Phó Thống đốc Đào Minh Tú: Sớm trình Chính phủ gói tín dụng ưu đãi cho các hãng hàng không

Doanh nghiệp hàng không đề xuất 2 gói hỗ trợ lên tới 30.000 tỷ đồng

Tại cuộc gặp gỡ, trao đổi bàn về giải pháp tháo gỡ khó khăn đối với các hãng hàng không do Ngân hàng Nhà nước (NHNN) chủ trì ngày 28/9, đại diện Công ty Cổ phần Du lịch và Tiếp thị Giao thông vận tải Việt Nam (Vietravel) cho biết, ngành hàng không chịu tác động tiêu cực rất nghiêm trọng bởi dịch Covid 19.

Điều đáng nói, tình trạng khó khăn của các doanh nghiệp hàng không chỉ diễn ra trong năm nay mà sẽ còn kéo dài tới năm 2022 và để lại hệ lụy cho những năm tiếp theo bởi những khoản lỗ và nợ vay trong những năm vừa qua.

Nhìn trên bình diện quốc gia, đại diện doanh nghiệp cho rằng, Chính phủ, Quốc hội cũng như NHNN cùng với các ngân hàng thương mại trợ giúp cho tất cả các hãng hàng không để các doanh nghiệp có đủ sức chống chọi, tồn tại được và có thể cạnh tranh với các hãng hàng không nước ngoài sau "cơn bão" Covid-19.

Hiện Chính phủ và Quốc hội, kể cả NHNN đang lo lắng rằng cung quá nhiều tiền ra nền kinh tế để hỗ trợ các doanh nghiệp sẽ dẫn tới lạm phát và để lại nhiều hệ lụy. Tuy nhiên, theo Vietravel cuộc khủng hoảng lần này hoàn toàn khác khủng hoảng năm 2008 – 2009. Tại thời điểm hiện nay, thặng dư có, dự trữ ngoại tệ cũng lớn hơn 100 tỷ USD, vị thế của Việt Nam tốt và lạm phát ước tính đến cuối năm đạt 3,4 - 4%.

"Như vậy, chúng ta sợ cung tiền ra thị trường làm cho lạm phát hay không? Trong khi đó, nếu không cung tiền ra thị trường, không có chế tài để ngân hàng cho DN vay và không vay được thì DN "chết"", đại diện doanh nghiệp đặt vấn đề.

Thực tế, kể từ đầu mùa dịch đến nay, các ngân hàng đã rất nỗ lực hỗ trợ các doanh nghiệp, không chỉ các doanh nghiệp hàng không. Tuy nhiên, chi phí các doanh nghiệp hàng không đang "gánh" rất lớn, nếu không được cho vay "ngay lập tức" thì khó để tồn tại.

Trên cơ sở báo cáo đề xuất của các doanh nghiệp thành viên Hiệp hội, Hiệp hội doanh nghiệp Hàng không Việt Nam đề xuất 2 gói vay có giá trị lên tới gần 30.000 tỷ đồng.

Gói thứ nhất, áp dụng cơ chế tái cấp vốn vay lãi suất 0% như đã áp dụng với Vietnam Airlines cho các hãng hàng không khác với quy mô vốn từ 4.000 tỷ đồng, thời hạn tối đa 3 năm.

Hai là, cho phép các hãng hàng không thuộc Hiệp hội được vay gói hỗ trợ 25.000 tỷ đồng ưu đãi lãi suất (ngân sách cấp bù lãi suất 4%), thời hạn: 3 - 4 năm.

Ngành ngân hàng sẽ ưu tiên tạo điều kiện cho các doanh nghiệp hàng không vay vốn

Về phía ngân hàng, ông Nguyễn Thanh Tùng - Phó Tổng giám đốc Vietcombank cho biết, bên cạnh việc cơ cấu nợ, giảm lãi, phí, Vietcombank vẫn cấp tín dụng dù tình hình tài chính của doanh nghiệp hàng không có khó khăn. Không chỉ hỗ trợ cho các doanh nghiệp hàng không mà Vietcombank còn hỗ trợ cho các doanh nghiệp hệ sinh thái, chuỗi giá trị của ngành hàng không như doanh nghiệp cung cấp dịch vụ mặt đất, cấp nhiên liệu hàng không, dịch vụ…

Cũng theo ông Tùng, mặt bằng lãi suất mà Vietcombank cho các doanh nghiệp hàng không vay cả ngắn hạn và trung dài hạn rất thấp. Nếu tính các chi phí, trích lập dự phòng thì lãi suất cho vay đối với lĩnh vực này mang tính hỗ trợ là chủ yếu.

Tương tự, tổng hạn mức mà BIDV cấp cho Vietnam Airlines cũng như Bamboo Airways là 3.300 tỷ đồng. Dư nợ cấp cho hai hãng hàng không này là 2.800 tỷ đồng. Thời gian qua, tổng dư nợ cơ cấu cho Vietnam Airlines là 12,4 triệu USD và hơn 715 tỷ đồng cho vay ngắn hạn.

Từ nay đến hết năm, dự kiến BIDV cơ cấu thêm cho 2 hãng bay này là 965 tỷ đồng, đưa tổng dư nợ BIDV cơ cấu cho các doanh nghiệp hàng không là 1.700 tỷ đồng.

