Từ con lộ sình lầy đến con đường hạnh phúc nổi tiếng miền Tây: Chuyện của vùng quê nghèo nhất tỉnh (Bài 1)

Con lộ làng sình lầy 1 km nối liền quê nghèo

Khoảng năm 2006, con đường đá đỏ nối từ đường Nguyễn Trung Trực, trung tâm thị trấn Tân Trụ (cũ) vào xã Đức Tân (cũ), con lộ làng dài hơn 1km mà ai từng đi qua đều nhớ như in vì sự gian nan, trắc trở của nó.

Hàng cau vua đẹp như bức tranh rộng lớn vùng quê nghèo Tân Trụ. Ảnh: Thiên Long

Chỉ rộng vừa đủ cho một chiếc xe máy đi lọt. Xe bốn bánh thì gần như bó tay, nếu có đi cũng trầy trật vì những đoạn cua gấp, mặt đường lồi lõm, ổ gà dày đặc như bẫy người. Vào mùa mưa, nơi này trở thành một “bể bùn khổng lồ”, xe nào qua cũng phải dắt bộ, có khi còn bị lầy cả bánh. Người dân chở lúa, chở phân, chở hàng hóa gì cũng phải tranh thủ trời khô.

Có người còn đùa rằng: "Đi bộ trên đường làng còn hơn ngồi ghe chèo lầy trong ruộng".

Hai bên con lộ là những cánh đồng lúa mênh mông nhìn xa tận chân trời. Mùa vụ đến, lúa chín rộ vàng ươm, hương lúa chín ngai ngái quyện cùng mùi đất đồng nội, làm ai từng sống nơi đây đều bồi hồi mỗi khi nhớ lại. Nhưng sau cảnh đẹp ấy là nỗi cực nhọc bao đời của nhà nông.

Hàng cau vua, nơi chốn bình yên của người dân vùng quê Tân Trụ (Tây Ninh). Ảnh: Thiên Long

Dân cư còn thưa thớt, những mái nhà nhỏ nằm rải rác trong bóng râm của cây xoài, cây mít. Về đêm, cả khu chỉ le lói vài ánh đèn yếu ớt như những đốm sáng cô đơn giữa không gian bao la, tĩnh lặng.

Cuộc sống người dân khi ấy còn nhiều vất vả. Nguồn thu nhập chính đến từ vụ lúa duy nhất, năm được mùa thì cũng chỉ đủ ăn còn có năm mất mùa thì trắng tay. Một vài hộ gia đình có trồng thêm ít thanh long trên mảnh đất gò, nhưng sản lượng và đầu ra cũng rất bấp bênh. Cái nghèo bám riết lấy dân làng, kéo theo bao nỗi lo toan.

Trẻ con thì học hành đi lại quá khổ vì đường đi quá khó khăn, người lớn thì cả năm không dám nghĩ đến chuyện đổi mới hay làm ăn lớn.

Du khách chạy xe máy vào đoạn đường có nhiều bông hoa để chụp ảnh: Thùy Trang

Ngày cuối tháng 6/2025, chúng tôi quyết định về nơi này tìm hiểu thêm gốc cội của vùng quê nghèo.

Ông nông dân “chính gốc” Nguyễn Văn Tài (60 tuổi, sống tại đây) đã nói: “Ở cái xứ này, ai sống qua được ba mùa lúa là thành người giỏi rồi. Nắng thì cháy da cháy thịt mưa thì lội sình lội bùn. Đường đi khổ đến mức người ta còn ngại cả tới thăm nhau". Câu nói nửa đùa, nửa thật nhưng đã phản ánh rõ thực trạng một nơi mà bao người dân còn đang loay hoay trong bài toán mưu sinh.

Nâng cấp con lộ làng thành đường đan liên xã

Thế nhưng nghèo khó không bao giờ là cái cớ để buông xuôi. Chính quyền thị trấn Tân Trụ và người dân hai địa phương bằng quyết tâm và sự đồng lòng hiếm có, đã bắt đầu hành trình thay đổi vận mệnh từ việc… nâng cấp con lộ làng.

Nét đẹp như bức tranh khi chiều tà ở vùng quê hàng cau vua. Ảnh: Thiên Long

Con đường nhỏ bé, quanh co năm nào, dần được lên kế hoạch cải tạo. Từ chủ trương của huyện, xã, cho đến sự ủng hộ của bà con nông dân có đất cạnh tuyến đường, dự án cấp thiết ra đời mở rộng, nâng cấp và đúc bê tông toàn tuyến lộ làng liên xã nối từ trung tâm thị trấn vào xã Đức Tân (cũ).

Ban đầu, ai cũng lo ngại vì kinh phí lớn lại phải vận động người dân hiến đất chặt bỏ cây trái hai bên lề. Nhưng điều bất ngờ ai cũng vui rồi hưởng ứng rất tích cực không hề tính toán thiệt hơn.

Có cụ già còn bảo: “Tôi sống mấy chục năm nơi này, dân mình lúc nào cũng chịu hi sinh vì cái chung như vậy. Mất cây cau, mất miếng đất cũng không tiếc miễn sau này con cháu có đường tốt mà đi học, đi làm".

Hàng cau vua là biểu tượng cho dân Long An (cũ) giờ là Tây Ninh. Ảnh: Thiên Long

Thế là con lộ đất bắt đầu đổi khác.

Năm 2010, từng ngày từng đoạn, đường được đổ bê tông mặt đường phẳng lì, thẳng tắp. Những khúc cua “tử thần” được bẻ thẳng lại, xe cộ chạy bon bon qua vận chuyển hàng hóa không còn là nỗi ám ảnh.

Hai bên con đường là ruộng lúa, đồng thanh long được đầu tư chăm sóc kỹ lưỡng hơn. Mô hình làm vườn, trồng cây ăn trái theo hàng lối cũng xuất hiện ngày càng nhiều. Dân bắt đầu chuyển dịch từ độc canh cây lúa sang trồng cây có giá trị kinh tế hơn.

Khách đi xe máy chạy dọc hàng cau vua đến cuối con đường ra sông Vàm Cỏ Tây. Ảnh: Thùy Trang

Đặc biệt, hai bên lề đường chính quyền và người dân thống nhất trồng cau vua – một loại cây không chỉ đẹp về hình dáng, mà còn cho bóng mát và tạo nên cảnh quan vô cùng đặc biệt. Cau vua lớn nhanh thân cao thẳng lá xòe như chiếc ô khổng lồ tạo nên một khung cảnh vừa thanh bình vừa sang trọng như một khu resort quê nhà.

Nhiều người lần đầu đi qua đoạn đường này sau khi cải tạo đều không khỏi trầm trồ. Không ai nghĩ rằng nơi đây từng là “con đường sình lầy nhất huyện”. Nay nó đã trở thành một điểm đến thú vị, thu hút khách du lịch bụi, khách chụp ảnh cưới, rồi cả những đoàn sinh viên nghiên cứu nông thôn mới kỳ nghỉ hè lại tề tựu về vừa ngắm hàng cau, vừa làm đề tài tốt nghiệp.

Người ta gọi nó là “con đường cau vua” lộ Đồ Nghị, một biểu tượng mới cho sự thay da đổi thịt của vùng đất nhiều gia đình bao đời lo toan vì cuộc sống mưu sinh đầy nghèo khó.

Điều đáng quý hơn cả là sự đổi thay không chỉ đến từ cảnh quan hay hạ tầng mà đến từ chính tư duy cũng như về mặt lối sống của người dân Tân Trụ “đẹp không thể nào chê vào đâu được”.

Còn nữa...

×