Bình luận
0
Từ trước đến nay, chúng ta biết đến công lao của Lương Văn Chánh qua các đạo sắc phong đang phụng thờ tại từ đường họ Lương ở thôn Long Phụng, xã Hòa Trị, huyện Phú Hòa.
Đây là những văn bản Hán Nôm quý hiếm đề cập đến vai trò và công lao của ông được các triều đại phong kiến nước ta ghi nhận trong việc mởmang các vùng đất xứ Đàng Trong, và đặc biệt là việc mở đất Phú Yên.
Đền thờ Lương Văn Chánh ở thôn Long Phụng, xã Hòa Trị, huyện Phú Hòa (tỉnh Phú Yên) là nơi lưu giữ một số đạo sắc phong ghi nhận vai trò và công lao của danh nhân này. Ảnh: THIÊN LÝ.
Gần đây, các nhà nghiên cứu đã tìm thấy tại chùa Hoa Sơn, TP Quảng Ngãi, tỉnh Quảng Ngãi đang lưu giữ 5 đạo sắc phong thần cho Lương Văn Chánh. Thông tin từ những đạo sắc phong này góp phần khẳng định vai trò của Lương Văn Chánh trong công cuộc mởmang xứ Đàng Trong ở các thế kỷ XVI-XVII.
Lương Văn Chánh là bậc công thần có nhiều đóng góp trong việc mởmang các vùng đất xứ Đàng Trong của Chúa Nguyễn từ những ngày đầu gây dựng cơ đồ phía nam dãy Hoành Sơn. Công lao to lớn ấy được Quốc sử quán Triều Nguyễn ghi rõ: “Lương Văn Chánh là công thần hồi quốc sơ, khai thác đất đai, mở rộng biên giới, công lao rõ rệt”(1).
Ông không chỉ là một vị tướng tài giỏi nơi trận mạc, có công lớn trong việc mở rộng biên cương Đại Việt trong thế kỷ XVI, mà còn là nhà quản lýcó tài kinh bang tế thế trong việc xây dựng chính quyền, ổn định đời sống Nhân dân trên vùng đất mới.
Tài năng, công đức của Lương Văn Chánh được các triều đại phong kiến ghi nhận và ban tặng nhiều sắc phong chức tước và khi ông mất ban cho sắc thần với những mỹ tự và thần hiệu cao quý.
Tại chùa Hoa Sơn, TP Quảng Ngãi, tỉnh Quảng Ngãi đang lưu giữ 5 đạo sắc phong thần cho Lương Văn Chánh (Lương Phủ Quân, Lương Quận Công). Đây là những sắc phong Hán Nôm quý hiếm phong tặng cho Lương Văn Chánh tại các đời vua Minh Mạng, Thiệu Trị, Tự Đức và Đồng Khánh.
Sắc phong năm Minh Mạng thứ ba (năm 1822) ngày 24/9 phong tặng Lương Văn Chánh thần hiệu Uy Dũng Công Thần Lương Quận Công và mỹ hiệu Tương Võ Chiêu Nghị Trung đẳng thần.
Nội dung sắc phong ghi rõ: “Sắc Uy Dũng Công Thần Lương Quận Công trợ giúp cho nước che chở cho dân, rõ ràng công đức được xã dân phụng thờ. Vâng mệnh Cao Thế Tổ Hoàng Đế đã thống nhất đất nước, thần dân khắp nơi vui mừng. Nay hồng đồ sáng tỏ, nghĩ đến sự che chở của thần cần nêu cao danh hiệu nên phong thêm là Tương Võ Chiêu Nghị Trung đẳng thần. Chuẩn cho thôn Phú An, huyện Chương Nghĩa phụng thờ như cũ. Thần hãy giúp đỡ bảo vệ cho lê dân của ta”.
