“Siêu đô thị” tài chính - công nghiệp - cảng biển đóng góp tới 25% vào GDP quốc gia sẽ là "siêu đô thị quốc tế"

TP.HCM mới sẽ là một trung tâm tài chính, thương mại, logistics, công nghiệp công nghệ cao và du lịch biển quy mô khu vực; với định hướng phát triển trên nền tảng công nghệ số, kinh tế xanh, bền vững về môi trường, xã hội hài hòa, gắn kết, rộng mở, văn minh, kết tinh các giá trị tiên tiến của châu Á và thế giới.

Trung tâm chính trị - hành chính của đơn vị hành chính mới đặt tại TP.HCM hiện tại. Nhờ thế mạnh của từng địa phương, TP.HCM mới không chỉ giữ vai trò trung tâm tài chính và thương mại của cả nước, mà còn mang trong mình sức mạnh về sản xuất công nghiệp và lợi thế rõ rệt trong lĩnh vực cảng biển và logistics quốc tế.

Trung tâm tài chính quốc tế ở siêu đô thị với vốn đầu tư dự kiến 7 tỷ USD

Trong một báo cáo gửi Chính phủ mới đây, TP.HCM có kế hoạch đầu tư khoảng 172.000 tỷ đồng, tương đương 7 tỷ USD, để xây trung tâm tài chính quốc tế tại quận 1 và Thủ Thiêm.

Theo dự kiến của UBND TP.HCM, trung tâm tài chính quốc tế của Việt Nam tại TP.HCM được quy hoạch ở quận 1 và Thủ Thiêm với tổng diện tích 783 ha. Trong đó, diện tích mặt đất chiếm 719 ha, phần còn lại là mặt sông Sài Gòn rộng 64 ha. Giai đoạn đầu, khu lõi rộng 9,2 ha tại Thủ Thiêm sẽ được ưu tiên triển khai, là nơi đặt trụ sở các cơ quan quản lý, giám sát và tài phán chuyên trách lĩnh vực tài chính.

Trong tổng vốn đầu tư ước tính sơ bộ 172.000 tỷ đồng, khu lõi cần khoảng 16.000 tỷ đồng triển khai trong 2-3 năm đầu, trong đó 2.000 tỷ đồng từ ngân sách Nhà nước để xây trụ sở cơ quan nhà nước. Phần còn lại dự kiến huy động từ các nhà đầu tư chiến lược trong và ngoài nước. TP.HCM đang hoàn thiện hồ sơ trình các cấp có thẩm quyền xem xét.

Về nguồn nhân lực cho trung tâm tài chính, thành phố đang xây dựng đề án "Phát triển nguồn nhân lực cho trung tâm tài chính quốc tế tại TP.HCM" và triển khai trước một số nội dung.

Đầu tiên, sẽ tập trung vào bộ máy quản lý điều hành, như hoàn thiện khung năng lực của các vị trí công việc, tiêu chí các chức danh, phương thức huy động nhân sự và danh sách các ứng cử viên lãnh đạo, quản lý.

TP.HCM cũng đã dự thảo 5 chương trình khung đào tạo ngắn và trung hạn (áp dụng trong 2-3 năm tới), các khóa đào tạo chi tiết có thể triển khai trong năm nay, cử nhân sự tham gia các khóa học tập, khảo sát kinh nghiệm vận hành trung tâm tài chính quốc tế tại Anh, Hồng Kông, Thượng Hải (Trung Quốc), Astana (Kazakhstan), Trường Đại học Việt Đức.

Theo kế hoạch, trung tâm tài chính quốc tế sẽ được thành lập và vận hành ngay trong năm 2025, với TP.HCM là đầu tàu và Đà Nẵng đóng vai trò trung tâm tài chính khu vực.

Trong cuộc họp với lãnh đạo TP.HCM, Bà Rịa - Vũng Tàu và Bình Dương tại TP.HCM ngày 18/6, Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh: “Phát triển trung tâm tài chính quốc tế tầm khu vực để thu hút dòng vốn toàn cầu, góp phần định vị Việt Nam trên bản đồ tài chính quốc tế”.

Bên cạnh đó là phát triển chuỗi đô thị thông minh kết nối TP.HCM - Dĩ An - Thuận An - Thủ Dầu Một - Bến Cát - Phú Mỹ - Bà Rịa-Vũng Tàu; phát triển hành lang đổi mới sáng tạo trải dài từ Khu đô thị sáng tạo phía Đông TP.HCM (Thủ Đức) đến các cực công nghiệp-dịch vụ-cảng biển như Dĩ An, Bến Cát, Phú Mỹ, Bà Rịa, Vũng Tàu; phát triển cụm cảng-logistics thông minh tại Cái Mép-Thị Vải-Cần Giờ theo mô hình siêu cảng số và hệ thống logistics tích hợp - vận hành bằng dữ liệu lớn; phát triển trung tâm du lịch sinh thái-nghỉ dưỡng cao cấp tại Vũng Tàu-Cần Giờ, định vị là điểm đến quốc tế xanh, thông minh, kết hợp bảo tồn với phát triển.

