Ở xã từng nghèo nhất nhì Tây Ninh, khi Bí thư Đoàn đột phá trồng loại cây xanh mướt hóa "vàng" (Bài 2) 

Xã nghèo nhất nhì Long An (cũ) lội ngược dòng: Trồng rau má

Hơn 20 năm trước, nếu có dịp ghé qua Bình Hòa Nam - xã nghèo nhất nhì Long An (cũ) nay thuộc xã Đức Huệ, tỉnh Tây Ninh (mới) chắc hẳn ai cũng sẽ thấy ngao ngán. Đất thấp lầy lội, cỏ mọc cao khỏi đầu; trồng lúa thì bấp bênh – năm được mùa thì rớt giá, năm được giá thì mất mùa. Còn mía, đu đủ, khóm, khoai mỡ… rơi vào điệp khúc đến thu hoạch “bán như cho”.

Muốn khai khẩn đất hoang, xả phèn, đê bao chống lũ đều phải có tiền, nhưng với những người nông dân lúc bấy giờ, chỉ lo “cơm đủ ăn, áo đủ mặc” là hạnh phúc lắm rồi.

Quyết tâm chọn hướng đi mới để chuyển mình, thay đổi số phận, người trẻ tiên phong như anh Lê Thanh Phong (36 tuổi), Bí thư Chi đoàn ấp 1, xã Bình Hòa Nam, huyện Đức Huệ cũ (nay thuộc xã Đức Huệ, Tây Ninh) thử vận hành mô hình trồng rau má.

Là một thanh niên lớn lên từ ruộng đồng, chứng kiến cảnh cha mẹ vất vả quanh năm vẫn không dư giả, anh Bí thư Đoàn trăn trở mãi với câu hỏi làm sao để sống được trên mảnh đất quê mình, làm sao để đổi khác tương lai mà vẫn giữ nghề nông, vẫn không rời quê.

Thay vì bỏ làng nghèo đi làm ăn xa như nhiều bạn trẻ khác, Phong chọn cách bám đất nhưng không theo lối cũ. Sau thời gian mày mò tìm hiểu, tham khảo nhiều mô hình trồng trọt, Phong quyết định thử nghiệm một hướng đi tưởng chừng đơn giản nhưng đầy tiềm năng - trồng rau má.

“Tôi chọn rau má không phải dễ bán, mà vì nó phù hợp với đất đai quê mình. Đất phèn, ẩm, lại là điều kiện rất tốt để cây nhanh phát triển. Lúc đầu chỉ thử với 0,5ha xem sao, không ngờ thành công lớn hơn mong đợi, thật bất ngờ”, anh nhớ lại.

Sau một năm, anh mạnh dạn đầu tư 250 triệu đồng để cày xới, lên liếp, lắp đặt hệ thống tưới tự động cho 10.000m² và từ đó mở rộng thêm từng năm. Hiện tại, tổng diện tích anh trồng rau má lên đến 20.000m².

Theo chủ nhân vườn rau, trung bình mỗi 10.000m² cho năng suất khoảng 8 tấn rau má mỗi vụ.

Mỗi năm thu hoạch 3 đợt, mỗi đợt kéo dài khoảng 3,5 tháng. Với giá bán dao động từ 10.000-30.000 đồng/kg, trừ chi phí, lợi nhuận thu về từ 80-100 triệu đồng/vụ/10.000m². Một con số rất đáng kể so với mặt bằng thu nhập từ cây lúa hay khóm trước đây.

Bất ngờ từ mô hình "rau má hóa vàng"

Rau má dễ trồng, không đòi hỏi nhiều công chăm sóc nếu biết áp dụng khoa học kỹ thuật. Anh Phong đầu tư hệ thống tưới tiết kiệm, sử dụng phân bón hữu cơ, khử trùng đất trước mỗi vụ trồng để hạn chế sâu bệnh. Anh còn chủ động sản xuất giống, không phải phụ thuộc vào nguồn cung bên ngoài. Đây chính là yếu tố giúp anh kiểm soát được chất lượng, giá thành, tăng hiệu quả kinh tế.

Không chỉ sản xuất, Phong còn liên kết tiêu thụ với thương lái, bán rau trực tiếp tại vườn cho các chợ đầu mối và cơ sở chế biến. Anh đang hướng đến sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP, mở rộng đầu ra cho rau má sang các ngành dược phẩm, mỹ phẩm – những lĩnh vực ngày càng ưa chuộng loại rau “nhỏ nhưng có võ” này.

