hà Nam cho thí điểm ba khu vực nhưng sau thời gian hoạt động tại khu 1 Hoàn Dương kém khả thi nên đã dừng”.

Nói về trách nhiệm khi để dự án “đắp chiếu” thời gian dài, vị Bí thư Đảng ủy xã Mộc Bắc cho biết: “Địa phương đã giao cho các hộ gia đình, tuy nhiên dự án thí điểm không đáp ứng được nhu cầu nên người dân phá bỏ. Chính quyền địa phương có tuyên truyền, nhưng không ngăn chặn được. Nếu ruộng thấp như thế, chỉ trồng lúa”.

Theo đại diện Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Hà Nam, mô hình thí điểm chuyển đổi đất trồng lúa sang trồng cỏ, ngô phát triển chăn nuôi bò sữa tại xã Mộc Bắc có kinh phí khoảng 8 tỷ đồng từ nguồn chống hạn của Bộ NNPTNT.

“Việc này chúng tôi sẽ cho kiểm tra, đánh giá lại. Trước đó, Sở cũng có văn bản nghiệm thu và bàn giao cho địa phương quản lý” - vị này nói.