"Mổ xẻ" nghiệp vụ ngân hàng sau khi Vietcombank trả lời về lệnh "tạm khóa báo có"

Cụm từ "tạm khóa báo có" vẫn đang gây bão dư luận thậm chí mở ra nhiều tranh luận.  

Trao  đổi với PV Dân Việt, TS Nguyễn Trí Hiếu, chuyên gia tài chính - ngân hàng cho biết:  Một khách hàng có quyền khóa tài khoản của mình, không nhận tiền nữa, đây là lệnh của khách hàng chứ không phải động thái của ngân hàng.

"Tạm khóa báo có chỉ xảy ra khi khách hàng ra lệnh này, còn nếu khách hàng không ra lệnh này, ngân hàng vẫn phải tiếp tục các dịch vụ là nhận tiền hoặc chuyển tiền. Vì tài khoản khách hàng là quyền sở hữu của khách hàng, trừ trường hợp khách hàng nói: 'Vietcombank - anh không nhận tiền vào tài khoản của tôi nữa, tôi không nhận tiền của người nào nữa'. Khi đó, Vietcombank sẽ khóa tài khoản đó, và tất cả số tiền nhận vào tài khoản đó sẽ được trả lại cho người gửi tiền", ông Hiếu nói.

Theo ông Hiếu, Vietcombank triển khai nghiệp vụ "tạm khóa báo có" này là theo lệnh của khách hàng, chứ Vietcombank không được phép tự ý khóa các tài khoản của khách hàng.

Dư luận vẫn chưa hiểu rõ về "tạm khóa báo có" này, thậm chí cho rằng chuyện tài khoản bị treo này vẫn nhận được tiền sau khi mở trở lại bình thường, và trường hợp người khác chuyển vào tài khoản đang tạm khóa báo có thì vẫn chuyển được như bình thường, ông nhận định gì về việc này?

- TS Nguyễn Trí Hiếu: Thông thường, một khách hàng nhận được tiền, thì ngân hàng (NH) nhận được tiền này sẽ có một bút toán ghi có trên tài khoản đó. Ví dụ như tôi gửi cho Thủy Tiên 10 triệu đồng, thì khi tôi chuyển tiền từ tài khoản của tôi sang tài khoản của Thủy Tiên ở Vietcombank, thì Vietcombank sẽ có động thái là ghi có 10 triệu đồng trên tài khoản của Thủy Tiên.

Nếu Thủy Tiên ra một lệnh cho Vietcombank là "không nhận cho mình bất cứ khoản tiền từ thiện nào gửi đến", thì khi đó tức là đã thực hiện lệnh "tạm khóa báo có". Khi đó, Vietcombank tức thì sẽ phải gửi trả lại tiền cho các khách hàng đã gửi vào tài khoản của Thủy Tiên sau thời điểm này. Trong trường hợp ví dụ ở trên, Vietcombank phải hoàn trả vào tài khoản của tôi - ông Nguyễn Trí Hiếu - số tiền 10 triệu đồng, chứ không có chuyện "treo" lơ lửng ở một chỗ nào cả.

Còn nếu Thủy Tiên ra một lệnh cho Vietcombank, rằng "nếu nhận được tiền này, chuyển vào tài khoản khác cho tôi" thì tiền đó sẽ nằm trên tài khoản khác và không ghi có ở trên tài khoản mà khách hàng đã gửi. Tuy nhiên, sẽ có hai bút toán xảy ra: Thứ nhất, tài khoản nguyên thủy của Thủy Tiên sẽ ghi có, sau đó Thủy Tiên gửi tiền này sang tài khoản khác thì ghi có trên tài khoản cũ sẽ trở thành ghi nợ, tiền đó chuyển sang tài khoản khác của Thủy Tiên sẽ ghi có. Không có chuyện tiền sẽ treo "lơ lửng" ở đâu đó để chờ Thủy Tiên mở tài khoản lại.

Nghĩa là sau khi Thủy Tiên yêu cầu lệnh "tạm khóa báo có", thì tiền mà các mạnh thường quân gửi vào tài khoản của cô để từ thiện, sẽ được trả lại khách hàng ngay lập tức mà không bị "treo" ở đâu đó, thưa ông?

- Cũng có thể xảy ra trường hợp bị treo, chẳng hạn như khi tôi chuyển cho Thủy Tiên 10 triệu đồng, mà vì một lý do nào đó trục trặc, chẳng hạn như Vietcombank nhận được số tiền này, nhưng số tài khoản bị sai, hoặc một lý do nào đó họ có thể treo ở một tài khoản tiếng Anh gọi là Suspend Account - còn gọi là "tài khoản treo" và chờ tôi cùng Thủy Tiên cùng xử lý.

Thế nhưng, việc này không phải do lệnh của Thủy Tiên mà do trục trặc kỹ thuật nào đó nên số tiền này sẽ nằm ở trên "tài khoản treo" chờ hai bên cùng giải quyết. Cũng có thể xảy ra trường hợp này.

"Tạm khóa báo có" với các ngân hàng khác nhau, liệu có cách triển khai khác nhau không, thưa ông?

- "Tạm khóa báo có" ở đây, nếu hiểu theo đúng nghĩa của nó là Vietcombank họ nhận được 10 triệu của tôi, nếu họ không báo có trên tài khoản của Thủy Tiên thì chuyện này không thể xảy ra. Nếu không có gì trục trặc, số tiền này vào tài khoản của Thủy Tiên, thì bắt buộc ngân hàng phải báo có cho Thủy Tiên rằng "cô nhận được 10 triệu từ ông Hiếu".

Còn nếu ngân hàng vì lý do nào đó mà treo khoản tiền này ở bên ngoài, mà không ghi có trong tài khoản của Thủy Tiên thì việc này là phạm pháp. Chuyện này không thể xảy ra được.

Liệu đối với trường hợp khách VIP, khi đã "tạm khóa báo có" rồi, nhưng họ có yêu cầu được "treo" tiền ở đâu đó và chờ mở lại sẽ nhận tiền, việc này có thể xảy ra được không thưa ông?

- Không thể yêu cầu được, vì đây là nghiệp vụ của ngân hàng. Khi họ nhận được tiền, trước nhất là họ phải ghi có trên tài khoản của khách hàng, và ghi có này thể hiện trên tài khoản của khách hàng và việc này không thể có ngân hàng nào làm sai được, làm khác đi được. Khi nhận được tiền thì ngân hàng phải ghi có cho khách hàng, ngừng ghi có là bất hợp pháp.

Báo cáo về ghi có cũng phải thực hiện, khi ghi có thì phải báo cáo ghi có trên tài khoản đó. Tôi chưa thấy trường hợp nào trên thế giới hay ở Việt Nam mà ngân hàng nhận được tiền cho một tài khoản mà không ghi có trên tài khoản đó, trừ trường hợp những nghiệp vụ gian lận mà thôi.

Xin cảm ơn ông!

×