Giám sát, phản biện xã hội của Hội Nông dân TP.HCM: Giám sát để công bằng, phản biện để tiến bộ

Phản biện từ cơ sở: Thẳng thắn và xây dựng

Năm 2024, Hội Nông dân TP.HCM đã triển khai 95 cuộc giám sát định kỳ và chuyên đề, phối hợp tiếp công dân, hòa giải 252 vụ việc - trong đó có tới 229 vụ hòa giải thành công. Hội cũng thực hiện 494 cuộc kiểm tra ở các cấp, góp phần phát hiện những bất cập và kiến nghị điều chỉnh chính sách, cải tiến quy trình phù hợp thực tiễn sản xuất, đời sống nông dân.

Bà Huỳnh Thị Kim Xuyến, Phó Chủ tịch Thường trực Hội Nông dân Thành phố Hồ Chí Minh cho rằng: Không chỉ dừng lại ở giám sát, Hội trực tiếp phối hợp các cơ quan chức năng tổ chức buổi đối thoại, tiếp xúc giữa nông dân và chính quyền. Những vấn đề như quy hoạch đất nông nghiệp, giá cả đầu vào, thủ tục cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất... luôn được đặt lên bàn thảo luận, theo sát đến cùng để giải quyết.

Vai trò chủ động của Hội cơ sở cũng được khẳng định rõ nét. Tại huyện Cần Giờ, Hội đồng hành cùng hội viên bảo vệ quyền lợi sản xuất dưới tán rừng phòng hộ. Ở huyện Bình Chánh, Hội chủ trì khảo sát, kiến nghị về quy hoạch đất nông nghiệp kết hợp du lịch sinh thái, xuất phát từ nhu cầu thực tế của hội viên.

Không chỉ giám sát, Hội Nông dân TP.HCM còn đẩy mạnh phản biện xã hội với tinh thần cầu thị. Hội đã tham gia góp ý cho văn bản quy phạm pháp luật, dự thảo nghị quyết, kế hoạch phát triển nông nghiệp, nông thôn mới. Những ý kiến đóng góp không chỉ kịp thời, trọng tâm mà còn bám sát thực tế đời sống, sản xuất của nông dân.

Tại các buổi đối thoại, cán bộ Hội trực tiếp đặt câu hỏi: Tại sao thủ tục chuyển mục đích đất còn kéo dài? Vì sao giá vật tư nông nghiệp vẫn ở mức cao? Làm thế nào để hội viên tiếp cận chính sách hỗ trợ nhanh hơn, công bằng hơn? Sự thẳng thắn này đã mở ra kênh tương tác hiệu quả giữa nông dân và chính quyền.

Đáng chú ý, các cấp Hội tiếp tục triển khai thực hiện chương trình phối hợp giữa Hội Nông dân Thành phố Hồ Chí Minh và Sở Tư pháp về thực hiện công tác phổ biến, giáo dục pháp luật, trợ giúp pháp lý cho hội viên nông dân giai đoạn 2020 – 2025. Qua đó đã tổ chức Hội nghị tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về Luật đấu thầu, Luật Đất đai, Luật Hợp tác xã và các văn bản pháp lý có liên quan; Hội nghị tập huấn về an toàn giao thông, tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật cho 3.050 cán bộ, báo cáo viên, tuyên truyền viên, hội viên nông dân.

Các cấp Hội đã tổ chức Hội thi “Nông dân tìm hiểu pháp luật về an toàn giao thông” cho 120 hội viên, nông dân quận 12; xây dựng mô hình điểm thực hiện “Phổ biến kiến thức pháp luật và trợ giúp pháp lý lưu động” tại xã Thái Mỹ và xã Nhuận Đức; mô hình “30 phút trong sinh hoạt Hội tuyên truyền phổ biến pháp luật” tại xã Phạm Văn Cội, Tân Thông Hội, thị trấn Củ Chi.

