Bình luận
0
Vào thuở ấy, các nhà hành đạo thường can dự vào chính sự. Lý Công Uẩn lên ngôi có vai trò đạo diễn của sư Vạn Hạnh và nhà Lý đã lấy đạo Phật làm quốc đạo. Hầu hết các vị quốc tăng triều Lý vừa hành đạo vừa tham gia chính sự.
Chính vì hành trạng đạo với đời như thế nên đời sau, việc phụng thờ các vị ở nhiều đền, chùa vẫn theo tâm thức Phật - Thánh đồng tông. Thiền sư - Đức Thánh Tổ là một trong những hiện tượng này.
Du thuyền hát hội tại lễ hội chùa Keo Thái Bình. Ảnh: HD
Theo các nguồn sử liệu cho biết, Thánh tổ chùa Keo họ Dương, húy Minh Nghiêm, hiệu Không Lộ, quê làng Giao Thủy, phủ Hải Thanh (Nam Định), đời nối đời làm nghề đánh cá. Mẹ của Không Lộ là người họ Nguyễn quê ở ấp Hán Lý, huyện Vĩnh Bảo (Hải Phòng). Không Lộ sinh ngày 11 tháng 9 năm Bính Thìn, niên hiệu Thuận Thiên thứ 7 (1016) tại quê mẹ.
Cũng cần phải thấy rằng, xưa và nay hầu như các cuốn sách viết về Phật giáo ở Việt Nam chưa phân biệt một cách rạch ròi, thấu đáo những sự tích về thân thế, hành trạng, nhất là những huyền thoại, truyền thuyết về hai vị quốc sư thời Lý là Dương Không Lộ và Nguyễn Minh Không.
Các thần tích, thần phả có liên quan như: thần phả đền La Vân thờ Minh Không; đền Lộng Khê thờ Dương Không Lộ; đền, chùa Lại Trì thờ Minh Không; chùa Keo thờ Không Lộ… thì sự phân biệt cũng trong tình trạng không mấy rõ ràng.
Có lẽ, chính vì hiện tượng này mà xưa nay trong tâm thức dân gian thường quan niệm hai vị này là một và đều được truyền tụng, tôn xưng chung là Khổng Minh Không, là Không Lộ, là ông Khổng Lồ…
Về xuất xứ, hành trạng của thiền sư Minh Không, cho đến nay nhiều nguồn tư liệu còn chưa thống nhất. Tổng hợp các tài liệu liên quan, có thể tìm ra thông tin tương đối chung là vị thiền sư này họ Nguyễn, húy Chí Thành, hiệu Minh Không. Bố mẹ làm nghề đánh cá. Quê làng Đàm Xá, huyện Gia Viễn (Ninh Bình).
Có sách chép Minh Không quê làng Lại Trì, phủ Kiến Xương. Lại Trì là nơi Minh Không tu hành và theo truyền thuyết thì đây là nơi sinh của ông.
Sách Minh Không thánh tổ thực lục cho biết: "Khi mang thai, thân mẫu của Minh Không vẫn cùng chồng lênh đênh trên thuyền đi đánh cá…Đến làng Lại Trì thì trở dạ, sinh con trai, đặt tên là Chí Thành. Từ đó họ Nguyễn lập một ngôi nhà cỏ tại đây và bà Nguyễn lên bờ nuôi con…".
Nếu xét về tôn thiền thì Dương Không Lộ thuộc tổ hệ thứ 9 dòng Vô Ngôn Thông, được phong Quốc sư đời Lý Thánh Tông, Minh Không thuộc tổ hệ thứ 13 dòng Tì ni đa lưu chi, được phong Quốc sư đời Lý Thần Tông (1128 - 1138). Như vậy, Nguyễn Minh Không phải sinh sau Dương Không Lộ chí ít là hơn 50 năm.
Tại nhiều làng xã thuộc các tỉnh duyên hải Bắc Bộ còn lưu truyền những sự tích, những huyền thoại, khó có thể bóc tách được đâu là sự tích, huyền thoại nói về Minh Không, đâu là sự tích, huyền thoại nói về Không Lộ.
Ví dụ: ở các xã Vũ An, Vũ Quý, Bình Nguyên (huyện Kiến Xương, tỉnh Thái Bình) còn dấu tích những phiến đá lớn, có phiến mang hình chiếc giày, có phiến còn cả vết chân, vết tay khổng lồ. Phiến đá có vết tay, vết chân khổng lồ và vết đòn xuyên qua, tương truyền là ông Khổng Lồ gánh hai tảng đá đi chắn ngang sông để đơm đó, qua làng Động Trung đã đánh rơi.