Sắc phong năm Thiệu Trị thứ ba (năm 1843) ngày 12/4 phong tặng Lương Văn Chánh thần hiệu Tương Vũ Chiêu Nghị Uy Dũng Công Thần Lương Phủ Quân Trung đẳng thần, cụ thể: “Sắc phong cho Tương Vũ Chiêu Nghị Uy Dũng Công Thần Lương Phủ Quân Trung đẳng thần, bảo vệ cho nước che chở cho dân, linh ứng lâu năm, đã được ban tặng sắc phong, chuẩn cho phụng thờ. Năm Minh Mệnh thứ 21, đúng dịp Ngũ Tuần Đại Khánh của Thánh Tổ Nhân Hoàng đế nhà ta, kính theo chiếu ra ân rộng rãi, lễ lớn nên tặng thêm cấp bậc. Nay, Trẫm nhận mệnh lớn, nghĩ đến sự che chở của thần nên phong tặng thêm Tương Vũ Chiêu Nghị Uy Dũng Dực Nghiêm Trung đẳng thần. Chuẩn cho thôn Phú Thọ, huyện Chương Nghĩa phụng thờ như cũ. Thần hãy che chở trợ giúp dân ta”.
Sắc phong năm Thiệu Trị thứ ba (năm 1843) ngày 14/5 ghi rõ thần hiệu của Lương Văn Chánh là Tương Võ Chiêu Nghị Dực Nghiêm Uy Dũng Công Thần Lương Phủ Quân Trung đẳng thần: “Sắc Tương Võ Chiêu Nghị Dực Nghiêm Uy Dũng Công Thần Lương Phủ Quân Trung đẳng thần, trợ giúp cho nước che chở cho dân, rõ ràng linh ứng, đã được ban cấp tặng sắc, chuẩn cho phụng thờ. Nay Trẫm nhận mệnh lớn, nghĩ đến sự che chở của thần nên tặng thêm Tương Võ Chiêu Nghị Dực Nghiêm Vệ Chính Trung đẳng thần. Chuẩn cho thôn Phú Thọ, huyện Chương Nghĩa phụng thờ như cũ. Thần hãy che chở và giúp đỡ cho lê dân của ta”.
Sắc phong năm Tự Đức thứ ba (năm 1850) ngày 8/11 phong tặng cho Lương Văn Chánh thần hiệu là Uy Dũng Công Thần Lương Phủ Quân Tương Vũ Chiêu Nghị Dực Nghiêm Vệ Chánh Quang Ý Trung đẳng thần có nội dung: “Sắc phong Uy Dũng Công Thần Lương Phủ Quân, vốn được phong tặng Tương Vũ Chiêu Nghị Dực Nghiêm Vệ Chánh Trung đẳng thần, bảo vệ cho nước che chở cho dân, linh ứng lâu năm, đã được ban cấp tặng sắc, chuẩn cho phụng thờ. Nay, Trẫm nhận mệnh lớn nghĩ đến sự che chở của thần nên phong tặng thêm Tương Vũ Chiêu Nghị Dực Nghiêm Vệ Chánh Quang Ý Trung đẳng thần. Chuẩn cho thôn Phú Thọ huyện Chương Nghĩa phụng thờ như cũ. Thần hãy che chở trợ giúp dân ta”.
Riêng đạo sắc ngày 1/7 năm Đồng Khánh thứ hai (năm 1886) là sắc hợp phong Lương Văn Chánh cùng với các danh nhân của tỉnh Quảng Ngãi là Mai Phủ Quân, Quảng Phủ Quân, Phi Vận Tướng Quân.
Nội dung sắc ghi rõ: “Sắc phong cho Hiển Văn Chiêu Tiết Phương Du Tuấn Vọng Quang Ý Kỷ Mùi Khoa Tiến sĩ Phi Vận Tướng Quân Tùng Giang Văn Trung Trung đẳng thần; Bỉnh Trung Địch Dũng Mậu Huân Vĩ Liệt Quang Ý Trấn Nam Doanh Phó Đô Tướng Dương Vũ Công Thần Mai Phủ Quân Trung đẳng thần; Tương Vũ Chiêu Nghị Nghiêm Dực Vệ Chánh Quang Ý Uy Dũng Công Thần Lương Phủ Quân Trung đẳng thần; Hưu Lượng Hoành Vĩ Trang Túc Khoan Hoằng Quang Ý Đoan Nhã Công Thần Quảng Phủ Quân Trung đẳng thần. Từ trước đến nay bảo vệ cho nước che chở cho dân, linh ứng lâu năm, đã được ban tặng sắc phong để lưu lại công đức mà thờ tự. Nay, Trẫm nhận mệnh lớn, nghĩ đến sự che chở của thần nên tặng thêm Dực Bảo Trung Hưng Trung đẳng thần. Chuẩn cho thôn Phú Thọ thuộc huyện Chương Nghĩa, tỉnh Quảng Nghĩa phụng thờ như cũ. Thần hãy che chở trợ giúp dân ta”.
