Tốc độ già hóa dân số nhanh, mức sinh thấp, TP.HCM kiến nghị có bảo hiểm tuổi già tự nguyện

Ngày 1/4, Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội đã có buổi giám sát tại TP.HCM về việc thực hiện chính sách và pháp luật liên quan đến dân số trong giai đoạn 2018 - 2024.

Theo thông tin từ Sở Y tế TP.HCM, trung bình mỗi năm, TP.HCM có thêm gần 35.000 người cao tuổi, điều này đặt ra nhiều thách thức về y tế, an sinh và lao động. Ảnh: X.H

Tốc độ già hóa dân số tăng nhanh

Theo báo cáo của TS.BS Nguyễn Văn Vĩnh Châu, Phó giám đốc Sở Y tế TP.HCM, tốc độ già hóa dân số tại TP.HCM đã tăng nhanh kể từ năm 2017. Trong năm này, TP chính thức bước vào giai đoạn già hóa với tỉ lệ dân số từ 60 tuổi trở lên đạt 10,28%. Đến năm 2024, con số này đã tăng lên 11,87%, tương ứng hơn 1,1 triệu người cao tuổi. Trung bình mỗi năm, TP.HCM có thêm gần 35.000 người cao tuổi.

Tuổi thọ trung bình của người dân TP.HCM hiện đạt 76,6 tuổi, cao hơn mức trung bình của cả nước. Tuy nhiên, tốc độ già hóa nhanh chóng cũng kéo theo nhiều thách thức về chính sách xã hội, y tế và cơ sở hạ tầng.

Theo Cục Thống kê, năm 2024, chỉ số già hóa tại TP.HCM là 65,2 (tức cứ 100 người dưới 15 tuổi thì có 65,2 người cao tuổi), cao hơn mức trung bình cả nước là 60,18.

Dù số lượng người cao tuổi gia tăng nhanh, dịch vụ chăm sóc sức khỏe dành cho nhóm dân số này vẫn chưa đáp ứng đủ nhu cầu. Hệ thống y tế chưa theo kịp tốc độ già hóa, thiếu các báo cáo thống kê về tuổi thọ khỏe mạnh của người dân TP.HCM.

Bên cạnh đó, tổng tỉ suất sinh của TP.HCM vẫn ở mức rất thấp, chỉ đạt 1,39 con/phụ nữ vào năm 2024, nằm trong nhóm 21 tỉnh thành có mức sinh thấp nhất cả nước. Tình trạng này có thể dẫn đến sự thiếu hụt nguồn lao động trong tương lai.

Giải pháp ứng phó với già hóa dân số

Trước tình trạng già hóa dân số nhanh chóng, TP.HCM kiến nghị Trung ương xây dựng và thực hiện đồng bộ các chính sách hỗ trợ người cao tuổi, gắn liền với sự phát triển kinh tế và an sinh xã hội. Đồng thời, khuyến khích người cao tuổi tham gia hoạt động kinh tế, đặc biệt là những người có chuyên môn và kỹ thuật cao, phù hợp với xu hướng "kinh tế bạc".

Ngoài ra, cần cải cách hệ thống hưu trí, đa dạng hóa các loại hình bảo hiểm, đặc biệt là bảo hiểm tuổi già tự nguyện, nhằm phù hợp với điều kiện kinh tế của từng nhóm dân số. Quy hoạch đô thị cũng cần thích ứng với xu hướng già hóa, bao gồm việc xây dựng các khu đô thị sức khỏe, không gian dành cho viện dưỡng lão và các trung tâm chăm sóc lão khoa.

Các chính sách thu hút đầu tư vào lĩnh vực dịch vụ dưỡng lão cũng cần được đẩy mạnh thông qua việc hỗ trợ về đất đai, cơ sở hạ tầng, miễn giảm thuế và đào tạo nguồn nhân lực.

×