Hiện phiến đá đã được đưa về trước gác chuông chùa Hanh Cù (xã Vũ Quý, huyện Kiến Xương), kèm theo lời chú dẫn bằng chữ quốc ngữ khắc trên bia: "Phiến đá tương truyền của Dương Không Lộ sử dụng vào thời Lý"…
Tình trạng dân gian xưa nay vẫn quan niệm hai vị Không Lộ và Minh Không là một, có lẽ do sử sách ghi chép và truyền thuyết lưu truyền về xuất xứ, hành trạng của hai vị thiền sư này có nhiều nét na ná như nhau.
Ví dụ: hai vị đều xuất thân từ nghề đánh cá. Đều không sinh ở quê. Khi nhập chốn thiền môn đều đi Tây Trúc tầm sư học đạo. Khi tu hành đắc đạo đều có phép thần thông biến hóa và cả hai đều là quốc sư thời Lý. Ở các đền, chùa thờ Dương Không Lộ hoặc thờ Nguyễn Minh Không đều thấy có bức đại tự “Lý triều quốc sư” treo ở chính điện…
Đương nhiên, cũng có thể nhận thấy trong tâm thức dân gian, sự nhạt nhòa ranh giới về những sự tích, những huyền thoại về hai vị thiền sư Dương Không Lộ và Nguyễn Minh Không là không phải hoàn toàn tuyệt đối.
Với Minh Không, những huyền thoại mang tính phép thuật, thần thông biến hóa, đi mây về gió dường như đậm nét hơn.
Ví dụ: chuyện Minh Không sang nước Tống lấy cả kho đồng bỏ vào túi vải, ngả nón làm thuyền đưa về đúc chuông, đúc tượng; chuyện chữa bệnh hóa hổ cho vua Lý Thần Tông; chuyện nhổ nước bọt thành bèo hoa dâu cho làng La Vân (Thái Bình)…Còn đối với những truyền thuyết, những huyền thoại về Không Lộ dường như gần gũi hơn với những sự kiện lịch sử diễn ra vào triều Lý.
Sau khi giành được vương quyền các vua đầu triều Lý đã chăm lo củng cố, phát triển kinh tế đất nước và chú trọng chính sách khuyến nông.
Dương Không Lộ với cương vị quốc sư, không chỉ tham gia cùng triều thần việc hoạch định chính sách khuyến nông mà còn trực tiếp cùng các sư sãi tập hợp nhân dân triển khai các công trình trị thủy, khẩn hoang, khai phá vùng duyên hải Bắc Bộ. Đến nay, nhân gian còn lưu truyền khá nhiều giai thoại về chuyện Không Lộ cùng nhân dân tham gia các công trình đào sông, đắp đê dưới thời Lý.
Cũng vào thời Lý, nhiều công trình tôn giáo, cả Phật giáo và Đạo giáo đã được xây dựng khá nguy nga ở vùng duyên hải Bắc Bộ. Chùa Lộng Khê (huyện Quỳnh Phụ, tỉnh Thái Bình) nơi Không Lộ khai sơn là một ngôi chùa cổ.
Ngôi chùa này sau được tôn tạo khá hoành tráng, liên hoàn trong quần thể đền, chùa thờ thiền sư Không Lộ, tượng ngài được đặt ở ban thờ liệt tổ. Theo định lệ cổ truyền, hội làng Lộng Khê hàng năm vẫn duy trì tục đốt cây đình liệu được kết bằng hàng tấn nứa khô, khi đốt lên thành một ngọn đuốc khổng lồ.
Tục này được giải mã từ sự tích Dương Không Lộ là người có công xây dựng và là bậc khai sơn chùa Lộng Khê. Khi chùa đã được xây dựng khang trang, ngài lại đi lập sơn môn khác. Vì không muốn để dân làng quyến luyến nên đang đêm ngài biến mất. Vì nhớ thương ngài nên dân làng đã đốt cây đình liệu, châm đuốc đi tìm…
Với Lộng Khê, tình cảm và lòng sùng ái của nhân gian với thiền sư Không Lộ là thế, còn với dân làng Keo (Giao Thủy, Nam Định) và làng Keo (Vũ Thư, Thái Bình), chắc hẳn còn nồng nàn, sâu nặng hơn nhiều. Riêng với chùa Keo Thái Bình, nơi thờ Thánh tổ Không Lộ đã được xây dựng nguy nga tráng lệ, người xưa thường ví là "cõi Tây Trúc trong chốn tùng lâm", có hàng trăm tòa rộng dãy dài, có tháp chuông kỳ vĩ vào bậc nhất của nước Nam, còn lưu truyền vô kể những sự tích, truyền thuyết, huyền thoại về Không Lộ.