Sắc phong năm Thiệu Trị thứ ba (năm 1843) ngày 12/4 phong tặng Lương Văn Chánh là Tương Vũ Chiêu Nghị Uy Dũng Công Thần Lương Phủ Quân Trung đẳng thần. Ảnh: ĐÀO NHẬT KIM
Sự khác biệt giữa các sắc phong lưu giữ ở Phú Yên và Quảng Ngãi
So sánh thần hiệu của Lương Văn Chánh tại các sắc phong tại từ đường họ Lương ở Phú Yên với các sắc phong ban tặng cho thôn Phú An và thôn Phú Thọ, huyện Chương Nghĩa, tỉnh Quảng Ngãi có sự khác biệt.
Các sắc phong Phú Yên thì Lương Văn Chánh được ban thần hiệu là Thượng đẳng thần, còn ở Quảng Ngãi là Trung đẳng thần.
Việc thần hiệu của Lương Văn Chánh 5 sắc thần tại Quảng Ngãi chỉ bậc Trung đẳng thần do việc kê khai công trạng của thần tại 2 thôn Phú An và Phú Thọ (nơi mà dấu ấn của Lương Văn Chánh không đậm nét như ở Phú Yên), nên việc ban cấp phẩm trật cho Lương Văn Chánh có sự khác biệt.
Hiện tượng này cũng thường gặp các địa phương về phẩm trật của các vị thần, dù cùng tên nhưng ở làng này là Trung đẳng thần mà làng khác là Thượng đẳng thần.
Ngoài 5 sắc phong cho 2 thôn Phú An và Phú Thọ phụng thờ, thì trong các bài văn tế tại đình làng, dinh miếu ởcác địa phương Quảng Ngãi, danh nhân Lương Văn Chánh cũng được thờ cúng bên cạnh các vị nhân thần ởđây như Bùi Tá Hán, Mai Dõng.
Ở một số đình, miếu ở vùng Nam Bộ, Lương Văn Chánh cũng được thờ phụng một cách trang trọng trong chánh điện cùng với các thần bản vị địa phương. Điều này cho thấy, tầm vóc và ảnh hưởng của Danh nhân Lương Văn Chánh trải rộng cả khu vực Đàng Trong.
Việc tìm thấy các đạo sắc phong thần Lương Văn Chánh ở chùa Hoa Sơn, tỉnh Quảng Ngãi góp phần khẳng định vai trò và công lao to lớn của ông không chỉ bó hẹp trên vùng đất Phú Yên mà trải rộng trên nhiều địa phương trong cả nước.
------------------
(1) Quốc sử quán Triều Nguyễn, Đại Nam liệt truyện, quyển 1, NXB Thuận Hóa, 1993.
Sáng nay 23/11, tại Cụm sân Pickleball Cầu Giấy (35 Trần Quý Kiên, Hà Nội), Lễ khai mạc Giải Pickleball “Ước Mơ Xanh” năm 2025 do Báo Nhà báo và Công luận tổ chức chính thức diễn ra trong không khí trang trọng và sôi nổi.
Chia sẻ
Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, hiện tượng lũ đồng thời phá kỷ lục trên 3–5 lưu vực sông ở các tỉnh miền Trung vừa qua là cực kỳ hiếm, gần như chưa từng xuất hiện trong hơn 50 năm quan trắc và không thuộc “mức lũ tính toán thông thường”.
Chia sẻ
Dòng tiền đổ mạnh vào thị trường giúp VIC lập đỉnh mới, kéo vốn hóa Vingroup vượt 885.000 tỷ đồng. Tài sản vợ chồng tỷ phú Phạm Nhật Vượng cũng tăng vọt, ghi nhận thêm hàng tỷ USD chỉ trong một tuần.
