Hậu quả nặng nề khi tin vào “bác sĩ Google”

“Anti vaccine” và những hậu quả chết người

Bất chấp những lợi ích khổng lồ mà vaccine mang lại, một bộ phận người dân đã và đang quay lưng lại với việc tiêm vaccine phòng dịch. Trên mạng xã hội, nhiều bài viết có nội dung “anti vaccine” với những thông tin sai lệch, vô căn cứ gây hoang mang trong cộng đồng, khiến nhiều người bị dao động, gây ảnh hưởng tiêu cực đến công tác tiêm chủng phòng dịch bệnh.

Trào lưu này không chỉ tác động đến những người trưởng thành, mà còn ảnh hưởng đến trẻ em và thai phụ.

Bệnh viện Nhi Trung ương đã tiếp nhận và điều trị cho một bệnh nhi 4 tuổi (ở Hà Nội). Cháu bé được đưa đến Bệnh viện cấp cứu trong tình trạng khó thở và tím tái. Đánh giá tình trạng khi nhập viện, kết hợp với các xét nghiệm và thăm dò, các bác sĩ chẩn đoán bệnh nhi mắc sởi, tổn thương phổi nặng với hội chứng suy hô hấp cấp tính tiến triển, đáp ứng viêm toàn thân quá mức trong tình trạng cơn bão cytokine (cytokine storm), cùng các tạng gan, thận và hệ thống tuần hoàn đều có biểu hiện suy sụp. Một loạt các biện pháp cấp cứu và hồi sức tích cực như lọc máu, áp dụng tuần hoàn ngoài cơ thể (ECMO) ngay lập tức được các bác sĩ triển khai để cứu bệnh nhi. Tuy nhiên do tình trạng quá nặng, trẻ đã không qua khỏi.

Điều đáng chú ý là qua khai thác tiền sử, các bác sĩ nhận thấy mặc dù đã 4 tuổi, nhưng trẻ mới chỉ được tiêm một liều vaccine viêm gan ngay sau sinh và 1 mũi vaccine BCG trong vài tuần sau đó. Tất cả các vaccine cần thiết để chống lại các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, trong đó có vaccine phòng sởi trẻ đều không được tiêm. Hỏi thêm về tiền sử tiêm chủng của các trẻ khác trong gia đình, đều có tình trạng tương tự. Điều này khiến các bác sĩ nghi ngờ bệnh nhi là nạn nhân của tình trạng do dự hoặc chống đối vaccine.

TS.BS Lê Kiến Ngãi - Trưởng Khoa Dự phòng và Kiểm soát nhiễm khuẩn (Bệnh viện Nhi Trung ương) cho biết, tình trạng do dự vaccine và chống đối vaccine đang là mối quan tâm toàn cầu, ảnh hưởng tiêu cực đến tỷ lệ tiêm chủng và sức khỏe cộng đồng. Theo báo cáo của Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc (UNICEF), trong hơn 3 năm đại dịch Covid-19, có 67 triệu trẻ em trên toàn cầu bị bỏ lỡ một hoặc nhiều liều vaccine do gián đoạn dịch vụ tiêm chủng, hệ thống y tế quá tải và thông tin sai lệch.

Tại Việt Nam, hiện chưa có nhiều điều tra và nghiên cứu về tình trạng do dự hoặc chống đối vaccine. Một nghiên cứu tại huyện Bình Lục (tỉnh Hà Nam) cho thấy, tỷ lệ do dự tiêm vaccine phòng Covid-19 là 25,1%. Nguyên nhân chính bao gồm lo ngại về tác dụng phụ, thiếu thông tin và tin tưởng vào miễn dịch tự nhiên. Và có một thực tế là làn sóng “anti vaccine” xuất hiện trên mạng xã hội, với các nhóm kêu gọi không tiêm chủng, gây ảnh hưởng tiêu cực đến nhận thức của cộng đồng.

“Trong cộng đồng có những nhóm người hoàn toàn bác bỏ vaccine và tích cực tuyên truyền chống vaccine, thường dựa trên những thông tin sai lệch. Đặc điểm và hành động của nhóm này là phủ nhận hoàn toàn hiệu quả của vaccine; lan truyền thuyết âm mưu như vaccine gây tự kỷ, vô sinh, giảm dân số… đặc biệt là tận dụng mạng xã hội để gây ảnh hưởng xấu trong cộng đồng. Chính vấn đề này làm “lây lan” gia tăng sự do dự tiêm chủng trong cộng đồng. Chống đối vaccine là nguyên nhân gián tiếp gây ra các đợt bùng phát dịch bệnh”- BS Ngãi nêu thực trạng.

Bỏ lỡ “thời gian vàng” trong điều trị

Không chỉ trẻ em, một bộ phận người trưởng thành cũng đang là nạn nhân khi đặt niềm tin mù quáng vào “bác sĩ Google”, nhiều người trong đó đã phải gánh chịu hậu quả nặng nề.

Phát hiện khối u buồng trứng từ cách đây hơn một năm, kèm theo polyp lớn buồng tử cung gây chảy máu nhiều nhưng khi được bác sĩ tại Bệnh viện Ung Bướu Hà Nội khuyên phẫu thuật sớm thì bệnh nhân T. (63 tuổi, ở Đông Anh, Hà Nội) lại từ chối và về nhà tự uống thuốc theo những lời khuyên từ “bác sĩ mạng”. Chỉ đến khi tình trạng rong huyết trở nên nghiêm trọng, cân nặng sa sút nhanh chóng chỉ trong vòng 1 tháng, thỉnh thoảng ngất xỉu đột ngột thì bệnh nhân mới quay lại bệnh viện.

Tại Bệnh viện Ung Bướu Hà Nội, các kết quả xét nghiệm cho thấy, bệnh nhân T. có khối hạ vị kích thước 20x25cm, theo dõi ung thư buồng trứng trái, ung thư nội mạc tử cung - Polyp buồng tử cung. Thể trạng bệnh nhân rất kém, thiếu máu mức độ nặng

TS.BS Vũ Kiên – Phó Giám đốc Bệnh viện Ung Bướu Hà Nội, Trưởng khoa Ngoại Vú – Phụ khoa chia sẻ: “Bệnh viện đã phẫu thuật cho không ít trường hợp khối u buồng trứng có kích thước lớn, song trường hợp của bệnh nhân trên khá hiếm gặp, việc bệnh nhân để lâu không điều trị không chỉ khiến việc phẫu thuật trở nên khó khăn mà còn có nguy cơ bệnh biến chuyển ác tính, ảnh hưởng tính mạng. Vì vậy, khi có chỉ định điều trị, bệnh nhân không nên chần chừ, bỏ lỡ “thời gian vàng” chữa bệnh”.

Các chuyên gia y tế khẳng định, người dân cần đến các cơ sở y tế để thăm khám chứ không thể tùy tiện tin vào các thông tin trên mạng internet hay các bài thuốc truyền miệng, các thầy lang không chứng chỉ hành nghề. Bởi lẽ, để tăng lượt người xem, nhiều trang web trên Internet sẵn sàng đăng các bài thuốc giật gân, các thông tin không rõ nguồn gốc.

×