Hai mùa giải báo chí toàn quốc về nông nghiệp, nông dân, nông thôn (2023 và 2024) đã đi qua, để lại dấu ấn không chỉ bởi số lượng tác phẩm tăng vọt, mà còn ở chiều sâu tư duy, tính nhân văn và năng lực phản ánh sinh động cuộc sống nông thôn đương đại.

Những “cái được” vượt kỳ vọng: Sức hấp dẫn, tính định hướng và chiều sâu phản biện

Chỉ sau hai lần tổ chức, Giải báo chí toàn quốc về nông nghiệp, nông dân, nông thôn đã trở thành một sân chơi mang tính chuyên môn cao và đầy cảm hứng với giới chuyên và không chuyên về báo chí.

Hơn 1.900 tác phẩm năm 2024 là minh chứng rõ nét cho sức lan tỏa của giải, không chỉ với báo Trung ương mà còn với hệ thống báo chí địa phương, các đài truyền hình cấp tỉnh, huyện, và đặc biệt là sự tham gia của nhiều cây bút không chuyên, những người trực tiếp sống và viết từ nông thôn.

Từ các bài điều tra về biến đổi khí hậu, ô nhiễm môi trường làng nghề, đến loạt phóng sự phản ánh hành trình chuyển đổi số trong hợp tác xã, từ ghi chép chân dung người nông dân làm chủ công nghệ đến những phản biện chính sách phát triển vùng nguyên liệu, các tác phẩm dự thi đã thể hiện sự nhập cuộc sâu sát của báo chí vào thực tiễn “tam nông”.

Theo nhà báo Nguyễn Văn Hoài - Tổng Biên tập Báo Nông thôn Ngày nay/Dân Việt: “Báo chí không chỉ đưa tin, mà đang tạo dòng chảy tư tưởng mới cho nông thôn Việt Nam. Điều đó thể hiện qua sự sắc bén trong đề tài, dấn thân trong điều tra và tính khai mở trong nhiều tác phẩm.”

Theo đánh giá từ Ban Tổ chức, năm 2024, Giải đã thành công cả về số lượng và chất lượng. Tác phẩm báo điện tử chiếm ưu thế (900 bài), nhưng đáng chú ý là sự vươn lên rõ rệt của mảng truyền hình, phát thanh và podcast chính là minh chứng cho sự phát triển toàn diện về mặt hình thức thể hiện. Điều này cho thấy báo chí hiện đại đã thâm nhập mạnh vào lĩnh vực nông nghiệp, vốn từng bị coi là “khó hấp dẫn”.

Theo nhà báo Nguyễn Văn Hoài - Tổng Biên tập Báo Nông thôn ngày nay/ Điện tử Dân Việt: “Sự tham gia của các tác giả cả chuyên và không chuyên đã chứng minh cho sức lan tỏa của Giải báo chí về lĩnh vực nông nghiệp, nông dân, nông thôn. Mỗi tác phẩm là nguồn tư liệu quý giá để các cơ quan quản lý nhà nước tham khảo, đồng thời là nguồn động viên, cổ vũ kịp thời người nông dân trong phát triển nông nghiệp, xây dựng nông thôn mới, phát huy vai trò trung tâm của mình.”

Tác phẩm tham dự không chỉ “ghi nhận” mà còn phản biện, đề xuất, cảnh báo, và truyền cảm hứng. Các vấn đề như tích tụ ruộng đất, kinh tế tuần hoàn, bảo hiểm nông nghiệp, Net Zero, phát triển du lịch nông thôn... được thể hiện một cách linh hoạt, giàu chiều sâu, thể hiện sự trưởng thành trong tư duy báo chí chuyên đề.

Khai thác chiều sâu truyền thống: Nét mới mang tính nền tảng

Mùa giải thứ ba năm 2025 đánh dấu một bước tiến mang ý nghĩa đặc biệt khi lần đầu tiên có thêm nội dung thi viết tìm hiểu truyền thống 95 năm Hội Nông dân Việt Nam (1930–2025).

Đây không chỉ là hạng mục mang tính kỷ niệm, mà là dịp để khơi dậy niềm tự hào, lan tỏa những giá trị lịch sử, tư tưởng và văn hóa của một tổ chức chính trị – xã hội tiêu biểu trong hệ thống chính trị Việt Nam.

Cơ cấu giải thưởng của Giải báo chí toàn quốc về nông nghiệp, nông dân, nông thôn Việt Nam năm 2025 gồm 32 giải, trị giá 410 triệu đồng như sau:

(1) Giải thưởng dành cho thể loại báo in và báo điện tử, gồm 01 giải A, trị giá 50.000.000 đồng; 02 giải B, trị giá 25.000.000 đồng/giải; 03 giải C, trị giá 15.000.000 đồng/giải; 05 giải khuyến khích, 7.000.000 đồng/giải.

