Luật Đất đai 2024: Hướng đến sự minh bạch trong đấu giá đất

Luật Đất đai 2024 bổ sung nhiều điều kiện khi tham gia đấu giá đất

Để hoàn thiện thể chế, chính sách, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý đấu giá đất, Chính phủ đã ban hành Nghị định 102/2024/NĐ-CP quy định về đấu giá quyền sử dụng đất khi Nhà nước giao đất có thu tiền sử dụng đất, cho thuê đất có hiệu lực đồng bộ với Luật Đất đai 2024 từ 1/8/2024.

Về các trường hợp đấu giá quyền sử dụng đất, Luật Đất đai 2024 quy định có 2 trường hợp được Nhà nước giao đất có thu tiền sử dụng đất, cho thuê đất trả tiền một lần cho cả thời gian thuê thông qua đấu giá quyền sử dụng đất.

Luật Đất đai 2024 cũng quy định về điều kiện đấu giá quyền sử dụng đất. Trong đó, đất đã được thu hồi và hoàn thành bồi thường, hỗ trợ, tái định cư hoặc không phải bồi thường, hỗ trợ, tái định cư; trong khu vực dự án có hạ tầng giao thông đã được kết nối;...

Ngoài ra, UBND cấp tỉnh, cấp huyện được giao tổ chức thực hiện việc đấu giá quyền sử dụng đất có trách nhiệm chuẩn bị hồ sơ của các thửa đất, khu đất đấu giá.

Hồ sơ gồm: thông tin về quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất và quy hoạch xây dựng chi tiết liên quan đến thửa đất đấu giá đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt; trích lục bản đồ địa chính hoặc trích đo bản đồ địa chính thửa đất hoặc trích đo địa chính thửa đất đấu giá trong trường hợp chưa có bản đồ địa chính. Cơ quan có chức năng quản lý đất đai tổ chức xác định giá khởi điểm theo quy định của pháp luật.

Luật Đất đai 2024 quy định, trong 120 ngày, người trúng đấu giá không nộp đủ tiền, cơ quan thuế có trách nhiệm thông báo đến cơ quan có chức năng quản lý đất đai trình UBND cấp có thẩm quyền hủy quyết định công nhận kết quả trúng đấu giá. Người trúng đấu giá không được nhận lại tiền đặt cọc.

Trường hợp người trúng đấu giá đã nộp nhiều hơn khoản tiền đặt cọc thì được Nhà nước hoàn trả số tiền chênh lệch nhiều hơn so với số tiền đặt cọc theo quy định.

Tạo sự minh bạch cho thị trường đấu giá đất

PGS.TS Đinh Trọng Thịnh, chuyên gia kinh tế cho biết, Luật Đất đai 2024 đã bãi bỏ khung giá đất theo quy định của luật cũ. Đồng thời, quy định rõ bảng giá đất hàng năm được áp dụng để tính giá khởi điểm đấu giá quyền sử dụng đất khi Nhà nước giao đất, cho thuê đất đối với trường hợp thửa đất, khu đất đã được đầu tư hạ tầng kỹ thuật theo quy hoạch chi tiết xây dựng.

"Giá đất cụ thể được áp dụng để xác định giá khởi điểm đấu giá quyền sử dụng đất theo bảng giá đất mỗi năm sẽ đảm bảo tính khách quan, công khai, minh bạch và phù hợp với thị trường", ông Thịnh nói.

Nhiều chuyên gia cũng nhận định với những điểm mới về đấu giá quyền sử dụng đất, Luật Đất đai 2024 đã quy định chi tiết hơn về điều kiện để đấu giá quyền sử dụng đất; trách nhiệm của UBND cấp tỉnh và cấp huyện.

Theo một số chuyên gia, đấu giá đất thời gian qua vẫn có tồn tại: Xác định giá khởi điểm quyền sử dụng đất đưa ra đấu giá trong nhiều trường hợp còn chưa hợp lý, chênh lệch lớn so với giá thị trường.

Bên cạnh đó, tình trạng tham gia đấu giá quyền sử dụng đất nhằm mục đích đầu cơ, trục lợi mà không có nhu cầu sử dụng thực tế vẫn xảy ra. Một số trường hợp tham gia đấu giá và trả giá rất cao sau đó bỏ cọc nhằm mục đích đẩy giá lên cao, trúng đấu giá xong không thực hiện nghĩa vụ thanh toán nhằm mục đích trục lợi.