Tại buổi làm việc với 9 tỉnh miền Trung – Tây Nguyên, Phó Thủ tướng chỉ đạo quyết liệt tháo gỡ “điểm nghẽn” trong triển khai dự án, bảo đảm tính liên tục, liền mạch trong hoạt động của hệ thống chính quyền, đồng thời yêu cầu lựa chọn cán bộ năng động, sáng tạo và sàng lọc kỹ lưỡng nhà đầu tư nhằm thúc đẩy giải ngân hiệu quả, góp phần phục hồi và tăng trưởng kinh tế bền vững.

“Ách tắc” ở giải phóng mặt bằng và bộ máy sau sáp nhập

Chiều 7/6, tại tỉnh Bình Định, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình cùng Tổ công tác số 1 (theo Quyết định 523/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ) đã có buổi làm việc với 9 địa phương miền Trung – Tây Nguyên nhằm kiểm tra, đôn đốc, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công năm 2025.

Báo cáo tại cuộc họp, Thứ trưởng Bộ Tài chính Đỗ Thành Trung cho biết, tổng kế hoạch vốn đầu tư công năm 2025 mà Thủ tướng Chính phủ giao cho 9 địa phương thuộc Tổ công tác số 1 lên tới 56.569,8 tỷ đồng, trong đó nguồn vốn ngân sách Trung ương là 16.705,6 tỷ đồng, ngân sách địa phương 39.864,2 tỷ đồng.

Tính đến hết tháng 5/2025, tỷ lệ giải ngân của 9 địa phương đạt 26,7%, cao hơn mức trung bình toàn quốc là 24,1%. 

Dù vậy, 3 tỉnh là Phú Yên (13,2%), Quảng Ngãi (20%) và Quảng Nam (21%) vẫn đang ở dưới mức trung bình, phản ánh sự chênh lệch rõ nét giữa các địa phương trong cùng khu vực.

Một loạt khó khăn, vướng mắc được các địa phương phản ánh tại cuộc họp, đặc biệt là vướng mắc trong giải phóng mặt bằng, xác định nguồn gốc và giá đất, thiếu sự đồng thuận trong phương án bồi thường, tái định cư.

Đáng chú ý, việc tổ chức lại chính quyền địa phương theo mô hình 2 cấp từ ngày 1/7/2025 đang khiến nhiều dự án đầu tư bị “treo” do phải rà soát lại quy mô, mục tiêu và điều chỉnh chủ đầu tư – nhiều dự án do cấp huyện cũ làm chủ đầu tư hiện đang “vướng” trong quá trình bàn giao.

Cùng với đó, giá vật liệu xây dựng leo thang, nguồn cung hạn chế và thời tiết cực đoan tại các tỉnh miền Trung – Tây Nguyên cũng là yếu tố khiến nhiều công trình phải giãn, hoãn tiến độ.

Tránh tư tưởng "nghe ngóng", "chờ đợi" chính quyền mới

Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định Phạm Anh Tuấn cho biết, tỉnh luôn giải ngân đầu tư công nhanh, kịp thời và đã phân bổ toàn bộ vốn trung ương, địa phương với tổng giải ngân hơn 3.200 tỷ đồng. Các dự án được triển khai đồng bộ ở tỉnh và 11 địa phương. Bình Định chuẩn bị hồ sơ rất sớm, kỹ lưỡng, quyết tâm hoàn tất thủ tục các dự án giai đoạn 2026-2030 trong năm nay, đặc biệt tập trung khởi công các dự án trọng điểm vào quý IV.

Về công tác giải phóng mặt bằng (GPMB), tỉnh quyết liệt phối hợp cả hệ thống chính trị để tháo gỡ vướng mắc, tạo thuận lợi cho triển khai dự án. Về tổ chức chính quyền hai cấp, Bình Định đã phân công rõ ràng trách nhiệm xử lý dự án ở các cấp xã, huyện và tỉnh.

