Đức Giáo hoàng Francis - người khiêm nhường, nhân ái nhưng mạnh mẽ

Đức Giáo Hoàng Francis tên thật là Jorge Mario Bergoglio, ngài đến từ Argentina và là vị Giáo Hoàng đầu tiên đến từ châu Mỹ. Đức Tổng Giám Mục Dòng Tên (Jesuit - Dòng Chúa Giêsu) của Buenos Aires là một nhân vật có tầm ảnh hưởng lớn trên toàn châu lục, nhưng ngài vẫn là một mục tử giản dị và được giáo phận yêu mến sâu sắc. Trong suốt những năm tháng thi hành sứ vụ giám mục, ngài thường xuyên di chuyển bằng tàu điện ngầm và xe buýt để gần gũi với giáo dân.

Ngài từng nhiều lần khẳng định: "Con dân của ta còn nghèo và ta cũng là một phần trong số họ." Điều này lí giải cho việc ngài chọn sống trong một căn hộ đơn sơ và tự tay nấu những bữa ăn của mình.

Ngài luôn khuyên các linh mục hãy thể hiện lòng thương xót và rộng mở đón tiếp mọi người. Theo ngài, điều tồi tệ nhất có thể xảy ra với Giáo hội là tình trạng mà nhà thần học Henri de Lubac gọi là "chủ nghĩa thế tục thiêng liêng", tức là sự tự quy chiếu vào chính mình chỉ nghĩ đến bản thân.

Khi nói về công lý xã hội, ngài luôn khuyên nhủ mọi người trước tiên hãy cầm lấy Sách Giáo lý, khám phá lại Mười Điều Răn và Tám Mối Phúc. Đối với ngài, con đường rất rõ ràng: nếu đi theo Chúa Kitô, ta sẽ hiểu rằng "chà đạp lên phẩm giá con người là một tội lỗi nghiêm trọng".

Cho đến khi được bổ nhiệm làm Tổng Giám mục Buenos Aires, tiểu sử chính thức của ngài chỉ vỏn vẹn vài dòng. Mặc dù có tính cách khiêm tốn và kín đáo, ngài vẫn trở thành một nhân vật trung tâm nhờ những lập trường mạnh mẽ trong cuộc khủng hoảng tài chính nghiêm trọng mà Argentina phải đối mặt năm 2001.

Đức Giáo hoàng Francis sinh ngày 17/12/1936, là con trai của một gia đình nhập cư gốc Ý. Thân phụ của ngài, ông Mario, là một kế toán viên làm việc trong ngành đường sắt. Thân mẫu của ngài, bà Regina Sivori là một người mẹ tận tụy chăm lo cho năm người con.

Sau khi tốt nghiệp với tấm bằng Thạc sĩ Hóa học, ngài quyết định lựa chọn con đường trở thành linh mục và theo học tại Chủng viện Villa Devoto. Ngày 11/3/1958, ngài vào nhà tập Dòng Tên tại Argentina. Ngài hoàn thành chương trình nhân văn tại Chile và quay trở lại Argentina vào năm 1963, nhận bằng tốt nghiệp triết học tại học viện San José (Colegio de San José) tại San Miguel.

Từ năm 1964 đến 1965, ngài giảng dạy văn học và tâm lý học tại trường Inmaculada (Immaculate Conception College) ở Santa Fé, sau đó tiếp tục giảng dạy các môn này tại học viện Salvatore (Colegio del Salvatore) ở Buenos Aires vào năm 1966. Từ năm 1967 đến 1970, ngài theo học thần học và tốt nghiệp tại học viện San José (Colegio of San José).

Ngày 13/12/1969, ngài được Đức Tổng Giám mục Ramón José Castellano phong chức linh mục. Sau khi chịu chức, ngài tiếp tục tu luyện tại Đại học Alcalá de Henares ở Tây Ban Nha từ năm 1970 đến năm 1971 trước khi khấn trọng vào ngày 22/4/1973.

Sau khi trở về Argentina, ngài lần lượt đảm nhận nhiều trọng trách: Giám tập tại Chủng viện Villa Barilari, San Miguel; giáo sư Thần học tại San Miguel, cố vấn của Tỉnh Dòng Tên, và là Viện trưởng học viện Máximo thuộc Khoa Triết học và Thần học.

Ngày 31/7/1973, ngài được bổ nhiệm làm Giám tỉnh Dòng Tên tại Argentina và giữ chức vụ này trong sáu năm. Từ năm 1980 đến 1986, ngài tiếp tục công việc trong lĩnh vực Đại học, và trở thành Viện trưởng của học viện San José (Colegio de San José), đồng thời lại làm cha xứ tại San Miguel.

Tháng 3/1986, ngài đến Đức để hoàn thành luận án tiến sĩ, sau đó được cử về học viện Salvador (Colegio del Salvador) tại Buenos Aires và Nhà thờ Dòng Tên tại Córdoba để trở thành cha giải tội và linh hướng.

