Kiểm toán Nhà nước “điểm tên” nhiều dự án sai phạm trong công tác đấu thầu

Hàng loạt dự án đầu tư công sai phạm kế hoạch lựa chọn nhà thầu, hồ sơ mời thầu

Cũng theo báo cáo từ Kiểm toán nhà nước (KTNN), tại nhiều dự án đầu tư công, các đơn vị phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu, hồ sơ mời thầu (HSMT) chưa đúng trình tự, thủ tục.

Ngoài ra, một số sai sót nhiều đơn vị làm chủ đầu tư mắc phải là không đăng tải thông tin đấu thầu, chỉ định thầu không đúng quy định, HSMT, hồ sơ yêu cầu đưa ra tiêu chí làm hạn chế sự tham gia của nhà thầu,…

Điển hình, KTNN nêu ví dụ về việc không thực hiện lập, phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu là Dự án Trụ sở Công đoàn Thông tin và Dự án Trụ sở Công đoàn Y tế (Gói thầu Tư vấn thiết kế bản vẽ thi công và dự toán) của Tổng liên đoàn Lao động Việt Nam.

Tình trạng nói trên còn xuất hiện tại hàng loạt dự án của Trung ương Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh như: Dự án bể bơi Bình Định (Gói thầu Tư vấn khảo sát, lập báo cáo kinh tế kỹ thuật); Dự án bể bơi Ninh Thuận (Gói thầu Thẩm định giá thiết bị công trình, tư vấn khảo sát, lập báo cáo kinh tế kỹ thuật); Dự án Trung tâm hoạt động thanh thiếu niên Vũng Tàu (Gói thầu Thẩm định giá thiết bị phần bổ sung)...

Theo thông tin từ báo cáo của KTNN cho biết, HSMT, hồ sơ yêu cầu của nhiều gói thầu chưa đầy đủ nội dung, không quy định cụ thể mức tạm ứng, số lần tạm ứng.

Ngoài ra, kết quả kiểm toán tại Trung ương Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh cho thấy, HSMT nêu rõ chủng loại, hãng thiết bị nhưng không ghi cụm từ "tương đương" theo quy định tại các gói thầu như: Gói thầu Cung cấp và lắp đặt hệ thống thông gió, điều hòa thuộc Dự án trụ sở làm việc Nhà xuất bản Kim Đồng; Gói thầu Trang thiết bị thuộc Dự án Khu di tích lịch sử Nà Tu, Bắc Kạn; Gói thầu Xây lắp và cung cấp thiết bị bể bơi Kon Tum.

Bên cạnh đó, HSMT một số gói thầu còn thiếu biểu mẫu, chưa quy định chi tiết yêu cầu về năng lực nhà thầu hoặc đưa yêu cầu chưa phù hợp với nội dung công việc của gói thầu. Điển hình, Dự án Trường Trung cấp nghề và đào tạo cán bộ hợp tác xã miền Nam giai đoạn 1 mắc sai phạm này khi được kiểm toán.

Về tình trạng phân chia gói thầu chưa phù hợp, KTNN chỉ rõ, mắc phải sai sót này xảy ra tại Dự án Xây dựng cầu sông Ông Đốc, tuyến trục Đông Tây và cầu Gành Hào, tỉnh Cà Mau.

Cụ thể, Dự án thành phần 2 có 15 gói thầu tư vấn giám sát và 9 gói thầu đảm bảo giao thông thủy. Trong đó 22 gói thầu có quy mô nhỏ với giá dự toán được duyệt nhỏ hơn 500 triệu đồng, được phê duyệt theo hình thức chỉ định thầu rút gọn.

Nhiều sai sót trong lựa chọn nhà thầu

Từ kết quả kiểm toán, KTNN cho biết, tình trạng đưa ra tiêu chí làm hạn chế sự tham gia của nhà thầu như tại Dự án cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2017 - 2020 đoạn Nghi Sơn - Diễn Châu.

Theo KTNN, tại Dự án xây dựng tuyến đường Vành đai 3,5 (các đoạn Km0+600 - Km1+700; Km2+050 - Km2+550; Km3+340 - Km5+500) huyện Hoài Đức (Gói thầu số 18, 19); Dự án Đầu tư xây dựng tuyến đường tránh Quốc lộ 1A đoạn qua TP. Cà Mau, tỉnh Cà Mau (Gói thầu xây lắp), HSMT xác định hình thức hợp đồng trọn gói chưa phù hợp quy định.

Câu chuyện tiên lượng mời thầu sai so với thiết kế diễn ra tại Gói thầu số 18 và Gói thầu số 26 thuộc Dự án Đầu tư xây dựng đường cao tốc Tuyên Quang - Phú Thọ kết nối với cao tốc Nội Bài - Lào Cai…

Về vấn đề lựa chọn nhà thầu chậm so với kế hoạch, KTNN cho biết, tình trạng này diễn ra phổ biến tại một số gói thầu thuộc các dự án: Kè biển Xuân Hải, xã Xuân Hải, thị xã Sông Cầu, tỉnh Phú Yên; Xử lý sạt lở bờ sông Cần Giuộc, huyện Cần Giuộc, tỉnh Long An (Gói thầu xây lắp đoạn từ K1+122 - K1+580); Kết nối giao thông các tỉnh miền núi phía Bắc; Nâng cấp Quốc lộ 30 đoạn Cao Lãnh - Hồng Ngự, tỉnh Đồng Tháp; Xây dựng tuyến ĐT.857 đoạn Quốc lộ 30 - ĐT.845 tại Đồng Tháp;…

Đáng chú ý, vấn đề nổi cộm được KTNN chỉ ra là tình trạng chỉ định thầu không đúng quy định diễn ra ở nhiều địa phương như tỉnh Bình Định, Long An, Ninh Bình, Điện Biên, Phú Yên, Đắk Lắk. Câu chuyện nhức nhối này cũng diễn ra tại Dự án đường Võ Văn Kiệt, TP. Vĩnh Long, tỉnh Vĩnh Long; Dự án xây dựng tuyến ĐT.857 đoạn Quốc lộ 30 - ĐT.845 (Đồng Tháp); Dự án Nâng cấp Quốc lộ 30 đoạn Cao Lãnh - Hồng Ngự.

Từ kết quả kiểm toán, KTNN đề xuất Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo các bộ, cơ quan trung ương, địa phương và đơn vị được kiểm toán kiểm điểm, xử lý trách nhiệm tập thể, cá nhân đối với các khuyết điểm và sai phạm đã nêu.