TP.HCM sau sáp nhập, "siêu cảng" Cái Mép - Thị Vải - Cần Giờ sẽ trở thành trung tâm logistics hàng đầu Đông Nam Á

Theo Sở Xây dựng TP.HCM, việc sáp nhập 3 địa phương TP.HCM, Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu đánh dấu một bước ngoặt chưa từng có. Đây là "sự tái cấu hình toàn diện không gian phát triển, nơi 3 cực kinh tế năng động bậc nhất cả nước hội tụ".

Cụm cảng Cái Mép - Thị Vải không chỉ là cửa ngõ giao thương quốc tế quan trọng mà còn khẳng định vị thế trên bản đồ hàng hải toàn cầu. Ảnh: CH

Tầm nhìn đến năm 2045, TP.HCM sẽ trở thành trung tâm vận tải thủy bền vững, dẫn đầu cả nước và có quy mô tầm cỡ khu vực Đông Nam Á, Châu Á. Để đạt được mục tiêu này, thành phố mới sẽ tập trung phát triển hệ thống cảng biển, cảng thủy nội địa và mạng lưới giao thông thủy theo mô hình "một trung tâm và hai cực".

Hiện trạng và tiềm năng phát triển

Sau sáp nhập, TP.HCM sở hữu mạng lưới giao thông thủy dày đặc với 132 tuyến đường thủy nội địa có tổng chiều dài lên tới 1.433,85 km, cùng 17 luồng hàng hải dài 322,69 km. Đáng chú ý, hệ thống cảng biển của thành phố hiện có 95 dự án cảng với chiều dài cầu bến khoảng 32 km, đủ khả năng đón các cỡ tàu container lớn nhất thế giới.

Các tuyến vận tải hành khách cũng đã được khai thác hiệu quả, đặc biệt là tuyến tàu cao tốc Bạch Đằng - Vũng Tàu và tuyến phà Cần Giờ - Vũng Tàu, góp phần giảm áp lực cho giao thông đường bộ. Đây là những tuyến mang lại hiệu quả kinh tế và du lịch rõ rệt.

Tuy nhiên, Sở xây dựng cũng chỉ ra nhiều hạn chế. Kết cấu hạ tầng cảng, bến vẫn chưa phát triển tương xứng với tiềm năng, thiếu các cảng biển quy mô lớn để đón nhiều tàu cùng lúc. Hệ thống cảng, bến thủy nội địa và cảng cạn còn manh mún, chưa hoàn thiện.

Một vấn đề lớn khác là sự thiếu đồng bộ của hệ thống giao thông đa phương thức. Đường bộ kết nối đến cảng thường xuyên ùn tắc, trong khi đường sắt kết nối các khu sản xuất và cảng gần như chưa có. Nhiều luồng lạch chính như Lòng Tàu, Soài Rạp cần nạo vét thường xuyên, gây tốn kém chi phí duy tu.

Định hướng chiến lược: “Một trung tâm, hai cực”

Để giải quyết các hạn chế và phát huy tối đa tiềm năng, TP.HCM mới sẽ xây dựng một chiến lược phát triển mạng lưới giao thông thủy dựa trên mô hình "một trung tâm và hai cực". Cực phía Bắc: Khu vực Bình Dương trước sáp nhập.

Cực phía Nam: Khu vực Hiệp Phước, Cần Giờ và Bà Rịa - Vũng Tàu trước sáp nhập.

Từ mô hình này, 2 hành lang vận tải thủy chính sẽ được hình thành: Hành lang Bắc - Đông Nam (kết nối Tây Ninh, Bình Dương, Đồng Nai với Cái Mép - Thị Vải - Cần Giờ) và Hành lang Đông - Tây (kết nối đồng bằng sông Cửu Long với Cái Mép - Thị Vải - Cần Giờ).

Đặc biệt, cụm cảng - logistics Cái Mép - Thị Vải - Cần Giờ sẽ được phát triển theo mô hình "siêu cảng số" và hệ thống logistics tích hợp, với mục tiêu trở thành "ngõ giao thông quốc tế hàng đầu Đông Nam Á".

Các dự án trọng điểm đến năm 2030

Sở Xây dựng cũng đề xuất danh mục các dự án trọng điểm ưu tiên đầu tư từ nay đến năm 2030, bao gồm: Cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ: Dự án mang tính đột phá, tạo động lực phát triển kinh tế cho toàn vùng.
Cụm cảng trung chuyển - ICD Long Bình.
Cảng hành khách quốc tế Nhà Rồng - Khánh Hội, Cảng hành khách quốc tế Phú Thuận, và Bến cảng khách quốc tế Vũng Tàu: Nâng cao năng lực vận tải hành khách và phát triển du lịch đường thủy.
Hoàn thiện ít nhất một cảng thủy nội địa vận tải hàng hóa và một cảng khách tại khu vực Bình Dương, cùng với một cảng cạn.
Nạo vét, nâng cấp các tuyến đường thủy huyết mạch như Rạch Chiếc, Trau Trảu, Ông Nhiêu, và các tuyến kết nối với khu vực phía Nam như Rạch Đỉa - Rạch Rơi, Rạch Tôm, Rạch Dơi - Sông Kinh.

×