Giá vàng SJC “vênh” 15 triệu/lượng, ĐBQH truy trách nhiệm Thống đốc Nguyễn Thị Hồng

Theo Chương trình Kỳ họp thứ 3 Quốc hội khoá XV, sáng 09/6/2022, dưới sự điều hành của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, Quốc hội tiến hành Phiên họp chất vấn và trả lời chất vấn Thống đốc Nguyễn Thị Hồng về nhóm vấn đề thứ 3.

Giá vàng làm "nóng" Nghị trường

Mở đầu phiên chất vấn sáng nay, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng làm rõ thêm phần tranh luận của đại biểu Nguyễn Phương Thủy – Đoàn ĐBQH Tp.Hà Nội về quản lý thị trường vàng.

Theo đó, đại biểu Nguyễn Phương Thủy – Đoàn ĐBQH Tp.Hà Nội cho biết, bà đánh giá cao việc điều hành thị trường vàng, quản lý các hoạt động kinh doanh vàng trong thời gian qua.

Tuy nhiên, đại biểu Nguyễn Phương Thủy cũng đặt vấn đề, việc độc quyền một thương hiệu vàng quốc gia là SJC có phải là một trong những nguyên nhân dẫn đến giá vàng miếng SJC tăng cao như hiện nay?

Đại biểu Nguyễn Phương Thủy chỉ rõ, cùng là vàng miếng nhưng không phải là thương hiệu SJC thì chênh với giá SJC đến 15 triệu/lượng. Nêu rõ, xét về giá thành hay xét về giá thế giới thì chênh lệch như thế là quá lớn, đại biểu Nguyễn Phương Thủy đề nghị Thống đốc Nguyễn Thị Hồng có giải đáp cụ thể hơn về nội dung này?

Giải đáp, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho hay: Về nguyên nhân giá vàng SJC chênh so với thương hiệu khác đã được Thống đốc đề cập trong phiên chất vấn chiều ngày 8/6. Tuy nhiên, Thống đốc nhấn mạnh rằng, SJC là thương hiệu người dân rất ưa chuộng, từ trước khi ra đời Nghị định 24.

"Trước đây thị trường vàng gây nhiều hệ lụy, gây bất ổn cho nền kinh tế và Nghị định 24 ra đời với chủ trương chống vàng hóa. Nhờ đó, nhiều năm này thị trường tiền tệ, ngoại hối ổn định và là điểm sáng Việt Nam nâng hạng trên thị trường quốc tế", nữ Thống đốc nhấn mạnh.

Cũng theo Thống đốc Nguyễn Thị Hồng, theo Nghị định 24, Ngân hàng Nhà nước được độc quyền sản xuất vàng miếng. Khi đánh giá tình hình sản xuất vàng miếng như thế nào, tại thời điểm đó Ngân hàng Nhà nước đánh giá có một số thương hiệu vàng ngoài SJC nhưng 90% vàng trên thị trường là thương hiệu SJC. Tại thời điểm đó, Ngân hàng Nhà nước phải lựa chọn thương hiệu nào để sản xuất, thương hiệu riêng của Ngân hàng Nhà nước hay lựa chọn 1 trong số các thương hiệu không phải SJC.

Tuy nhiên, sau khi phân tích đánh giá chi phí, NHNN thấy nếu như lựa chọn đưa ra một thương hiệu của NHNN riêng hoặc là lựa chọn một trong số thương hiệu khác không phải SJC, có thể trên thị trường người dân sẽ chuyển đổi từ thương hiệu SJC đang chiếm 90% sang thương hiệu vàng đó, vô hình chung mất nhiều chi phí không cần thiết của xã hội. Do đó, NHNN quyết định sản xuất vàng miếng nhưng thuê SJC gia công dưới sự giám sát chặt chẽ của Ngân hàng Nhà nước.

Ngân hàng Nhà nước không cung vàng SJC từ 2014 đến nay

Hơn nữa, từ năm 2014 đến nay Ngân hàng Nhà nước không cung vàng SJC ra thị trường, theo chủ trường chống vàng hóa. Các doanh nghiệp lo ngại rủi ro về biến động khó lượng của giá vàng vì vậy niêm yết giá SJC cao. Tuy nhiên, giá vàng SJC mua cao nhưng bán cao và thương hiệu khác mua thấp bán thấp.

Dù vậy, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho biết, Ngân hàng Nhà nước sẽ ghi nhận và trong quá trình tổng kết Nghị định 24 để phân tích đánh giá.

"Chúng ta đã mất rất nhiều công để có được sự ổn định, nếu như không độc quyền hoặc cho các thương hiệu khác sản xuất vàng miếng, cần phải đánh giá kĩ lưỡng và xin ý kiến của các bên liên qua", tư lệnh ngành ngân hàng cho hay.

Trước đó, trong phiên chất vấn ngày 8/6, đại biểu Nguyễn Phương Thủy (đoàn Hà Nội) đặt câu hỏi về diễn biến không bình thường của giá vàng SJC nhất là đầu năm 2022, khi chênh lệch quá cao giữa giá vàng trong nước và thế giới có lúc trên 20 triệu đồng/lượng. Đại biểu đề nghị Thống đốc cho biết trách nhiệm của Ngân hàng Nhà nước đối với tình trạng nêu trên?

Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho biết, diễn biến giá vàng trên thị trường quốc tế rất phức tạp và khó lường, chịu tác động của nhiều yếu tố. Có thời điểm giá vàng tăng rất cao nhưng có lúc lại hạ xuống rất thấp.

Ở Việt Nam, giá vàng có cùng xu hướng với thế giới, tuy nhiên tốc độ điều chỉnh tăng thì nhanh hơn, nhưng tốc độ điều chỉnh giảm xuống thì chậm hơn giá vàng thế giới. Theo thống kê, giá vàng của các nhãn thương hiệu, không phải SJC về cơ bản chỉ chênh với thế giới khoảng 2 triệu đồng/lượng, nhưng SJC ở mức lớn, lên tới 16 – 17 triệu đồng/lượng.

Với vai trò quản lý nhà nước, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước cho biết, Ngân hàng Nhà nước sẽ sẵn sàng điều tiết nếu thấy cần thiết. Tuy nhiên, theo số liệu cập nhật được thì người dân không có nhu cầu mua vàng miếng quá nhiều. Do đó, ngân hàng chưa can thiệp, chỉ trong trường hợp cần thiết mới tiến hành nhập khẩu vàng để can thiệp.