Với kinh nghiệm tích lũy thời gian dài, Phong không giữ riêng cho mình. Anh nông dân làm công tác đoàn đã chủ động hướng dẫn kỹ thuật, cung cấp giống và chia sẻ quy trình trồng rau má cho nhiều thanh niên, nông dân trong vùng. Không ít người từ bỏ cây lúa, cây chanh kém hiệu quả, chuyển sang trồng rau má theo mô hình của anh và bắt đầu gặt hái thành công.

Anh không chỉ hỗ trợ kỹ thuật mà còn kết nối đầu ra, bao tiêu sản phẩm cho các hộ liên kết. Nhờ đó, nhiều thanh niên trong xã và các vùng lân cận có cơ hội làm giàu ngay trên mảnh đất quê hương, không cần rời đi kiếm sống nơi xứ người.

Theo Phong, làm nông không phải lạc hậu hay nghèo khó nếu mình biết cách làm, dám đổi mới và áp dụng công nghệ. Đất tuy khô cằn nhưng nếu chọn đúng cây trồng, chăm chút cho nó thì đất cũng sẽ “nở hoa”.

Truyền cảm hứng cho thanh niên địa phương

“Tôi muốn người ta nhìn rau má không chỉ là rau ăn sống. Rau này còn là một loại dược liệu, có thể làm thực phẩm, làm đẹp, làm thuốc, tại sao mình không tận dụng? Tôi cũng đang học cách làm thương hiệu riêng, lập trang web, phát triển các kênh bán hàng online để tiếp cận thị trường rộng hơn”, Phong chia sẻ với ánh mắt tràn đầy hy vọng.

Từ thanh niên trẻ, sống giữa vùng căn cứ cách mạng nghèo khó, Bí thư Đoàn ấp đã tích cực chuyển đổi tư duy sản xuất – từ trồng lúa sang trồng rau má. Từ trồng để ăn đến xây dựng chuỗi liên kết, từ tiêu thụ nội địa đến khát vọng đưa rau má vươn xa hơn.

Không chỉ làm giàu cho gia đình, Phong còn góp phần tạo công ăn việc làm cho lao động địa phương, truyền cảm hứng cho bạn trẻ việc khởi nghiệp từ chính quê hương mình – chỉ cần có niềm tin, kiến thức và khát vọng thay đổi.

Hôm nay, đi giữa những cánh đồng rau má xanh mướt, mùi đất, mùi lá ngai ngái hòa trong nắng sớm, ít ai ngờ rằng nơi đây từng là vùng đất cằn khô vào những năm tháng khốn khó. Từng luống rau má không chỉ là thành quả lao động mà còn minh chứng cho sự đổi thay của tư duy, sự mạnh dạn trong cách làm nông nghiệp của lớp thanh niên thời đại mới.

Giờ không chỉ Phong gắn mình với nông nghiệp, nhiều thanh niên khởi đầu cơ nghiệp bằng giống rau má do chính anh trao tặng và hướng dẫn canh tác.

Nguyên Chủ tịch UBND xã Bình Hòa Nam (cũ) Lê Công Lợi cho biết xã có vị trí địa lý thuận lợi cho phát triển kinh tế - xã hội của huyện Đức Huệ (cũ). Bình Hòa Nam có 10/13 tuyến đường được nhựa hóa và bê tông hóa, đáp ứng nhu cầu đi lại, phục vụ sản xuất, vận chuyển hàng hóa. Mới đây, nhà đầu tư xây dựng sân golf rộng hàng trăm ha cách con sông Vàm Cỏ Đông hơn 6km đang hoạt động thu hút nhiều vị khách phương xa tìm đến.

Từ vùng đất đầy lau sậy, hoang sơ và “nghèo không tưởng”, Bình Hòa Nam hôm nay đã trở thành biểu tượng cho sự hồi sinh kỳ diệu của hàng ngàn ha đất bưng biền. Bằng sự kiên trì, sáng tạo và lòng tin vào ngày mai, người dân nơi đây đã và đang viết nên một câu chuyện đẹp giữa đời thường.

Đó là câu chuyện về những con người không đầu hàng số phận, biết chọn cách đứng dậy, vượt khó và vươn lên làm chủ chính mảnh đất cha ông để lại trên quê hương Bình Hòa Nam.

×