Lạng Sơn: Vùng na Hữu Lũng "nát bầm" vì mỏ đá

Clip: Xe chở đá cày nát đường tỉnh lộ cùng những bức xúc của người dân trong việc mỏ đá gây ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất tại vùng na của người dân.

Theo phản ánh của người dân, vài năm trở lại đây, trên địa bàn nhiều xã của huyện Hữu Lũng xuất hiện nhiều mỏ khai thác đá gây ảnh hưởng rất lớn tới môi trường, cảnh quan, đường sá, đồng thời làm giảm năng suất cây trồng của người dân. Người dân luôn phải sống trong cảnh ô nhiễm vì bụi đá, tiếng ồn, cùng với đó là nguy cơ sạt lở đất đá mỗi khi mùa mưa bão.

Những quả núi cao ngất trời, dường như vẫn nhỏ bé với máy móc, thuốc nổ và công nhân lao động ở đây.

Đi dọc con đường tỉnh lộ 243 không khó để chứng kiến những ngọn núi cao lừng lững bị ăn dần, ăn mòn thành những thành vách dựng đứng, nham nhở có thể sạt lở bất cứ lúc nào. Mặt khác, tiếng máy nghiền đá hòa quyện cùng tiếng xe trọng tải lớn rầm rập vào “ăn đá” khiến cả khu vực rộng lớn bị náo loạn. Hoạt động khai thác đá của các mỏ đá đã đe dọa trực tiếp đến tính mạng, tài sản, phá hỏng đường, bụi bặm bắn tung tóe ra khu vực xung quanh, ra nhà dân và vườn cây của bà con.

Theo ghi nhận của PV Dân Việt, tại đây các mỏ đá đều như một công trường rộng lớn, công nhân máy móc hoạt động ầm ầm, nguyên tiếng máy nổ, tiếng máy nghiền đá cũng đủ làm nhức óc những người có mặt ở hiện trường. Núi đá vôi sừng sững đang bị “xẻ thịt” mất đi cả một nửa. Những quả núi cao ngất trời, dường như vẫn nhỏ bé với máy móc, thuốc nổ và công nhân lao động ở đây.

Các mỏ đá đều như một công trường rộng lớn, công nhân máy móc hoạt động ầm ầm.

Nhiều hộ dân tại đây cho biết: Do lượng bụi đá từ việc nổ mìn của mỏ đá tạo ra quá lớn nên năng suất của cây cối hoa màu bị giảm sút nghiêm trọng. Bụi đá khiến sự sinh trưởng và thụ phấn, đậu quả kém nên quả na bị còi, méo mó, năng suất thì giảm hẳn. Những vạt na vốn dĩ là một màu xanh mướt thì giờ đây bám đầy bụi đá trắng xóa. Điều này ảnh hưởng đến sự sinh trưởng của loại cây ăn quả này và nhiều loại cây trồng khác.

“Không chỉ nhà cửa bụi bặm, đường sá hư hỏng mà vườn na cũng vậy. Bụi đá bám vào cây làm ảnh hưởng đến sự sinh trưởng, quả na ra còi cọc, méo mó không lớn được khiến năng suất bị giảm. Ngay cả cây lúa không thể phát triển được nên nhiều người đã phải bỏ làm ruộng”, một người dân bức xúc.

Bụi mùi mịt trắng xóa sau mỗi tiếng nổ mìn inh tai. Bụi bặm cùng những tảng đá "bay lạc" ảnh hưởng rất lớn tới cuộc sống cũng như hoạt động lao dộng sản xuất của bà con nơi đây.

Trao đổi với Dân Việt, ông Du Văn Đại, Trưởng thôn Gốc Me, xã Đồng Tân, huyện Hữu Lũng cho biết: Tỉnh lộ 243 này là con đường đi lại chính của hàng trăm hộ dân xã Đồng Tân, Yên Vượng… chỉ cho xe có trọng tải 2-3 tấn qua lại. Tuy nhiên vài năm trở lại đây những chiếc xe “siêu trường, siêu trọng” chở đá từ các mỏ đã “cày nát” con đường này. Ngày nắng thì bụi mù, còn ngày mưa thì lầy lội nên người dân đi lại rất vất vả.

Đặc biệt, 98% người dân ở đây gắn với nghề trồng na, việc các mỏ khai thác đá cũng gây ảnh hưởng tới năng suất của loại cây ăn quả này. “Nổ mìn phá đá tạo ra độ rung chấn mạnh, nhiều viên (tảng) đá “bay lạc” và nhà dân, vào vườn na của bà con diễn ra thường xuyên. Ngoài ra bụi đá mù mịt phủ trắng cây na, điều này làm ảnh hưởng tới năng suất và chất lượng sản phẩm cây trồng”, ông Đại cho biết.

Anh Lành Văn Đường ở thôn Chục Quan, xã Yên Vượng cho biết: “Trước đây mỏ đá cho nổ mìn phá đá khiến đá bắn vào làm thủng mái tôn nhà tôi, may mắn các thành viên trong gia đình không ai bị thương". Cũng theo anh Đường, tiếng nổ lớn tạo ra sức ép mạnh trong bán kính 200m nên hầu như nhà nào gần khu vực cũng đều bị nứt tường nhà.

Ngoài "cày nát" đường dân sinh, hoạt động khai thác đá tại đây còn làm ảnh hưởng đến năng suất cây trồng, ảnh hưởng tới hiệu quả kinh tế của người dân trồng na.

Từ khi các mỏ đá hoạt động, nhiều năm nay người dân không có lấy được một ngày bình yên. Bụi bặm, ô nhiễm môi trường, sức ép của nổ mìn phá đá nên nhà cửa của các hộ dân xung quanh bị rạn nứt nghiêm trọng. Không những thế, các xe chở đá từ mỏ đá đi tiêu thụ đã khiến đường giao thông bị băm nát, xe tải chở đá phóng nhanh, vượt ẩu khiến tai nạn giao thông luôn rình rập.

Ông Triệu Đức Chính, Chủ tịch UBND xã Yên Vượng từng xác nhận: “Trên địa bàn xã Yên Vượng hiện tại có 4 mỏ đá đang hoạt động khai thác. Người dân cũng phản ánh rất nhiều tình trạng đá bắn vào nhà dân, sạt lở đá làm hỏng vườn na của người dân..."

Hàng dài những chiếc xe "siêu trường, siêu trọng" xếp hàng chở đá từ các mỏ đi tiêu thụ.

Thiết nghĩ, các cơ quan chức năng tỉnh Lạng Sơn cần thường xuyên kiểm tra hoạt động khai thác, nổ mìn và vận chuyển đá tại các mỏ, đồng thời có những điều chỉnh đối với lượng thuốc nổ mìn, đảm bảo khoảng cách an toàn tối thiểu theo quy định là phải 200m. Về lâu dài, cần có quy hoạch khu tái định cư và hỗ trợ để người dân di dời ra khỏi khu vực mỏ đá, đảm bảo an toàn về tính mạng và vườn tược để người dân yên tâm sản xuất.