Chia sẻ
Hoàng Thái Phương - con gái Thanh Thanh Hiền 21 tuổi có nhan sắc nữ tính thừa hưởng từ mẹ. Cô còn sở hữu mái tóc đen dài vừa truyền thống mà rất dịu dàng.
Chia sẻ
Sự xuất hiện của các tổ chức tín dụng trong danh sách nợ thuế được công bố định kỳ bởi Thuế TP.HCM là một hiện tượng đáng chú ý.
Chia sẻ
Không ngờ loại cá rẻ tiền này lại giàu dinh dưỡng đến thế!
Chia sẻ
Bộ Xây dựng nghiêm cấm các đơn vị bỏ qua hoặc rút ngắn các quy trình, thủ tục, công nghệ thi công, lựa chọn loại vật liệu không đảm bảo tiêu chuẩn tại các dự án trọng điểm.
Chia sẻ
Do mâu thuẫn xuất phát từ việc nói xấu nhau trên Facebook, dẫn tới nhiều lần cự cãi, thách thức, nhóm của Th. hẹn nhóm T. giải quyết mâu thuẫn và đánh nhau gây náo loạn.
Chia sẻ
Sáng 23/11, Trung đoàn Không quân 917, Sư đoàn 370, Quân chủng Phòng không – Không quân tiếp tục triển khai nhiệm vụ bay cứu hộ, cứu trợ nhân dân tại các khu vực bị ảnh hưởng bởi mưa lũ.
Chia sẻ
Trường tiểu học Hoà Thịnh, điểm trường Phú Hữu nằm tại xã Hoà Thịnh, tỉnh Đắk Lắk (trước đây là tỉnh Phú Yên) mấy ngày trước còn chìm nghỉm trong nước, hôm nay 23/11, nước đã rút nên lực lượng quân đội đã mang “con chữ” ra phơi, vệ sinh trường lớp.
Chia sẻ
Ngay sau khi đơn vị vận hành đóng cửa tràn Dốc Miếu hồ Kẻ Gỗ (xã Cẩm Duệ, Hà Tĩnh) hàng chục người dân đã đổ về khu vực hạ lưu để giăng lưới, vây bắt cá. Chỉ trong thời gian ngắn, nhiều nhóm đã thu được hàng tạ cá mè lớn ngay dưới chân cửa tràn.
Chia sẻ
Bước ra từ nghèo khó, cô gái trẻ Dương Thị Mỹ Hồng không chỉ là sinh viên giỏi mà còn trở thành Đại sứ ESG, lan tỏa thông điệp sống xanh sau khi nhận được sự hỗ trợ từ chương trình học bổng.
Chia sẻ
Theo đạo diễn Bùi Thạc Chuyên, việc thu hút nhà làm phim phải có cơ chế đồng bộ thống nhất, ông ví dụ đoàn phim "Địa đạo: Mặt trời trong bóng tối” phải đóng máy 1 ngày vì trong xóm hát karaoke.
Chia sẻ
Chính phủ Moldova đang thảo luận về việc trục xuất Đại sứ Nga Oleg Ozerov. Lý do cho việc này là một máy bay không người lái của Nga được cho là đã xâm phạm không phận Moldova. RIA Novosti đưa tin về ý định của Chisinau.
Chia sẻ
Tối 22/11, tại sân khấu Chợ đêm Bắc Hà, UBND xã Bắc Hà, tỉnh Lào Cai đã tổ chức bế mạc Festival mùa đông “Sắc màu Cao nguyên” năm 2025. Sau một tuần diễn ra sôi động, lễ hội đã khép lại bằng một chương trình nghệ thuật giàu bản sắc cùng lễ trao giải hội thi Trình diễn trang phục dân tộc, điểm nhấn được đông đảo du khách chờ đón.
Chia sẻ
Các hoa hậu Nguyễn Thúc Thùy Tiên, Trương Hồ Phương Nga, Ngọc Trinh... đều trở thành tâm điểm của dư luận khi bị bắt giữ bởi những tội danh khác nhau.
Chia sẻ
Ông Hồ Xuân Năng, giảng viên kiêm Chủ tịch Hội đồng trường, Tổng Giám đốc Đại học Phenikaa - là một trong 71 gương mặt được Hội đồng Giáo sư Nhà nước công nhận đạt chuẩn giáo sư năm 2025.
