EU gửi cảnh báo đanh thép tới Trung Quốc

Chủ tịch Ủy ban Châu Âu Ursula von der Leyen có bài phát biểu quan trọng về quan hệ EU-Trung Quốc tại Brussels, Bỉ, vào ngày 30 tháng 3 năm 2023. Ảnh: AFP

Trong nỗ lực "mạnh dạn hơn" đối với Trung Quốc, Liên minh châu Âu (EU) có kế hoạch đánh giá lại và "giảm rủi ro" cho mối quan hệ của họ, đồng thời coi lập trường của Bắc Kinh về cuộc xung đột đang diễn ra giữa Nga và Ukraine là một phần quan trọng trong mối quan hệ tương lai giữa hai bên, Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von Der Leyen cho biết hôm 30/3.

Bà nói: "Cách Trung Quốc tiếp tục phản ứng với cuộc xung đột ở Ukraine sẽ là yếu tố quyết định cho mối quan hệ EU-Trung Quốc trong tương lai".

Tuyên bố này đánh dấu lần đầu tiên người đứng đầu EU có bài phát biểu đầy đủ về mối quan hệ của khối với Bắc Kinh. Bà lưu ý rằng EU cần phải "mạnh dạn hơn" trong các giao dịch với Trung Quốc.

"EU cần phải 'kiểm tra căng thẳng' và 'giảm rủi ro' cho mối quan hệ của khối với Bắc Kinh, cả về chính trị và kinh tế, bắt đầu bằng việc hiểu được 'bức tranh rõ ràng về việc những rủi ro đó là gì'", bà von Der Leyen nói. Tuy nhiên, bà nhấn mạnh EU không nên "tách rời" hoàn toàn khỏi Trung Quốc, nói rằng điều đó "không khả thi – cũng không có lợi cho châu Âu".

Bà lưu ý thêm rằng mối quan hệ giữa Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Tổng thống Nga Vladimir Putin, là đặc biệt đáng lo ngại. Hai nhà lãnh đạo đã gặp nhau tại Moscow vào tuần trước. Sau chuyến thăm, ông Tập tuyên bố hai bên đang thúc đẩy sự thay đổi địa chính trị trên toàn thế giới.

"Điều đáng nói nhất", bà von der Leyen cho biết, "là lời chia tay của Chủ tịch Tập với Tổng thống Putin trên bậc thềm bên ngoài Điện Kremlin khi ông ấy nói: 'Ngay bây giờ, có những thay đổi, những thay đổi mà chúng ta chưa từng thấy trong 100 năm. Và chúng tôi là những người cùng nhau thúc đẩy những thay đổi này'".

Bà von der Leyen nói: "Mục tiêu rõ ràng của Trung Quốc là thay đổi trật tự quốc tế một cách có hệ thống với Trung Quốc là trung tâm. Chúng ta đã chứng kiến tình hữu nghị ở Moscow và cam kết về một trật tự quốc tế mới".

Đầu tiên, bà von der Leyen ám chỉ rằng EU có thể từ bỏ việc theo đuổi một thỏa thuận thương mại lớn với Trung Quốc, thỏa thuận đã được thống nhất vào năm 2020 nhưng bị Nghị viện châu Âu đình trệ sau khi một số thành viên của khối này bị Bắc Kinh trừng phạt.

Tuần tới, người đứng đầu EU sẽ tới Trung Quốc cùng với Tổng thống Pháp Emmanuel Macron.