Lệ từ cổ xưa, hai làng Keo đối ngạn sông Hồng đều mở hội xuân vào ngày 4 tháng giêng và hội chính vào trung tuần tháng chín với nhiều sự lệ, nhiều trò chơi, trò diễn, trò đua tài thi khéo có liên quan đến việc mô phỏng lại cuộc đời và hành trạng của thiền sư Không Lộ.
Trong rất nhiều nghi thức, trò diễn ở hội chùa Keo Thái Bình còn được duy trì đến ngày nay có thể kể đến những nghi thức trong đám rước khổng lồ với hàng trăm người tham gia, trong đó có tục múa rối với quân rối dây mang tên Bà Chàng, tay vẫy gọi thiền sư, diễn tả sự tích Bà Chàng theo Không Lộ lên trời bán cá, vì mải vui say cảnh thần tiên nên quên lối về.
Hôm sau Không Lộ lại lên trời, Bà Chàng trông thấy mừng quá vẫy tay theo về. Tục đua trải trên sông Hồng, tục múa Ếch vồ, múa Chèo trải cạn được duy trì trong hội chùa Keo chính là sự mô phỏng về cuộc đời và hành trạng của thiền sư Không Lộ…
Trong tâm thức dân gian, Dương Không Lộ vừa là thiền sư, vừa là thánh tổ, vừa là đấng tối linh, tối thiêng, vừa gần gũi ân tình. Phép màu nhiệm mà đạo và đời đã dành cho ông trường tồn trong nhân gian là thế.
Ngày 22/12, một lãnh đạo Sở Y tế tỉnh Lâm Đồng cho biết, dựa trên kết quả phân tích từ Viện Pasteur Nha Trang, cơ quan chức năng phát hiện khuẩn Salmonella trong mẫu nem chua và thịt xá xíu.
Chia sẻ
TAND TP Đà Nẵng tuyên án tử hình đối với bị cáo Trần Bảo Uyên về hành vi sát hại vợ, gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng.
Chia sẻ
Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an TP Hà Nội đã tạm giữ một người phụ nữ để điều tra hành vi gây rối trật tự công cộng, sau khi người này chiếm giữ gói hàng bị rơi và ép cô gái trẻ quỳ xin giữa phố mới chịu trả lại.
Chia sẻ
Vận động viên Việt Nam giành nhiều huy chương nhất tại SEA Games 33 là Võ Thị Mỹ Tiên. Với thành tích 1 HCV, 3 HCB, 5 HCĐ, mức thưởng theo Nghị định 152 của cô là 220 triệu đồng. Tuy nhiên, Mỹ Tiên không phải vận động viên có tổng tiền thưởng theo chế độ của Nhà nước cao nhất.
Chia sẻ
Pháo hoa Bộ Quốc Phòng là lựa chọn được đông đảo người dân Việt Nam yêu thích mỗi dịp Tết đến xuân về nhờ tính an toàn, hợp pháp và ý nghĩa văn hóa. Vậy mua pháo hoa Bộ Quốc Phòng ở đâu, giá bao nhiêu và cách mua thế nào để nhanh chóng, tiện lợi?
Chia sẻ
Từ nguồn lực của Chương trình mục tiêu Quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021–2025, xã biên giới Dục Nông (tỉnh Quảng Ngãi) đã giúp hàng trăm hộ nghèo, cận nghèo phát triển sinh kế, ổn định cuộc sống, từng bước thoát nghèo, tạo chuyển biến rõ nét về kinh tế – xã hội và diện mạo nông thôn.
Chia sẻ
TP. HCM, ngày 22 tháng 12 năm 2025 – Tổng công ty Phân bón và Hóa chất Dầu khí (PVFCCo – Phú Mỹ, mã chứng khoán: DPM) cho biết Nhà máy đạm Phú Mỹ bắt đầu dừng máy để tiến hành công tác bảo dưỡng tổng thể định kỳ.