Đồng thời, Hội Nông dân TP Hồ Chí Minh đã kiện toàn 66 Câu lạc bộ Nông dân với pháp luật với 1.343 thành viên là nòng cốt trong tuyên truyền, vận động hội viên nông dân cam kết không vi phạm pháp luật; tiếp tục duy trì các điểm tư vấn pháp luật đã thực hiện tư vấn pháp luật cho 3.150 hội viên, trợ giúp pháp lý cho 2.822 lượt hội viên, góp phần kéo giảm khiếu nại, khiếu kiện trong hội viên nông dân.

Đô thị hóa và thách thức giám sát

TP.HCM là đô thị đặc biệt với tốc độ đô thị hóa nhanh. Nhu cầu phát triển hạ tầng, đất đai lớn dẫn đến quy hoạch treo, chậm cấp giấy chứng nhận đất, ô nhiễm môi trường... tác động trực tiếp đến nông dân. Trong bối cảnh đó, Hội Nông dân không đứng ngoài cuộc.

Năm 2024, Hội tham gia giám sát thực hiện chính sách đất đai, hỗ trợ sản xuất nông nghiệp, chuyển đổi mục đích sử dụng đất… Những bất cập hành chính, khoảng cách giữa chính sách và thực tiễn đã được chỉ ra, giúp chính quyền điều chỉnh kịp thời.

Hoạt động phản biện xã hội không còn chỉ trên giấy mà đã trở thành phần không thể thiếu trong xây dựng chính sách. Hội Nông dân TP HCM đề xuất mô hình nông nghiệp kết hợp du lịch, chuyển đổi số trong tiêu thụ nông sản, chính sách hỗ trợ hợp tác xã tiếp cận đất sản xuất... và dần hình thành chương trình hành động cụ thể.

Hàng chục nghìn nông dân TP.HCM tin tưởng gửi gắm kiến nghị cho Hội vì hiểu rõ: Hội là tiếng nói của họ. Hội không chỉ bảo vệ quyền lợi mà còn dẫn dắt, định hướng tư duy, xây dựng mô hình sản xuất mới, nâng cao chất lượng sống.

Năm 2024, Hội tổ chức hơn 400 cuộc phổ biến pháp luật, gần 3.000 lượt tư vấn pháp lý và trợ giúp hội viên. Nhiều tranh chấp đất đai đã được hòa giải ngay tại cơ sở. Hội viên được tư vấn, chủ động hoàn thiện hồ sơ pháp lý, tiếp cận vốn vay, bảo hiểm xã hội.

Cách làm linh hoạt của TP.HCM: hội trường xã, ruộng đồng, xóm ấp đều có thể trở thành điểm phổ biến pháp luật và trợ giúp pháp lý lưu động. Các buổi sinh hoạt pháp luật trong chi hội chỉ kéo dài 30 phút nhưng tạo hiệu ứng lớn, giúp hội viên dễ tiếp thu, mạnh dạn phản ánh.

Tư duy “phản biện để xây dựng” đã thấm sâu trong hoạt động của Hội. Giám sát và phản biện xã hội ở TP.HCM không chỉ là nhiệm vụ công tác mà trở thành văn hóa, hành động thiết thực vì lợi ích nông dân.

Với 95 cuộc giám sát, hàng trăm vụ hòa giải, hàng ngàn hội viên được hỗ trợ, Hội Nông dân TP.HCM khẳng định vị thế là lực lượng chính trị – xã hội nòng cốt trong xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh.

Hội không chỉ đại diện quyền lợi nông dân mà còn là người bạn đồng hành, cầu nối chính sách. Sự dũng cảm, linh hoạt, dám đặt vấn đề đã giúp Hội thực hiện tốt phương châm “giám sát để công bằng, phản biện để tiến bộ”, lan tỏa tinh thần dân chủ, trách nhiệm trong xây dựng chính quyền đô thị hiện đại, văn minh.

×