Loại quả màu đen, thân to như cột nhà được cấp nhãn hiệu tập thể

Ngày 28/10 chính quyền và nhân dân huyện Văn Quan phấn khởi đón nhận văn bằng bảo hộ nhãn hiệu tập thể cho sản phẩm “Trám đen Văn Quan, Lạng Sơn”.  Theo thống kê từ Phòng NNPTNT huyện, hiện nay huyện Văn Quan có trên 80ha cây trám đen, sản lượng đạt từ 1.200 – 1.500 tấn/năm, với giá bán 70.000-80.000 đồng/kg, giá trị thu được trên 20 tỷ đồng. 

Trám ở xứ Lạng thường là cây to có đường kính 1 người lớn ôm không xuể, thân thẳng nên rất khó khăn trong việc thu hái. Cây trám đen lâu năm có chiều cao trên 20m, đường kính lên tới 90cm, thân cây to, tán xòe rộng. Để trèo lên độ cao như vậy phải là người gan dạ, có kinh nghiệm mới dám đứng trên cành trám dùng cây sào dài đập quả. 

Mùa thu hoạch trám đen bắt đầu từ tháng 7 âm lịch, kéo dài đến khoảng tháng 9 âm lịch, những cây trám đen có tuổi đời từ 15 - 20 năm sẽ cho từ 50 - 150kg quả. Cây nào phát triển tốt có thể cho thu hoạch với năng suất cao hơn.

Là 1 hộ gia đình có vườn trám cổ thụ, ông Hứa Văn Độ xã Đồng Giáp, huyện Văn Quan cho biết gia đình ông hiện đang có vườn trám đen hơn 20 gốc cổ thụ. Đặc biệt hiện gia đình ông có 1 cây trám cổ thụ được thương lái đặt cọc tiền thỏa thuận thu mua quả trám đen với giá 200.000/kg trong vòng 10 năm.

"Trám đen là loại cây dễ trồng, thích hợp với vùng đồi núi, mỗi năm thu hoạch một mùa. Trước đây, người dân ít để ý chăm bón, chỉ để cây phát triển tự nhiên, bởi trồng từ 7 - 8 năm mới cho thu hoạch. Nhưng nay, do giá trị kinh tế cao nên nhiều người đã mang ghép để trồng cho thu hoạch nhanh mà cây thấp dễ hái...". 

Trước năm 2019, cây trám đen vẫn chưa được đánh giá đúng hiệu quả và tiềm năng phát triển, mặc dù là sản phẩm dễ tiêu thụ trên thị trường nhưng giá cả lại bấp bênh do chưa được bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ. Cùng đó, sản phẩm cũng chưa được ứng dụng các tiến bộ khoa học công nghệ để nâng cao năng suất, chất lượng, truy xuất nguồn gốc, sản xuất còn manh mún, chưa có sự liên kết giữa người sản xuất và doanh nghiệp trong tổ chức sản xuất, chế biến, tiêu thụ các sản phẩm từ trám đen. 

Từ năm 2019, Phòng NNPTNT huyện Văn Quan, Hội Làm vườn huyện đã phối hợp với Trung tâm Ứng dụng, phát triển khoa học – công nghệ và đo lường chất lượng sản phẩm xây dựng nhãn hiệu tập thể cho sản phẩm trám đen Văn Quan, Lạng Sơn. Ngày 3/9/2020, Cục Sở hữu trí tuệ – Bộ Khoa học và Công nghệ đã quyết định cấp chứng nhận đăng ký nhãn hiệu cho sản phẩm trám đen Văn Quan, Lạng Sơn và định hình cho sản phẩm quả trám đen tươi; trám đen đã sơ chế, chế biến; cây giống trám đen và dịch vụ mua – bán trám đen. 

Ông Lăng Văn Toàn, Chủ tịch UBND xã Đồng Giáp cho biết, hiện trên địa bàn xã Đồng Giáp có khoảng 37ha diện tích trồng trám đen. Nếu trước đây, cây trám được người dân trồng với mục đích lấy gỗ, lấy quả, không chú ý chăm sóc thì giờ đây, nhiều hộ dân đã chú trọng và phát triển loại cây này. Nhiều gia đình hiện này có thu nhập vài chục triệu mỗi vụ trám. 

Được cấp Nhãn hiệu tập thể, thời gian tới trám đen Văn Quan sẽ ngày càng khẳng định được chất lượng và uy tín trên thị trường. Thương hiệu Trám đen Văn Quan sẽ ngày càng đến gần hơn với người tiêu dùng.