Quan điểm mới về khả năng có sinh vật thông minh như con người trong vũ trụ

Nền văn minh con người hình thành trên Trái đất được là điều rất hiếm có trong vũ trụ.

Trong nghiên cứu mới công bố gần đây, các nhà khoa học Oxford nói rằng, để sự sống tiến hóa theo cách tương tự ở những nơi khác trong vũ trụ sẽ mất nhiều thời gian hơn toàn bộ tuổi thọ của Trái đất.

Kể từ vụ nổ Big Bang cho đến nay, Trái đất đã trải qua hàng loạt quá trình “chuyển đổi tiến hóa”, hình thành nên sự sống từ các dạng vật chất không sống và sự sống nhân thực (đối với các tế bào có nhân bao bọc), sự tiến hóa của sinh sản hữu tính, hình thành dạng sống thông minh.

Nếu dạng sống thông minh tồn tại trên các hành tinh khác, nó cũng sẽ phải trải qua các quá trình chuyển đổi tiến hóa tương tự.

“Mất 4,5 tỉ năm để một loạt các quá trình tiến hóa dẫn đến dạng sống thông minh trên Trái đất”, các nhà khoa học Đại học Oxford, Anh, nói. “Trong một tỉ năm nữa, Trái đất sẽ trở nên không thể sống nổi vì hoạt động của Mặt trời”.

“Có thể kết luận rằng quá trình chuyển đổi tiến hóa ở các hành tinh khác nếu xảy ra cũng vượt quá thời gian tồn tại của Trái đất”, các nhà khoa học viết. “Điều đó có nghĩa là hình thành được dạng sống thông minh tương tự như con người trên Trái đất là điều rất hiếm có”.

Các nhà nghiên cứu đã sử dụng một kỹ thuật thống kê đặc biệt được gọi là “phân tích Bayes” để xác định xác suất của các sự kiện trong lịch sử Trái đất, bao gồm chuỗi chuyển đổi tiến hóa.

“Phương pháp của chúng tôi về cơ bản mang ý nghĩa thống kê”, Anders Sandberg, nhà nghiên cứu tại Đại học Oxford, nói. 'Chúng tôi sử dụng giả định rằng những gì xảy ra trên Trái đất là điển hình cho những gì xảy ra trên các hành tinh khác, không phải xảy ra vào thời điểm chính xác, nhưng có một số bước phức tạp mà sự sống cần phải vượt qua theo trình tự để tạo ra dạng sống thông minh”.

Ví dụ như sinh vật có nhân cần hơn một tỉ năm để tiến hóa từ sinh vật nhân sơ không có hạt nhân. Có những bước chuyển đổi tiến hóa chỉ diễn ra duy nhất một lần trong lịch sử Trái đất, nhưng lại là yếu tố quan trọng tạo nên dạng sống thông minh ngày nay.

“Chúng tôi thêm vào dữ liệu về thời điểm những gì xảy ra trên Trái đất và dự đoán các bước cần thiết, từ đó cho ra kết quả về độ khó”, tiến sĩ Sandberg nói. “Kết quả không nằm ngoài dự đoán, rằng hình thành nên dạng sống thông minh như trên Trái đất là rất hiếm có”.

Để có thể kết luận ngược lại, nghĩa là nếu sự sống rất dễ hình thành trong vũ trụ, thì phải có những bằng chứng về quá trình chuyển đổi tiến hóa diễn ra sớm hơn nhiều, so với những chuyển đổi mất hàng tỉ năm như trên Trái đất.

Nghiên cứu của các nhà khoa học tại Đại học Oxford củng cố giả thuyết vì sao Trái đất tồn tại từ cách đây 4,5 tỉ năm nhưng những con người đầu tiên, bao gồm tổ tiên là vượn người, chỉ mới xuất hiện cách đây 6 triệu năm.

Người thông minh (Homo sapiens) hay loài người hiện nay, chỉ mới xuất hiện cách đây 200.000 năm.

Tiến sĩ Sandberg nói nghiên cứu chỉ ra khả năng hình thành dạng sống thông minh ngoài vũ trụ là cực kỳ khó xảy ra, nhưng không phải là không thể. “Nghiên cứu của chúng tôi không có nghĩa rằng những nỗ lực tìm kiếm nền văn minh ngoài hành tinh là vô ích”, Sandberg nói. “Các dữ liệu thống kê chỉ mang tính tham khảo”.

×