Chia sẻ
Chương trình MQTG về giáo dục đang tác động tích cực đến việc nâng cao chất lượng nguồn nhân lực thông qua việc đầu tư cơ sở vật chất trường lớp khang trang, giảm bỏ học, giảm tảo hôn/hôn nhân cận huyết ở vùng dân tộc thiểu số. Hiệu quả chương trình là cải thiện diện mạo giáo dục, nâng cao đời sống người dân, phát triển kinh tế-xã hội dựa trên nền tảng tri thức, và xây dựng cộng đồng văn minh, hiện đại.
Chia sẻ
Với việc được công nhận nhãn hiệu chứng nhận “GỖ VIỆT NAM/VIETNAM WOOD, ngành gỗ Việt Nam đã có thêm một dấu mốc quan trọng trong hành trình xây dựng bản sắc, khẳng định uy tín của ngành gỗ Việt Nam trên thị trường, khẳng định vị thế "ngành lâm nghiệp xanh và phát triển bền vững".
Chia sẻ
Trong bối cảnh Việt Nam đẩy mạnh cải cách thể chế, chuyển đổi số và hội nhập sâu rộng với kinh tế thế giới, việc ban hành Luật Hải quan sửa đổi cùng với Nghị định số 167/2025/NĐ-CP và các văn bản hướng dẫn thi hành đã đánh dấu một bước chuyển đáng kể: từ tư duy “quản lý kiểm soát” sang “tạo thuận lợi, đồng hành”, lấy doanh nghiệp làm trung tâm, lấy hiệu quả và minh bạch làm thước đo cải cách.
Chia sẻ
Dù pháp luật đã quy định rõ việc bắt buộc lắp camera trên xe vận tải lớn (xe kinh doanh vận tải khách từ 8 chỗ trở lên, xe đầu kéo, xe cứu thương, xe cứu hộ) theo Quy chuẩn 06:2024/BCA, nhưng tình trạng “vàng thau lẫn lộn” vẫn diễn ra. Việc lắp đặt thiết bị “dởm” không chỉ khiến đơn vị vận tải bị xử phạt, mà còn tiềm ẩn nguy cơ án phạt nặng đối với cả nhà cung cấp.
Chia sẻ
Tại Khánh Hòa, các mục tiêu của Chương trình MTQG phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS&MN giai đoạn 2021 - 2025 đạt nhiều kết quả quan trọng như: Cải thiện rõ rệt đời sống, hạ tầng phát triển đồng bộ, nâng cao thu nhập và phát triển nguồn nhân lực, mang lại niềm tin cho người dân.
Chia sẻ
Một vụ nổ ô tô đã khiến ông Fanil Sarvarov, Cục trưởng Cục huấn luyện tác chiến thuộc Bộ Tổng tham mưu Lực lượng Vũ trang Liên bang Nga, thiệt mạng tại Moscow hôm nay, Interfax.
Chia sẻ
Với sự tham gia của hàng chục nghìn khán giả tại Sân vận động Mỹ Đình, live concert See The Light đã mở ra một hành trình ấn tượng, nơi âm nhạc, không gian và trải nghiệm được tổ chức đồng bộ để kết nối hàng chục nghìn người trong cùng một nhịp cảm xúc.
Chia sẻ
Trong số những tướng lĩnh của nghĩa quân Lam Sơn, Nguyễn Chích là một người đức độ, tài năng. Trong đó, kế sách chuyển hướng chiến lược vào Nghệ An do Nguyễn Chích đề xuất là cống hiến nổi bật, được các lãnh đạo cuộc khởi nghĩa Lam Sơn chấp nhận, là một bảo đảm cực kỳ quan trọng cho hàng loạt chiến thắng kể từ năm 1424 trở đi.
Chia sẻ
Bỏ cây lúa để trồng ổi trên đất phèn đạt hiệu quả kinh tế cao, anh Nguyễn Ngọc Bình ngụ xã Hưng Long là tấm gương điển hình trong phong trào chung tay xây dựng nông thôn mới ở TP.HCM.
Chia sẻ
Sử dụng hóa chất và huyết heo để biến thịt heo thành thịt bò, nhóm 7 đối tượng đã sản xuất và tuồn ra thị trường hàng trăm kg hàng giả mỗi ngày.
Chia sẻ
Nhờ sự quan tâm đầu tư kết cấu hạ tầng cho nông nghiệp, nông thôn cùng các chính sách hỗ trợ đồng bộ, kinh tế trang trại tại khu vực phía Bắc TP.HCM (địa bàn tỉnh Bình Dương cũ) từng bước khẳng định vai trò là trụ cột trong phát triển kinh tế nông nghiệp.