Chia sẻ
Cuộc đua "hút tiền" của một số nhà băng đang nóng trở lại. Theo nhận định của nhiều công ty chứng khoán và chuyên gia, lãi suất huy động sẽ tiếp tục tăng trong phần còn lại năm 2025.
Chia sẻ
Trấn Thành, Hà Anh Tuấn ủng hộ 500 triệu đồng, Lý Hải hỗ trợ xe 0 đồng, cùng hướng về miền Trung, sẻ chia khó khăn với bà con vùng lũ.
Chia sẻ
Trên dải đất miền Trung nắng gió, Nghệ An bao đời nay nổi danh là vùng đất học, nơi sản sinh ra biết bao hiền tài, bậc đại khoa làm rạng danh non sông, trong đó có danh tướng Tống Tất Thắng.
Chia sẻ
Trong hai ngày 22/11 và 23/11, Liên hoan Văn hóa ẩm thực Quốc tế 2025 với chủ đề “Trip of Flavours – Hành trình vị giác khắp năm châu” đã diễn ra tại Hà Nội.
Chia sẻ
Tờ báo Đức Handelsblatt đưa tin kế hoạch hòa bình cho Ukraine do Mỹ soạn thảo có khả năng "phá hoại" nỗ lực của EU nhằm sử dụng tài sản bị đóng băng của Nga để tài trợ cho Kiev.
Chia sẻ
Giá vàng hôm nay chiều 23/11, cả vàng SJC và nhẫn đều ổn định giá ngày cuối tuần. Nhu cầu mua vàng tiếp tục tăng cao khi người dân xếp hàng dài chật kín cửa hàng.
Chia sẻ
Luật sư Richard Wee cảnh báo cả LĐBĐ Malaysia (FAM) và nhóm cầu thủ nhập tịch có thể chịu trách nhiệm hình sự vụ giấy tờ giả, đồng thời nhận định việc kiện tụng dân sự lúc này rất khó mang lại kết quả khả quan.
Chia sẻ
Nằm sừng sững giữa đất trời biên ải, Ải Chi Lăng không chỉ nổi tiếng với địa thế hiểm trở "thập nhân khứ, nhất nhân hoàn", mà còn sở hữu một tuyệt tác thiên nhiên gây tò mò: Núi Mặt Quỷ.
Chia sẻ
Mâu thuẫn giao thông, một người đàn ông tung cú đá mạnh khiến đối phương gục ngay giữa phố Ba La, phường Phú Lương. Chuyên gia pháp lý cho biết, vụ việc này có dấu hiệu hình sự.
Chia sẻ
Sáng nay, hơn 500 người đã diễu hành, trình diễn nhiều loại hình dân gian đặc sắc tại Festival Thu Hà Nội - Mùa thu ký ức.
Chia sẻ
Hàng ngàn người dân ở xã Hòa Thịnh và Hòa Mỹ, tỉnh Phú Yên cũ (nay là tỉnh Đắk Lắk) phải bám víu trên mái nhà giữa dòng lũ lịch sử, đối mặt với những giây phút sinh tử chưa từng có. Giữa mưa lũ kinh hoàng, có nhiều quyết định liều mình cứu người thân và hàng xóm đã khiến cả cộng đồng khâm phục và cảm động rơi nước mắt.
Chia sẻ
Hoa hậu Diễm Hương đã hạ sinh con trai ở Canada, chồng cô đã đăng dòng thông báo với nói những lời xúc động.
Chia sẻ
Bà nhìn từng người một, ánh mắt chậm rãi, rồi dừng lại đúng chỗ tôi đứng. Bà ra hiệu muốn nói chuyện riêng.
Chia sẻ
Tin tức 
Thế giới 
Nhà nông 
Hội và Cuộc sống 
Đại đoàn kết dân tộc 
Kinh tế 
Thể thao 
Văn hóa - Giải trí 
Xã hội 
Bạn đọc 
Nhà đất 
Media 
Chuyển động Sài Gòn 
Pháp luật 
Dân Việt trò chuyện 
Gia đình 
Đông Tây - Kim Cổ 
Hà Nội hôm nay 
Radio Nông dân 
Doanh nghiệp 
Đăng nhập
TS Đào Nhật Kim 
