Loạn giá vàng: ĐBQH chất vấn Thống đốc, Chủ tịch Quốc hội "câu hỏi vừa hay vừa khó"

Chênh lệch giá vàng cao, đại biểu "truy" trách nhiệm Thống đốc Nguyễn Thị Hồng

Tại phiên chất vấn chiều 8/6, đại biểu Nguyễn Phương Thủy (đoàn Hà Nội) đặt câu hỏi về diễn biến không bình thường của giá vàng SJC nhất là đầu năm 2022, khi chênh lệch quá cao giữa giá vàng trong nước và thế giới có lúc trên 20 triệu đồng/lượng.

"Chênh lệch quá khác biệt giữa vàng miếng SJC với giá vàng trang sức SJC cùng hàm lượng hay giá vàng miếng SJC với giá vàng miếng các thương hiệu khác gây tâm lý hoang mang, bất an cho người dân, làm giảm niềm tin vào giá trị đồng tiền Việt Nam, gia tăng lạm phát", đại biểu Thủy nêu vấn đề.

Đại biểu đề nghị Thống đốc cho biết trách nhiệm của Ngân hàng Nhà nước đối với tình trạng nêu trên? Ngân hàng Nhà nước tiến hành tranh tra, kiểm tra yếu tố hình thành giá khi giá vàng miếng biến động hay chưa? Liệu có trường hợp bắt tay, thao túng giá vàng miếng SJC trên thị trường hay không? Bao giờ ngân hàng nhà nước sửa đổi Nghị định 24 về quản lý hoạt động kinh doanh vàng?

Liên quan đến câu hỏi chênh lệch giá vàng miếng SJC với giá vàng thế giới, giữa vàng miếng SJC với các loại vàng khác trong nước và thời điểm Ngân hàng Nhà nước đề xuất sửa đổi Nghị định 24 được đại biểu Thủy đặt ra, theo Chủ tịch Quốc hội đánh giá đây là câu hỏi "vừa hay vừa khó".

Chưa cần thiết can thiệp

Trả lời vấn đề đại biểu quan tâm liên quan đến vấn đề giá vàng, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho biết, diễn biến giá vàng trên thị trường quốc tế rất phức tạp và khó lường, chịu tác động của nhiều yếu tố. Có thời điểm giá vàng tăng rất cao nhưng có lúc lại hạ xuống rất thấp.

Ở Việt Nam, giá vàng có cùng xu hướng với thế giới, tuy nhiên tốc độ điều chỉnh tăng thì nhanh hơn, nhưng tốc độ điều chỉnh giảm xuống thì chậm hơn giá vàng thế giới. Theo thống kê, giá vàng của các nhãn thương hiệu, không phải SJC về cơ bản chỉ chênh với thế giới khoảng 2 triệu đồng/lượng, nhưng SJC ở mức lớn, lên tới 16 – 17 triệu đồng/lượng.

Chỉ ra nguyên nhân của hiện tượng này, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước nêu rõ, từ chủ trương chống vàng hóa nền kinh tế, năm 2012 thực hiện Nghị định 24, do đó từ năm 2014, Ngân hàng Nhà nước không nhập vàng về sản xuất vàng miếng. Vì vậy, nguồn cung vàng miếng trong nước giảm đi vì một phần chuyển sang sản xuất vàng trang sức mĩ nghệ.

Bên cạnh đó, với những biến động vàng thế giới như vậy, các doanh nghiệp kinh doanh vàng lo ngại rủi ro, vì vậy niêm yết giá bán cao. Với vàng SJC là thương hiệu người dân ưa chuộng hơn cả nên họ niêm yết cao. Giá vàng mua và bán các tổ chức thì về cơ bản chênh 1 – 1,5 triệu đồng/lượng.

Với vai trò quản lý nhà nước, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước cho biết, Ngân hàng Nhà nước sẽ sẵn sàng điều tiết nếu thấy cần thiết. Tuy nhiên, theo số liệu cập nhật được thì người dân không có nhu cầu mua vàng miếng quá nhiều. Do đó, ngân hàng chưa can thiệp, chỉ trong trường hợp cần thiết mới tiến hành nhập khẩu vàng để can thiệp.

Phát biểu tranh luận sau phần trả lời của Thống đốc Nguyễn Thị Hồng, đại biểu Trịnh Xuân An (đoàn Đồng Nai) nêu vấn đề, câu chuyện có lẽ Việt Nam là nước duy nhất có giá vàng lên xuống kiểu "khi nào giá thế giới giảm ta lại tăng".

"Đây là chuyện không thể chấp nhận được. Đằng sau câu chuyện này có làm lợi cho doanh nghiệp, tổ chức nào hay không cần đánh giá kỹ. Tôi không ủng hộ việc tích lũy vàng nhưng quy luật kinh tế như thế rất có vấn đề", ông nêu.

Sau phần tranh luận của đại biểu An, đại biểu Nguyễn Phương Thủy cũng tiếp tục tranh luận về câu chuyện Nghị định 24 về quản lý hoạt động kinh doanh vàng.

Cũng tham gia tranh luận sau khi Thống đốc Nguyễn Thị Hồng trả lời câu hỏi về quản lý thị trường vàng, đại biểu Nguyễn Phương Thủy đánh giá cao việc điều hành thị trường vàng, quản lý các hoạt động kinh doanh vàng trong thời gian qua. Tuy nhiên, đại biểu Nguyễn Phương Thủy cũng đặt vấn đề, việc độc quyền một thương hiệu vàng quốc gia là SJC có phải là một trong những nguyên nhân dẫn đến giá vàng miếng SJC tăng cao như hiện nay?

Đại biểu Nguyễn Phương Thủy chỉ rõ, cùng là vàng miếng nhưng không phải là thương hiệu SJC thì chênh với giá SJC đến 15 triệu đồng/lượng. Nêu rõ, xét về giá thành hay xét về giá thế giới thì chênh lệch như thế là quá lớn, đại biểu Nguyễn Phương Thủy đề nghị Thống đốc Ngân hàng Nhà nước có giải đáp cụ thể hơn về nội dung này?

Những vấn đề này sẽ được Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng tiếp tục trả lời vào phiên chất vấn sáng mai (ngày 9/6).