Chia sẻ
Nuôi lợn ở Việt Nam thời giá lợn hơi tăng phi mã, mức 70.000 đồng/kg tại miền Bắc, đấy là còn chưa có dấu hiệu dừng. Giá lợn hơi tại nhiều tỉnh, thành phố ở khu vực miền Bắc hôm nay đã lên tới 70.000 đồng/kg và chưa có dấu hiệu dừng lại.
Chia sẻ
Thực hiện Chương trình “Chung tay xóa nhà tạm, nhà dột nát”, năm 2025, xã Sáng Nhè, tỉnh Điện Biên đã huy động sự vào cuộc đồng bộ của cả hệ thống chính trị, phát huy tinh thần trách nhiệm của cộng đồng và sự đồng thuận của nhân dân. Qua đó, đạt được những kết quả nổi bật trong công tác hỗ trợ nhà ở cho hộ nghèo, hộ cận nghèo.
Chia sẻ
Tờ Financial Times của Anh, trích dẫn một nguồn tin giấu tên trong giới ngoại giao EU nói rằng Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đã phản bội Thủ tướng Đức Friedrich Merz khi bác bỏ kế hoạch của Berlin về việc sử dụng các tài sản bị đóng băng của Nga để tài trợ cho Ukraine.
Chia sẻ
Thanh tra Chính phủ dự kiến tập trung thanh tra kỹ việc tuân thủ pháp luật trong đầu tư xây dựng, phát triển nhà ở và kinh doanh bất động sản tại loạt dự án do các doanh nghiệp làm chủ đầu tư.
Chia sẻ
Việt Nam có nhiều loại đá quý. Đá quý Việt Nam phổ biến nhất là ruby (hồng ngọc), sapphire (lam ngọc), peridot (ô liu), spinel, thạch anh, garnet (ngọc hồng lựu) và opal (ngọc mắt mèo).
Chia sẻ
Đây là loại quả đặc sản của Phú Thọ và chỉ có vào mùa đông. Vào thời gian này, trên mạng đang nóng bỏng món ăn được chế biến đặc biệt từ loại quả này.
Chia sẻ
UBND tỉnh Lâm Đồng đã đề xuất Trung ương hỗ trợ hơn 2.300 tỷ đồng để khôi phục các công trình hạ tầng thiết yếu, khắc phục thiên tai và mua hóa chất xử lý môi trường, khử khuẩn, phòng chống dịch sau mưa lũ.
Chia sẻ
Hàng triệu khán giả đã không thể xem được phim "Mưa đỏ" trên VTVgo và các nền tảng số của VTV trong tối 22/11 là vì lí do gì?
Chia sẻ
Dòng tiền hôm nay (22/12) quay trở lại đầy hứng khởi trong phiên đầu tuần, lan tỏa mạnh trên diện rộng và tập trung rõ nét vào nhóm cổ phiếu trụ. VIC tăng trần đóng vai trò đầu kéo, giúp VN-Index bứt phá mạnh, xác lập nhịp tăng ấn tượng cả về điểm số lẫn tâm lý thị trường.
Chia sẻ
Công an phường Buôn Ma Thuột (Đắk Lắk) đã bắt giữ một đối tượng trốn truy nã từ TP Huế vào địa bàn, tổ chức cho nhiều người sử dụng trái phép chất ma túy.
Chia sẻ
Khi chi phí sản xuất ngày càng tăng, nhiều nông dân đã chọn hướng đi mới cho trang trại của mình bằng cách đầu tư cơ giới hóa, cải tiến máy móc để giảm công lao động, nâng năng suất và tạo nền tảng phát triển bền vững.
Chia sẻ
Người mẫu nhí Đỗ Nhã Tâm – học trò cưng của siêu mẫu Xuân Lan – tiếp tục khẳng định sức hút của mình khi ra mắt bộ ảnh concept Giáng sinh mới, nhanh chóng thu hút sự chú ý của giới chuyên môn và khán giả yêu thời trang.
Chia sẻ
Tin tức 
Thế giới 
Nhà nông 
Hội và Cuộc sống 
Đại đoàn kết dân tộc 
Kinh tế 
Thể thao 
Văn hóa - Giải trí 
Xã hội 
Bạn đọc 
Nhà đất 
Media 
Chuyển động Sài Gòn 
Pháp luật 
Dân Việt trò chuyện 
Gia đình 
Đông Tây - Kim Cổ 
Hà Nội hôm nay 
Radio Nông dân 
Doanh nghiệp 
Đăng nhập
Nguyễn Thanh (Xã Vũ Quý, huyện Kiến Xương)