Chủ tịch tỉnh kiến nghị Chính phủ, các bộ ngành đẩy nhanh dự án ODA Tổng hợp thích ứng Bình Định – Quảng Nam, đang chững lại do vướng thủ tục hiệp định vay. Dự án sẽ hoàn thiện 38 km đường ven biển, kết nối Phù Cát – Hoài Nhơn, góp phần phát triển giao thông khu công nghiệp ven biển, dự kiến khởi công cuối năm.

Ngoài ra, Bình Định đang gặp khó về quy hoạch khoáng sản titan, dù doanh nghiệp đã ngừng khai thác, gây chậm tiến độ các dự án đường bộ. Tỉnh đề nghị Chính phủ sớm có giải pháp tháo gỡ vướng mắc này.

Phát biểu kết luận buổi làm việc, Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình ghi nhận nỗ lực của 9 địa phương trong Tổ công tác số 1 khi có tỷ lệ giải ngân cao hơn mặt bằng chung. Tuy nhiên, ông cũng nhấn mạnh sự chưa đồng đều ở các địa phương, với hơn 70% kế hoạch vốn vẫn còn “nằm trên giấy”.

“Không thể hài lòng khi còn quá nhiều vốn chưa giải ngân. Chúng ta mới đi được 5 tháng mà trung bình cả nước mới giải ngân chưa đầy 30%”, Phó Thủ tướng nói.

Ông yêu cầu các địa phương khẩn trương phân bổ hết số vốn chưa phân bổ, đồng thời tập trung cao độ cho công tác giải phóng mặt bằng, coi đây là “điểm nghẽn lớn nhất” cần sự vào cuộc đồng bộ của cả hệ thống chính trị.

Phó Thủ tướng cũng lưu ý, việc chuyển đổi mô hình chính quyền sang 2 cấp (bắt đầu từ 1/7/2025) không được để xảy ra đứt gãy, gián đoạn trong đầu tư công. Các địa phương cần nhận thức rõ tính liền mạch, liên tục trong hoạt động của hệ thống chính quyền, tránh tư tưởng "nghe ngóng", "chờ đợi" chính quyền mới. Yêu cầu đặt ra là mọi hoạt động của chính quyền phải được liền mạch, liên tục, không gián đoạn…

Chọn người đúng, làm đúng, đầu tư đúng

Một điểm đáng chú ý trong chỉ đạo của Phó Thủ tướng là yêu cầu chọn đúng người đứng đầu ở các sở, ngành có ảnh hưởng lớn đến phát triển kinh tế, không được chọn người chỉ “ngồi giữ chỗ”.

“Phải là những người năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm. Các xã có dự án trọng điểm như đường sắt, cao tốc càng phải chọn kỹ cán bộ”, ông Bình nhấn mạnh.

Phó Thủ tướng cũng yêu cầu rà soát lại danh mục đầu tư, sàng lọc kỹ lưỡng, lựa chọn nhà đầu tư có năng lực, uy tín, tránh để vốn nằm “đắp chiếu” hoặc bị rút ra mà không phát huy hiệu quả.

Bên cạnh đó, các địa phương cần ưu tiên nguồn lực cho các chương trình an sinh xã hội như xóa nhà tạm, hỗ trợ người nghèo, công nhân, người có công, vừa thúc đẩy giải ngân vừa bảo đảm công bằng xã hội.

“Thúc giải ngân cũng là thúc tăng trưởng”

Trước đó, ngày 6/3/2025, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã ký quyết định thành lập 7 Tổ công tác kiểm tra, đôn đốc, tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy giải ngân đầu tư công trên cả nước. Tổ công tác số 1 do Phó Thủ tướng Nguyễn Hòa Bình làm Tổ trưởng, phụ trách 9 địa phương từ Thừa Thiên Huế đến Bình Thuận cùng một số cơ quan trung ương.

Chính phủ xác định đẩy mạnh giải ngân đầu tư công là nhiệm vụ chính trị trọng tâm, là “đòn bẩy” quan trọng để thúc tăng trưởng kinh tế trong bối cảnh còn nhiều khó khăn và biến động.

×