Thế mạnh sản xuất công nghiệp của siêu đô thị

TP.HCM hiện nay có khoảng 17 khu công nghiệp và 2 khu chế xuất, với tổng diện tích hơn 5.000 ha, theo thống kê thời điểm cuối năm 2024. Trong khi đó, Bình Dương sở hữu 27 khu công nghiệp đang hoạt động và Bà Rịa - Vũng Tàu có 13 khu công nghiệp đang hoạt động.

Theo định hướng phát triển công nghiệp theo vùng không gian và thu hút đầu tư có chọn lọc do Hepza (Ban Quản lý các Khu chế xuất và công nghiệp TP.HCM) công bố ngày 9/5/2025, TP.HCM sẽ phát triển thêm 14 khu công nghiệp với tổng diện tích là 3.833ha trong thời gian tới.

Cụ thể, đó là KCN Hiệp Phước giai đoạn 3 (500ha), KCN Vĩnh Lộc 3 (200ha), KCN Phạm Văn Hai I (379ha), KCN Phạm Văn Hai II (289ha), KCN An Phú (328ha), KCN Nhị Xuân (199ha), KCN Phạm Văn Hai III (238ha), KCN Lê Minh Xuân 4 (200ha), KCN Trung An (300ha), KCN Tân Phú Trung 2, KCN Tân Phú Trung 3 và KCN Tân Phú Trung 4 (3 KCN này có tổng diện tích 600ha), KCN Bình Khánh 1 (300ha) và KCN Bình Khánh 2 (300ha).

Trong khi đó, theo phương án phát triển khu công nghiệp mới nhất của Bình Dương, đến năm 2030 trên địa bàn có 43 KCN với tổng diện tích khoảng 18.600 ha. Trong đó, tiếp tục thực hiện 33 KCN theo quy hoạch trước đây với 27 KCN hiện hữu có tổng diện tích đã lấp đầy khoảng 10.283 ha và 6 KCN có trong quy hoạch quốc gia cùng với chuẩn bị đầu tư thực hiện 10 KCN đề xuất mới.

Ngoài ra, theo Ban Quản lý các Khu công nghiệp Bà Rịa - Vũng Tàu, trong quy hoạch giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến 2050, Bà Rịa - Vũng Tàu được quy hoạch 24 khu công nghiệp với tổng diện tích hơn 15.886ha. Theo quy hoạch, Phú Mỹ tại Bà Rịa - Vũng Tàu là đô thị công nghiệp - cảng biển với tầm quan trọng do nơi đây có cụm cảng nước sâu Cái Mép - Thị Vải là cửa ngõ thông thương hàng hải quốc tế vùng Đông Nam bộ.

Siêu đô thị với thế mạnh cảng biển

Hệ thống cảng Cái Mép - Thị Vải đã được các hãng tàu hàng đầu thế giới cùng các liên minh vận tải của họ đưa vào lịch trình vận tải container toàn cầu.

Năm 2024, cụm cảng Cái Mép - Thị Vải được Ngân hàng Thế giới và S&P Global Market Intelligence thuộc S&P Global (tập đoàn hàng đầu thế giới về cung cấp dữ liệu, phân tích và đánh giá tài chính) xếp hạng 7 về chỉ số hoạt động cảng container trên tổng số 405 cảng container toàn cầu. Hệ thống cảng Cái Mép - Thị Vải đảm nhận vai trò là trung tâm logistics quốc tế của Bà Rịa - Vũng Tàu và cả vùng Đông Nam bộ.

Tiếp tục thúc đẩy phát triển ngành logistics và cảng biển tại Bà Rịa - Vũng Tàu, vào tháng 2 vừa qua, lãnh đạo Bà Rịa - Vũng Tàu đã ký biên bản ghi nhớ với tập đoàn DP World của UAE (Các Tiểu vương quốc Ả rập Thống nhất) để DP World làm nhà tư vấn chiến lược cho đề án "Nghiên cứu Khu thương mại tự do gắn với cảng biển tại khu vực Cái Mép Hạ" ở Phú Mỹ.

Đây sẽ là khu thương mại tự do đầu tiên ở Đông Nam bộ và sẽ góp phần tạo thêm việc làm để nâng cao chất lượng cuộc sống, nâng cao thu nhập và đời sống người dân, tiếp thêm sức mạnh về dịch vụ hàng hải của quốc gia.

Ngoài ra, cảng Cát Lái tại TP.HCM hiện nay đóng vai trò là cảng container quốc tế với tầm quan trọng quốc gia vì cảng Cát Lái “gánh” gần tới 50% tổng lượng container qua cảng biển cả nước.

Bên cạnh cảng Cát Lái, TP.HCM còn có hệ thống cảng container quốc tế tại Hiệp Phước (Nhà Bè). Tuy nhiên, đến thời điểm hiện nay, mức độ đóng góp của cụm cảng Hiệp Phước chưa thể so sánh được với Cát Lái hay cụm Cái Mép - Thị Vải, dù đã được định hướng là trung tâm khai thác cảng container và logistics chiến lược mới của TP.HCM.

TP.HCM đang sáp nhập với Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu. Sau sáp nhập, TP.HCM rộng hơn 6.700km², với dân số thống kê gần 14 triệu người. Thành phố mới thành lập chính thức hoạt động từ ngày 1/7.

×