Khác biệt nào nếu Mỹ cho phép Ukraine sử dụng vũ khí tầm xa tấn công Nga?

Thủ tướng Anh Keir Starmer đã đến Washington vào thứ Sáu 13/9 để thảo luận với Tổng thống Joe Biden về việc liệu có nên cho phép Ukraine sử dụng vũ khí do NATO cung cấp để tấn công các mục tiêu xa hơn ngoài biên giới Ukraine, điều mà chính quyền Mỹ từ lâu chưa sẵn sàng chấp thuận trong cuộc xung đột đã kéo dài 2 năm rưỡi.

Các quan chức Mỹ cho biết Ukraine hiện đã có khả năng tấn công các mục tiêu ở Nga bằng máy bay không người lái. Các tên lửa ATACMS tầm xa do Mỹ cung cấp sẽ tăng cường khả năng đó, nhưng chúng quá đắt đỏ và số lượng hạn chế để thay đổi cục diện, họ cho biết.

Hơn nữa, Nga đã di chuyển những mối đe dọa ngay lập tức nhất – máy bay chiến đấu Nga phóng bom lượn – ra ngoài tầm bắn của các tên lửa Mỹ, theo các quan chức Mỹ.

Các quan chức Mỹ cũng tin rằng Kiev nên tập trung vào việc ngăn chặn bước tiến của quân đội Nga ở phía đông Ukraine.

Đối với ông Biden, quyết định này không chỉ là vấn đề chiến thuật. Nó dấy lên câu hỏi về việc việc cho phép các cuộc tấn công như vậy có thể gây ra một cuộc chiến trực tiếp giữa NATO và Nga hay không.

Nga đã cảnh báo tại LHQ hôm 13/9 rằng việc cho phép Ukraine bắn tên lửa sâu vào lãnh thổ Nga sẽ biến NATO thành "một bên trực tiếp tham gia vào xung đột với một cường quốc hạt nhân," và Tổng thống Nga Vladimir Putin đã nói rằng động thái như vậy sẽ thay đổi quy mô của cuộc xung đột.

Phát ngôn viên Nhà Trắng John Kirby cho biết hôm 13/9 rằng Mỹ coi những mối đe dọa như vậy một cách nghiêm túc, dù ông thừa nhận rằng không có điều gì mới trong phát biểu của ông Putin.

Hạ nghị sĩ Mỹ Jason Crow, thành viên của các ủy ban tình báo và đối ngoại của Hạ viện, đã giảm thiểu mối đe dọa từ khả năng Nga tấn công Ba Lan hoặc các nước thành viên NATO khác để trả đũa.

"Tôi không tin rằng có dấu hiệu nào cho thấy Vladimir Putin có ý định gây chiến với NATO," ông nói với Reuters, chỉ ra sự mất mát lớn của Nga về người và vũ khí ở Ukraine. "Ngược lại, tôi nghĩ ông ấy đang tránh đối đầu với NATO".

Ukraine sẽ tấn công mục tiêu nào ở Nga?

Phát biểu tại Căn cứ Không quân Ramstein ở Đức cách đây một tuần, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy đã kêu gọi Mỹ và các đồng minh của mình bỏ qua các ranh giới đỏ của Nga và cho phép thực hiện các cuộc tấn công tầm xa vào Nga như một cách để gây áp lực lên Moscow.

"Chúng tôi cần có khả năng tấn công tầm xa không chỉ trên lãnh thổ bị chiếm đóng của Ukraine, mà còn trên lãnh thổ Nga ... để Nga có động lực tìm kiếm hòa bình," Zelenskiy nói.

Hai nhà ngoại giao châu Âu, yêu cầu giấu tên, cho biết Ukraine đã gửi cho Mỹ và Anh một danh sách các mục tiêu tiềm năng trong lãnh thổ Nga có thể bị tấn công nếu được phép.

Cuộc thảo luận về việc nới lỏng các hạn chế đối với Ukraine phản ánh những cuộc tranh luận trước đây về các yêu cầu của Kiev đối với các khả năng khác mà họ hy vọng sẽ mang lại lợi thế trước lực lượng Nga, từ máy bay chiến đấu F-16 đến xe tăng Abrams.

