Hà Nội: Ngôi đình cổ nghìn năm tuổi thờ vị tướng giúp vua Lý Nam Đế chiến thắng giặc Man

Hà Nội: Ngôi đình cổ nghìn năm tuổi thờ tướng quân giúp Lý Nam Đế chiến thắng giặc Man - Ảnh 2.

Đình Quán Giá (còn gọi là đình Yên Sở) thuộc làng Yên Sở, xã Yên Sở, huyện Hoài Đức, Hà Nội, thờ danh tướng Lý Phục Man, một vị tướng của vua Lý Nam Đế, đã có công lao to lớn với Nhà nước Vạn Xuân – Nhà nước độc lập đầu tiên của dân tộc.

Hà Nội: Ngôi đình cổ nghìn năm tuổi thờ tướng quân giúp Lý Nam Đế chiến thắng giặc Man - Ảnh 3.

Theo truyền thuyết, đình được xây dựng lần đầu tiên vào thời Lý Thái Tổ (1010 – 1026). Đình thờ Lý Phục Man, một danh tướng của Lý Bí, sống ở thế kỷ thứ VI, quê ông ở làng Cổ Sở (huyện Hoài Đức), không rõ họ tên thật.

Hà Nội: Ngôi đình cổ nghìn năm tuổi thờ tướng quân giúp Lý Nam Đế chiến thắng giặc Man - Ảnh 4.

Nhà Tiền Lý (544-555) thành lập, ông được cử trông coi vùng đất phía Nam, đánh tan cuộc xâm lấn của Chăm pa. Sau đó, ông kết hôn với công chúa Lý Nương, vua ban cho ông họ Lý và chức thiếu úy, gọi là tướng quân Lý Phục Man.

Hà Nội: Ngôi đình cổ nghìn năm tuổi thờ tướng quân giúp Lý Nam Đế chiến thắng giặc Man - Ảnh 5.

Ông trở về quản lĩnh vùng đất Đỗ Động, Đường Lâm. Nhà Lương lại đưa quân sang xâm lược nước Vạn Xuân. Ông chỉ huy quân sĩ đánh giặc và hi sinh ở chiến trường. Thương nhớ và biết ơn ông, nhân dân ở nhiều nơi như Yên Sở (Hoài Đức), Xuân Đỉnh (Từ Liêm)… dựng đền, đình thờ Lý Phục Man.

Hà Nội: Ngôi đình cổ nghìn năm tuổi thờ tướng quân giúp Lý Nam Đế chiến thắng giặc Man - Ảnh 6.

Năm 1947, giặc Pháp đã đốt phá gần hết Quán Giá, chỉ còn lại hai tam quan, ba bức tường và hậu cung. Sau này, trên nền cũ, nhân dân địa phương đã dựng lại cả ba nhà đại đình, trung đình và thượng điện, tuy có nhỏ hơn trước song vẫn bảo đảm sự thờ cúng trang nghiêm.

Hà Nội: Ngôi đình cổ nghìn năm tuổi thờ tướng quân giúp Lý Nam Đế chiến thắng giặc Man - Ảnh 7.

Tòa thượng điện vẫn còn bức tường hồi xây từ thời Nguyễn có các ô hình trang trí và cột trụ phía trước có đắp nghê trên đỉnh cột như một sự kiểm soát người vào quán lễ thánh.

Hà Nội: Ngôi đình cổ nghìn năm tuổi thờ tướng quân giúp Lý Nam Đế chiến thắng giặc Man - Ảnh 8.

Trải qua 17 lần trùng tu và tôn tạo, đình Quán Giá đã trở nên một địa chỉ văn hóa tâm linh và du lịch với cảnh quan đẹp có tiếng. Những cây xanh trồng từ xưa đã tạo thành khu rừng Giá (tức rừng Cấm) bao quanh các công trình và làm nền cho các sinh hoạt lễ hội càng thêm nổi bật màu sắc rực rỡ.

Hà Nội: Ngôi đình cổ nghìn năm tuổi thờ tướng quân giúp Lý Nam Đế chiến thắng giặc Man - Ảnh 9.

Ngôi đình hiện nay mang phong cách nghệ thuật kiến trúc thời Nguyễn, phần chính bao gồm ba tòa nhà: Đại đình, trung đình và thượng điện, nằm trong khuôn viên khá lớn.

Hà Nội: Ngôi đình cổ nghìn năm tuổi thờ tướng quân giúp Lý Nam Đế chiến thắng giặc Man - Ảnh 11.

Đặc biệt bên trong đình còn lưu giữ được 5 tấm bia đá mang niên đại các năm 1620, 1671, 1681, 1728, 1803 và một số tài liệu cổ như thần phả, hương ước, phản ánh lịch sử của vùng đất này. Đối xứng với nhà bia, ở phía đông là nhà để con ngựa bằng đồng hun, được đúc năm Vĩnh Thịnh thứ 3 (1707), ngày nay được sơn trắng.

Hà Nội: Ngôi đình cổ nghìn năm tuổi thờ tướng quân giúp Lý Nam Đế chiến thắng giặc Man - Ảnh 12.

Hai bên sân trong là nhà tả, hữu mạc rất dài, mỗi dãy nhà ngang đó chia thành 11 gian dành cho những nhóm người dự hội. Nhà ngang cũng là nơi để các bậc chức sắc, cao niên trong xã gặp nhau bàn bạc vào dịp diễn ra các lễ hội hoặc sự kiện lớn.

Hà Nội: Ngôi đình cổ nghìn năm tuổi thờ tướng quân giúp Lý Nam Đế chiến thắng giặc Man - Ảnh 13.

Cổng chính đi vào ngôi đình chỉ được mở vào những ngày lễ lớn, hội làng.

Hà Nội: Ngôi đình cổ nghìn năm tuổi thờ tướng quân giúp Lý Nam Đế chiến thắng giặc Man - Ảnh 14.

Lễ hội hằng năm được nhân dân vùng Giá (gồm 3 xã Yên Sở, Đắc Sở và Tiền Yên) cùng tổ chức vào ngày mồng 10 tháng 3 âm lịch. Hai đám rước của Yên Sở và Đắc Sở cùng tiến đến đình làng bên kia rồi mới quay về làng mình. Ngoài ra cứ 5 năm lại một lần mở hội theo nghi thức đại đám.