Nhập khẩu gạo từ Ấn Độ tăng 3.250 lần, doanh nghiệp than khó bán gạo, nông dân thiệt

Việt Nam nhập lượng lớn gạo Ấn Độ, doanh nghiệp than khó bán gạo

Trao đổi với Dân Việt sáng 28/6, ông Nguyễn Quang Hòa, Giám đốc Công ty TNHH gạo Dương Vũ (trụ sở tại xã Bình Thạnh, huyện Thủ Thừa, Long An) thừa nhận một thực tế, việc Việt Nam nhập một số lượng lớn gạo Ấn Độ đã ít nhiều ảnh hưởng đến thị trường kinh doanh, xuất khẩu lúa gạo.

"Nói thật, gạo Ấn Độ nhập về nhiều, số lượng tăng đột biến khiến nhiều doanh nghiệp như chúng tôi không bán được gạo" - ông Hòa nêu một thực tế.

Tuy nhiên, theo ông Hòa, ở vị thế là nước đang xuất khẩu gạo nhất, nhì thế giới, nếu Việt Nam nhập khẩu quá nhiều gạo Ấn Độ sẽ khiến những thương nhân nước ngoài đã và đang mua gạo của Việt Nam hình thành suy nghĩ: chuyển sang mua gạo trực tiếp từ Ấn Độ cho rẻ thay vì mua gạo từ Việt Nam.

Điều đáng nói là, theo ông Hòa, có hiện tượng gian lận nguồn gốc, xuất xứ gạo Ấn Độ. "Nói thật, gạo Việt hay gạo Ấn Độ không dễ phân biệt như xe ô tô Toyota với BMW, Ấn Độ có nhiều loại gạo, nhìn bằng mắt thường rất giống Đài Thơm 8 hay OM5451 của Việt Nam. Nếu không giải thích được cho đối tác có thể làm ngành gạo tê liệt" - ông Hòa nói.

Ông Hòa cho rằng, nếu vẫn tiếp tục nhập khẩu gạo Ấn Độ, thương hiệu gạo Việt Nam bao năm nay xây dựng có thể bị ảnh hưởng, khiến các thương nhân nước ngoài có một cái nhìn khác về gạo Việt Nam.

"Cuối cùng, người chịu thiệt thòi nhất vẫn là nông dân trồng lúa" - ông Hòa khẳng định. 

Theo thống kê của Tổng cục Hải quan, chỉ trong 3 tháng đầu năm 2021, xuất khẩu gạo của Ấn Độ sang Việt Nam đã đạt gần 247.000 tấn, trị giá 74,8 triệu USD, tăng đột biến hơn 3.250 lần về lượng và tăng gần hơn 554 lần về trị giá so với cùng kỳ năm 2020. (Ba tháng đầu năm 2020, Việt Nam nhập khẩu 76 tấn gạo Ấn Độ, trị giá 135 triệu USD). 

Đây là lượng gạo nhiều nhất từ trước đến nay mà Ấn Độ xuất khẩu sang Việt Nam. Trước đó, từ năm 2019 trở về trước, xuất khẩu gạo của Ấn Độ sang Việt Nam chỉ đạt mức khiêm tốn từ 500 tấn cho đến vài nghìn tấn.

Từ năm 2020 Việt Nam bất ngờ nhập khẩu 46.700 tấn gạo từ thị trường Ấn Độ, tăng hơn 9,5 lần so với năm 2019 và xu hướng tăng vẫn tiếp tục diễn trong những tháng đầu năm 2021.

Theo Hiệp hội Lương thực Việt Nam, giá gạo của Ấn Độ hiện dao động trong khoảng 388 - 392 USD/tấn, trong khi giá gạo xuất khẩu của Việt Nam là 483 - 487 USD/tấn.

Lập đoàn kiểm tra tình hình thi hành pháp luật về hoạt động xuất nhập khẩu gạo 

Trước việc nhập khẩu gạo Ấn Độ tăng đột biến, ngày 24/6, Bộ Công Thương ban hành Quyết định về việc thành lập Đoàn kiểm tra tình hình thi hành pháp luật về hoạt động xuất nhập khẩu gạo. Trưởng đoàn kiểm tra là ông Phan Văn Chinh - Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu - Bộ Công Thương.

Đoàn công tác có kế hoạch làm việc với 5 doanh nghiệp gồm: Công ty Cổ phần Tập đoàn Tân Long; Công ty Cổ phần Xuất nhập khẩu Thuận Minh; Công ty Cổ phần Tập đoàn Lộc Trời; Công ty Cổ phần Tân Đồng Tiến và Công ty TNHH Khánh Tâm.

Đoàn kiểm tra có nhiệm vụ làm việc với các đơn vị có liên quan về tình hình xuất nhập khẩu gạo hàng hóa phục vụ công tác quản lý, điều hành xuất nhập khẩu gạo theo Nghị định số 107/2018/NĐ-CP ngày 15 tháng 8 năm 2018 của Chính phủ, Nghị định số 69/2018/NĐ-CP ngày 15 tháng 5 năm 2018 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Quản lý ngoại thương.

Các doanh nghiệp thuộc đối tượng kiểm tra phối hợp, cung cấp kịp thời, đầy đủ, chính xác các giấy tờ, tài liệu, thông tin theo yêu cầu của Đoàn kiểm tra và chịu trách nhiệm trước pháp luật về tính chính xác của những thông tin, tài liệu đã cung cấp cho Đoàn kiểm tra. 

Trong đó, bao gồm các thông tin về tình hình nhập khẩu, kinh doanh, tiêu thụ, tồn kho gạo từ Ấn Độ của doanh nghiệp.

Trước đó, ngày 22/6, Cục Xuất nhập khẩu đã có Công văn gửi các công ty nhập khẩu gạo Ấn Độ, yêu cầu các công ty nhập khẩu gạo từ Ấn Độ phối hợp cung cấp các thông tin về tình hình nhập khẩu, kinh doanh, tiêu thụ, tồn kho gạo Ấn Độ của công ty.

Theo số liệu tổng hợp, kết quả xuất khẩu gạo tháng 05/2021 đạt 626.750 tấn, trị giá 339,052 triệu USD so với cùng kỳ giảm 34,06% về số lượng và giảm 30,92% về trị giá. 

Lũy kế 5 tháng đầu năm 2021, xuất khẩu gạo Việt Nam đạt 2,598 triệu tấn, trị giá 1,410 tỷ USD, giảm 15,39% về số lượng và giảm 5,31% về trị giá so với cùng kỳ năm 2020.