"Bạn đã nghe cuộc tranh luận này trước đây," một quan chức Mỹ nói với Reuters trong điều kiện giấu tên.

Ban đầu, Ukraine muốn sử dụng các tên lửa ATACMS tầm xa do Mỹ cung cấp để tấn công các căn cứ không quân của Nga, các quan chức cho biết.

Nhưng Lầu Năm Góc cho biết 90% máy bay Nga phóng bom lượn, một trong những mối đe dọa hàng đầu đối với Ukraine, đang ở các sân bay ít nhất 300 km (186 dặm) xa hơn vùng lãnh thổ do Ukraine kiểm soát. Điều này làm cho chúng nằm ngoài tầm bắn của các tên lửa ATACMS.

Ukraine hiện muốn sử dụng tên lửa để tấn công các trung tâm chỉ huy và kiểm soát quân sự của Nga, các kho nhiên liệu và vũ khí cũng như các tập trung quân đội, các quan chức cho biết.

Ngoài các tên lửa ATACMS của Mỹ, Kiev muốn thực hiện các cuộc tấn công tầm xa vào Nga bằng cách sử dụng các tên lửa Storm Shadow do Anh cung cấp và các tên lửa SCALP gần như tương tự của Pháp.

Trong khi Anh dự kiến sẽ tìm kiếm sự chấp thuận của Mỹ trước khi dỡ bỏ các hạn chế đối với các tên lửa Storm Shadow, một nguồn ngoại giao Pháp cho biết Paris không cần sự cho phép của Washington để Ukraine sử dụng các tên lửa của Pháp.

Tập trung vào cuộc chiến trên mặt đất

Một mối quan tâm khác của Mỹ là việc tập trung vào các cuộc tấn công tầm xa làm giảm đi mối đe dọa ngay lập tức: Sự tiến công của Nga trên mặt đất vào lãnh thổ Ukraine hướng về thành phố chiến lược Pokrovsk. Các quan chức Mỹ tin rằng việc mất thành phố này sẽ gây ra tổn thất lớn.

Các nhà phân tích cho biết Nga có nhiều lựa chọn phản ứng, ngoài việc đối đầu trực tiếp với NATO, nếu Mỹ hoặc các đồng minh của họ cho phép Ukraine thực hiện các cuộc tấn công sâu vào lãnh thổ Nga.

Vào tháng 6, ông Putin đã nói về khả năng cung cấp vũ khí của Nga cho các kẻ thù của phương Tây để tấn công các mục tiêu của phương Tây ở nước ngoài, và triển khai các tên lửa thông thường trong tầm bắn của Mỹ và các đồng minh châu Âu của nó.

Ulrich Kuehn, một chuyên gia về vũ khí tại Viện Nghiên cứu Hòa bình và Chính sách An ninh ở Hamburg, cho biết ông không loại trừ khả năng ông Putin sẽ chọn gửi một thông điệp hạt nhân nào đó - chẳng hạn như thử nghiệm một vũ khí hạt nhân để đe dọa phương Tây.Chúng tôi sẽ nhắc nhở:

Tổng thống Nga Vladimir Putin hôm thứ Năm cho biết rằng việc Lực lượng vũ trang Liên bang Nga tấn công Nga bằng vũ khí tầm xa có nghĩa là các nước phương Tây sẽ trực tiếp tham gia vào cuộc chiến , vì Ukraine dường như không thể tự mình tìm thấy mục tiêu nếu không có tình báo phương Tây. Người đứng đầu chính phủ Anh, Keir Starmer, đáp lại lời đe dọa của Putin, nói rằng chính người đứng đầu Liên bang Nga đã bắt đầu cuộc chiến ở Ukraine và ông có thể kết thúc nó bất cứ lúc nào.

EU cho rằng những lời đe dọa của Putin sẽ không làm thay đổi lập trường của EU về việc hỗ trợ Ukraine. Người phát ngôn An ninh Quốc gia Nhà Trắng John Kirby cho biết Mỹ sẽ không đưa ra bất kỳ thông báo nào vào thứ Sáu về sự thay đổi trong chính sách cho phép Ukraine sử dụng tên lửa tầm xa.