Đức Hồng y Antonio Quarracino - Tổng Giám mục Buenos Aires khi ấy, đã chọn ngài làm cộng sự thân cận. Ngày 20/5/1992, Đức Thánh Cha John Paul II đã bổ nhiệm ngài làm Giám mục Phó giáo phận Buenos Aires với quyền kế vị, hiệu tòa Auca. Ngày 27/5, ngài được thụ phong giám mục với khẩu hiệu miserando atque eligendo (tạm dịch: tạm dịch: “Ngài thương xót và tuyển chọn”), biểu tượng IHS của Dòng Tên đã được ghi trên huy hiệu giám mục của ngài.

Ngài thực hiện cuộc phỏng vấn đầu tiên trên cương vị giám mục với bản tin giáo xứ Estrellita de Belém. Ngay sau đó, ngài được bổ nhiệm làm Đại diện Giám mục khu vực Flores, và ngày 21/12/1993, ngài tiếp tục được giao trọng trách Tổng Đại diện Tổng Giáo phận.

Vào ngày 3/6/1997, ngài được nâng lên hàng Tổng Giám mục Phó Buenos Aires. Chưa đầy 9 tháng sau, sau khi Hồng y Quarracino qua đời, ngài kế nhiệm vào ngày 28/2/1998 và trở thành Tổng Giám mục Buenos Aires, chủ tịch Hội Ðồng Giám Mục Argentina và thành viên của Liên Hội đồng Giám mục Mỹ Latinh và đồng thời cũng là Ðấng Bản Quyền cho người Công Giáo Ðông Phương ở Argentina.

3 năm sau, trong Công nghị Hồng y diễn ra vào ngày 21/2/2001, Đức Giáo hoàng John Paul II đã tấn phong Hồng y cho ngài, tước hiệu San Roberto Bellarmino. Ngài đã yêu cầu các tín đồ không đến Rome để mừng lễ tấn phong của ngài, mà thay vào đó hãy quyên góp số tiền dùng để hành hương cho những người nghèo.

Với tư cách là Hiệu trưởng của Đại học Công giáo Argentina, ngài là tác giả của nhiều đầu sách.

Tháng 10 năm 2001, ngài được bổ nhiệm làm Tổng tường trình viên lần thứ 10 của Thượng Hội đồng Giám mục về sứ vụ Giám mục. Nhiệm vụ này được giao phó cho ngài vào phút chót để thay thế Tổng Giám mục New York - Hồng y Edward Michael Egan, người buộc phải ở lại quê nhà do vụ khủng bố ngày 11/9.

Trong Thượng Hội đồng, ngài nhấn mạnh vai trò "ngôn sứ của công lý" của giám mục và trách nhiệm “không ngừng rao giảng” về giáo huấn xã hội của Giáo hội, và “bày tỏ những phán đoán chân thực về đức tin và luân lý”.

Trong suốt thời gian đó, Hồng y Bergoglio ngày càng được yêu mến tại khu vực Mỹ Latinh. Tuy nhiên, ngài vẫn giữ lối sống khắc khổ và giản dị, mà nhiều người mô tả là gần như “khổ hạnh”.

Ngài từng từ chối đảm nhiệm chức vụ Chủ tịch Hội đồng Giám mục Argentina vào năm 2002. Tuy nhiên, 3 năm sau, ngài được bầu chọn và tiếp tục được tái nhiệm vào năm 2008 cho nhiệm kỳ 3 năm tiếp theo. Tháng 4 năm 2005, ngài tham dự Mật nghị Hồng y, nơi Đức Giáo hoàng Biển Đức XVI được bầu chọn.

Trên cương vị Tổng Giám mục Buenos Aires – một tổng giáo phận với hơn 3 triệu tín đồ, ngài khởi xướng một dự án truyền giáo dựa trên sự hiệp thông. Dự án này tập trung vào bốn mục tiêu chính: xây dựng cộng đoàn cởi mở, phát triển vai trò chủ đạo của giáo dân, đẩy mạnh công cuộc truyền giáo đến mọi người dân trong thành phố, và chăm lo cho người nghèo cùng bệnh nhân.

Ngài đặt mục tiêu truyền giảng một lần nữa cho những người dân tại Buenos Aires, “xem xét đến những người sống ở đó, cấu trúc và lịch sử của thành phố”.

Ngài cũng kêu gọi sự hợp tác giữa linh mục và giáo dân. Tháng 9 năm 2009, ngài phát động chiến dịch đoàn kết nhân dịp kỷ niệm 200 năm độc lập của đất nước, với kế hoạch thành lập 200 tổ chức nhân đạo vào năm 2016.

Ở quy mô châu lục, ngài đặt nhiều kỳ vọng vào tác động của thông điệp tại Hội nghị Aparecida năm 2007, ngài gọi đó là “Evangelii Nuntiandi của Mỹ Latinh” - tức loan báo tin mừng, nhấn mạnh sứ điệp của Hội nghị này có sức định hướng mục vụ và truyền giáo lớn lao.

Cho đến khi bắt đầu giai đoạn sede vacante (ngai tòa trống) gần đây, ngài cũng được bổ nhiệm vào một số vị trí trong Giáo Triều Rome trong cương vị Hồng Y. Ngài cũng là một thành viên của Ủy ban châu Mỹ La tinh và Hội đồng gia đình.

Ngài được bầu chọn làm Giáo hoàng vào ngày 13/3/2013.

×