Thủ tướng Thái Lan xin lỗi vì cuộc gọi với ông Hun Sen khiến bà có thể mất quyền lực, chính phủ bên bờ sụp đổ

Liên minh cầm quyền của bà đã tan vỡ khi đảng chủ chốt Bhumjaithai tuyên bố rút lui vào ngày 18/6, với lý do cuộc hội thoại bị rò rỉ đã "gây tổn hại tới danh dự đất nước và quân đội".

Các lời kêu gọi yêu cầu bà Paetongtarn từ chức hoặc giải tán Quốc hội để tổ chức bầu cử đang gia tăng, làm dấy lên một cuộc khủng hoảng chính trị mới trong bối cảnh Thái Lan đang nỗ lực vực dậy nền kinh tế trì trệ và tránh các đòn thuế nặng tay từ Tổng thống Mỹ Donald Trump.

Tại cuộc họp báo ngày 19/6 tại Phủ Thủ tướng, bà Paetongtarn, con gái của cựu Thủ tướng gây tranh cãi Thaksin Shinawatra đã đứng cạnh các tướng lĩnh quân đội và lãnh đạo đảng Pheu Thai để gửi lời xin lỗi.

“Tôi xin lỗi vì đoạn ghi âm cuộc trò chuyện giữa tôi và một lãnh đạo Campuchia đã gây ra làn sóng phẫn nộ trong công chúng”, bà phát biểu.

Trong đoạn ghi âm, bà Paetongtarn gọi ông Hun Sen – người đã từ chức Thủ tướng Campuchia năm 2023 sau bốn thập kỷ cầm quyền – là “chú” và tự xưng là "cháu", đồng thời ám chỉ một chỉ huy quân đội ở vùng đông bắc Thái Lan là “đối thủ”. Những lời lẽ này đã vấp phải chỉ trích dữ dội trên mạng xã hội.

Đồng thời bà Paetongtarn nhấn mạnh chính phủ và quân đội đang đoàn kết để bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ Thái Lan trước bất kỳ hành động xâm phạm nào từ phía Campuchia.

"Từ giờ tôi sẽ cẩn trọng hơn trong lời nói. Hiện tại là lúc tất cả chúng ta cần hợp tác và củng cố sức mạnh đoàn kết. Tất cả các bên đều đi đến kết luận rằng đây là một mối đe dọa đối với an ninh quốc gia - nó không còn là câu chuyện nhỏ", bà khẳng định.

Nguy cơ chính phủ sụp đổ

Việc đảng Bhumjaithai rút lui khiến chính phủ của bà Paetongtarn chỉ còn vừa đủ số ghế để duy trì thế đa số mong manh tại Quốc hội. Khả năng tổ chức tổng tuyển cử sớm – chỉ hai năm sau cuộc bầu cử tháng 5/2023 – đang hiện rõ.

Hai đảng liên minh còn lại là Đảng Quốc gia Thống nhất và Đảng Dân chủ sẽ họp trong ngày 19/6 để thảo luận tình hình. Nếu một trong hai đảng này rút lui, chính phủ của bà Paetongtarn có thể sụp đổ, dẫn đến bầu cử hoặc một nỗ lực lập liên minh mới.

Bà Paetongtarn kỳ vọng rằng lời xin lỗi và sự xuất hiện công khai cùng giới quân sự sẽ giúp thuyết phục các đối tác liên minh ở lại.

Tuy nhiên, những lời kêu gọi từ chức vẫn tiếp tục gia tăng.

Nguy cơ đảo chính

Quân đội Thái Lan cùng ngày ra tuyên bố khẳng định Tổng tư lệnh Pana Claewplodtook “cam kết bảo vệ nguyên tắc dân chủ và chủ quyền quốc gia”, đồng thời kêu gọi người dân “đoàn kết bảo vệ tổ quốc”.

Quân đội Thái Lan từ lâu đã có ảnh hưởng sâu rộng đến chính trị nước này, và các chính trị gia thường tránh xung đột với giới tướng lĩnh. Kể từ khi kết thúc chế độ quân chủ tuyệt đối năm 1932, Thái Lan đã trải qua ít nhất 12 cuộc đảo chính – khiến nhiều người lo ngại một cuộc đảo chính mới có thể xảy ra.

Phe đối lập yêu cầu bầu cử

Đảng Nhân dân – lực lượng đối lập giành nhiều ghế nhất trong cuộc bầu cử năm 2023 nhưng bị Thượng viện bảo thủ ngăn không cho thành lập chính phủ – đã yêu cầu Thủ tướng Paetongtarn tổ chức bầu cử sớm.

“Những gì xảy ra ngày hôm qua là một cuộc khủng hoảng lãnh đạo làm suy giảm lòng tin của người dân”, ông Natthaphong Ruengpanyawut, lãnh đạo Đảng Nhân dân, tuyên bố.

Đảng Palang Pracharath – cầm quyền đến năm 2023 và do Tướng Prawit Wongsuwan lãnh đạo – cho rằng đoạn ghi âm cho thấy bà Paetongtarn "thiếu năng lực, kinh nghiệm và không đủ bản lĩnh điều hành các vấn đề an ninh quốc gia".

Hàng trăm người biểu tình chống chính phủ, trong đó có những cựu thành viên phong trào “Áo vàng” chống lại ông Thaksin cuối những năm 2000, đã tụ tập bên ngoài Phủ Thủ tướng ngày 19/6, yêu cầu bà Paetongtarn từ chức.

Liên minh bất hòa

Bà Paetongtarn, 38 tuổi, lên nắm quyền tháng 8/2024 thông qua một liên minh mong manh giữa đảng Pheu Thai và các đảng bảo thủ thân quân đội – vốn là đối thủ của gia đình bà suốt 20 năm qua.

Tuy nhiên, những căng thẳng âm ỉ trong liên minh đã bùng phát khi đảng Pheu Thai tìm cách giành lại vị trí Bộ trưởng Nội vụ từ tay ông Anutin Charnvirakul – lãnh đạo đảng Bhumjaithai.

Việc mất đi Bhumjaithai khiến Pheu Thai chỉ còn hơn mức 248 ghế cần thiết để nắm quyền đa số một cách sát nút.

×