(2) Giải thưởng dành cho thể loại truyền hình và phát thanh, gồm 01 giải A, trị giá 50.000.000 đồng; 02 giải B, trị giá 25.000.000 đồng/giải; 03 giải C, trị giá 15.000.000 đồng/giải; 05 giải khuyến khích, 7.000.000 đồng/giải.

Ngoài ra, còn có 10 giải chuyên đề, mỗi giải trị giá 5.000.000 đồng/giải.

Hạng mục thi viết này mở ra không gian để tác giả tái hiện các phong trào cách mạng của Hội, các chương trình đồng hành cùng hội viên, các điển hình sản xuất giỏi, sáng tạo, đoàn kết từ đó làm giàu thêm bản sắc cho giải, gắn giải báo chí với chiều sâu truyền thống và giáo dục công dân, đặc biệt trong giới trẻ và những người làm báo trẻ.

Nhiều cây bút cho rằng đây được xem là phần “linh hồn của giải”, bởi nó kết nối giữa truyền thống và hiện đại, đây cũng là điều mà báo chí trong thời kỳ chuyển đổi số rất cần giữ bản sắc nhưng không ngừng đổi mới.

Giải năm 2025 tiếp tục được Trung ương Hội Nông dân Việt Nam phối hợp cùng Hội Nhà báo Việt Nam chỉ đạo tổ chức, Báo Nông thôn Ngày nay/Dân Việt, Ngân hàng Nông nghiệp & Phát triển Nông thôn (Agribank) được giao tổ chức thực hiện.

Chủ đề của mùa giải năm nay là “Đột phá khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số nông nghiệp, nông thôn theo Nghị quyết 57-NQ/TW”. Chủ đề này tạo ra “đề bài mở” cho các cây bút, khuyến khích các tác phẩm có chiều sâu chuyên môn, giàu tư liệu thực tế, đậm chất phản ánh và giàu khả năng lan tỏa.

Hệ thống chấm giải được tổ chức nghiêm túc, khách quan với Hội đồng Chung khảo là các nhà báo, chuyên gia, nhà khoa học uy tín trong lĩnh vực nông nghiệp và truyền thông. Sự phân chia rõ ràng theo loại hình báo chí ( báo in – báo điện tử, truyền hình – phát thanh), giải chuyên đề và cuộc thi viết truyền thống giúp nâng cao chất lượng, tính cạnh tranh và sự công bằng.

Trong dòng chảy báo chí hôm nay, khi những đề tài “tam nông” từng bị xem là “khó – khổ – khô” thì Giải báo chí toàn quốc về nông nghiệp, nông dân, nông thôn đang chứng minh điều ngược lại, viết về nông thôn là viết về đổi thay, về hy vọng và về những giá trị bền gốc của người Việt.

Chính từ nơi được xem là “gốc rễ của quốc gia”, báo chí đang tìm lại được bản sắc cội nguồn, nơi những câu chuyện mộc mạc nhất lại truyền cảm hứng mạnh mẽ nhất. Giải báo chí toàn quốc về nông nghiệp, nông dân, nông thôn là minh chứng sống động cho điều đó.

Từ thực địa đồng ruộng đến bàn làm việc của nhà hoạch định chính sách, từ những bài viết dung dị đến sân khấu tôn vinh trang trọng – Giải báo chí toàn quốc về nông nghiệp, nông dân, nông thôn đang từng bước “viết nên một nông thôn đáng sống, một nông nghiệp bền vững, và một người nông dân tự chủ, tự tin trong hành trình hội nhập.”

Chặng đường phía trước của báo chí tam nông chắc chắn sẽ còn nhiều gian nan, nhưng cũng tràn đầy cơ hội. Với tinh thần kế thừa truyền thống 95 năm của Hội Nông dân, cùng sứ mệnh đổi mới vì nông thôn hiện đại, mỗi ngòi bút từ thành thị đến nông thôn đang viết tiếp những câu chuyện chưa từng có, những giấc mơ còn dang dở, những chuyển động sâu sắc trong từng thửa ruộng, mái nhà, và ánh mắt người nông dân hôm nay.

Ban Tổ chức sẽ tiếp nhận bài dự thi và tác phẩm qua hai nguồn:

(1) Tác phẩm báo chí viết gửi đăng tải trên Báo Nông thôn Ngày nay/điện tử Dân Việt (từ thời điểm phát động giải, tháng 5 đến tháng 11/2025)- Bài dự thi được gửi lần đầu tiên, chưa được đăng trên các báo, tạp chí khác, phản ánh sự thật khách quan, không nhận bài mang tính chất văn học, hư cấu. Đối tượng dự thi: Dành cho tất cả các tác giả chuyên và không chuyên trong và ngoài nước.
(2) Tác phẩm báo chí, gồm báo in, báo điện tử, truyền hình, phát thanh đã đăng trên các cơ quan báo chí toàn quốc (tính từ tháng 6/2024 đến 15/11/2025).

×