Để có nguồn lực hỗ trợ, đại diện BIDV kiến nghị, NHNN xem xét tháo gỡ khó khăn cho các ngân hàng trong việc thực hiện các chính sách tài trợ cho các hãng hàng không đang lỗ liên tục và chưa xác định rõ được khả năng trả nợ trong tương lai. Đây là khó khăn của ngân hàng khi tiếp tục cấp vốn, duy trì và gia tăng hạn mức cho các hãng hàng không. Bởi theo quy định về cấp tín dụng, BIDV phải giảm dần dư nợ, yêu cầu doanh nghiệp trả nợ. Tuy nhiên, để tháo gỡ khó khăn cho hãng hàng không, BIDV vẫn duy trì cấp vốn lưu động cho các hãng hàng không duy trì hoạt động.

Tại HDBank, tổng dư nợ cho vay hệ sinh thái hàng không đạt gần 5.000 tỷ đồng. "Việc hỗ trợ cho ngành hàng không là chắc chắn. Vì các doanh nghiệp này dễ bị thương tổn do dịch Covid-19 đang diễn ra, nhưng nếu có hỗ trợ kịp thời, đảm bảo thanh khoản sau khi các hãng bay trở lại ngành hàng không sẽ phục hồi nhanh và dòng tiền sẽ trở lại", ông Phạm Quốc Thanh- Tổng giám đốc HDBank thông tin.

Hiện dư nợ vay của HDBank với Vietjet chạm ngưỡng 2.500 tỷ đồng. Tuy nhiên, khó khăn hiện nay của ngân hàng là room tín dụng đã gần "cạn", vì vậy chỉ có thể cho vay đối với các doanh nghiệp nhỏ.

"HDBank sẵn sàng hỗ trợ thêm nếu NHNN nới giới hạn tín dụng cho ngân hàng. Thậm chí không được nới tín dụng, HDBank cũng bảo lãnh để Vietjet đi vay nước ngoài khi chi phí vốn hợp lý", ông Thanh cho hay.

Phát biểu kết luận, Phó Thống đốc Đào Minh Tú khẳng định, nỗ lực của hệ thống ngân hàng chia sẻ khó khăn với các doanh nghiệp, cho thấy các ngân hàng đang rất trách nhiệm đối với nền kinh tế và các doanh nghiệp.

Ngành ngân hàng cũng là 1 ngành kinh tế, ngân hàng cũng là doanh nghiệp, cũng rất khó khăn.

"Trong quá khứ, cuộc khủng hoảng kinh tế 2009-2010 tác động một số lĩnh vực, rồi bong bóng bất động sản và chứng khoán để lại 11% nợ xấu cho nền kinh tế. Ngân hàng giải quyết đến bây giờ vẫn chưa xong. Lúc đó quy mô nền kinh tế có 2,7 triệu tỷ đồng giờ lên tới 10 triệu tỷ đồng. Điều hành vĩ mô của NHNN thời điểm này rất lo lắng, không phải ngay hôm nay mà là trung hạn trong mấy năm tới. Nếu như không đảm bảo được ổn định vĩ mô, giữ được giá trị đồng tiền, lạm phát vượt lên 7-8% thì bao nhiêu nỗ lực thời gian qua đổ sông đổ biển", ông Tú nói.

Cũng theo ông Tú, lạm dụng quá chính sách tiền tệ, Quốc gia sẽ phải trả giá đắt nếu lạm phát không kiểm soát được. Tiền cứ bơm ra thì ai dám chắc không lạm phát trong vài năm tới. Đặc biệt chính sách tiền tệ có độ trễ. 

Liên quan đến đề xuất của các doanh nghiệp hàng không, với khoảng dư nợ 50.000 tỷ đồng (24.000 tỷ đồng dư nợ hiện tại và 30.000 tỷ đồng theo đề xuất của các doanh nghiệp hàng không), theo ông Tú nếu so với khoảng 3,5-4 triệu tỷ đồng dư nợ gặp khó khăn bởi dịch trên tổng 9,8 triệu tỷ đồng – đây không phải là con số quá lớn so với lĩnh vực khác.

Trong khi đó, các hãng hàng không là loại hình hết sức đặc biệt, khả năng bay được thì hồi phục nhanh. Vì vậy, ngành ngân hàng sẽ ưu tiên tiên tạo điều kiện cho các hãng vay vốn ngân hàng.

Phó Thống đốc đề nghị ngân hàng thương mại chủ động cơ cấu lại thời hạn trả nợ, giảm lãi suất và chủ động, mạnh dạn quyết định cho các hãng vay tín chấp.

Về phía các ngân hàng, ông Tú cho rằng, nếu cần tăng hạn mức tín dụng NHNN sẽ nới bổ sung để các ngân hàng có điều kiện hỗ trợ.

Các bộ ngành như Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Giao thông Vận tải, Bộ Tài chính và Ngân hàng Nhà nước sẽ phối hợp ra đề xuất gói tín dụng ưu đãi lãi suất cho các hãng hàng không để sớm trình lên Chính phủ.