Tượng đài "trấn giữ" cửa biển Quy Nhơn, bí ẩn linh thiêng mà dân tỉnh Bình Định cũ, nay là Gia Lai tin tưởng

Xây dựng hoàn thành năm 1972, tượng đài Trần Hưng Đạo hiên ngang, bảo vệ dân làng

Men theo con đường Xuân Diệu thơ mộng từ trung tâm Quy Nhơn, chỉ cần ngước mắt là thấy tượng đài Trần Hưng Đạo uy nghi trên bán đảo Phương Mai. Giữa không gian bao la của trời nước, tượng đài như một “ngọn hải đăng” tinh thần, hiên ngang bất biến theo thời gian.

Chiều hoàng hôn, từ bến Hàm Tử, chuyến đò đưa chúng tôi sang làng chài Hải Minh. Con thuyền lướt nhẹ trên mặt sóng, khiến không gian như lùi lại hàng trăm năm. Từ xa, Hưng Đạo đại vương hiện lên trong tư thế oai phong: đầu đội mũ sắt, mình mặc chiến bào, tay phải chỉ thẳng ra biển như đang điều binh khiển tướng.

Tượng được xây trên đồi cao 50 m, ba mặt hướng ra biển, bệ tượng 3,9 m, xung quanh ốp đá cuội và đi kèm 4 bức phù điêu kể về những chiến công lừng lẫy. Tượng chính cao 16 m, tay trái nắm chuôi kiếm, tay phải chỉ ra biển, gương mặt uy nghi và thần thái quyết đoán, biểu trưng cho ý chí quyết chiến với ngoại xâm. Công trình khởi công năm 1971, khánh thành năm 1972, được UBND tỉnh xếp hạng di tích vào năm 2007.

Làng chài Hải Minh nép mình dưới lưng núi, mặt hướng ra biển. Người dân nơi đây tin rằng tượng đài Trần Hưng Đạo âm thầm che chở họ vượt bão giông.

Ông Võ Ngọc Dũng (62 tuổi) chia sẻ: “Tượng Đức Thánh Trần, như linh hồn của làng này. Sáng sớm hay chiều muộn, người dân đều lên tượng tập thể dục, thắp hương cầu bình an. Ngày thường cũng có người đến dâng hương, cầu cho mọi điều tốt đẹp”.

Lễ húy kỵ Đức Thánh Trần, cúng rước giác linh Đức Thánh Trần tại tượng đài để cung nghinh về đền thờ, tưởng nhớ công lao

Dưới chân tượng, biển ôm lấy núi, núi tựa vào trời. Không gian như một bức tranh thủy mặc, nơi những câu chuyện linh thiêng về Đức Thánh Trần được truyền từ đời này sang đời khác. Tượng đài trở thành nơi sinh hoạt tinh thần: cụ già tản bộ, trẻ nhỏ vui đùa, bình yên chan hòa giữa biển cả. Hằng năm, vào ngày 18 đến ngày 20 tháng 8 (Âm lịch) chính quyền và người dân Quy Nhơn lại tổ chức Lễ húy kỵ Đức Thánh Trần (Trần Hưng Đạo) với nhiều nghi lễ cổ truyền, trong đó có nghi lễ cúng rước giác linh Đức Thánh Trần tại tượng đài để cung nghinh về đền thờ để tổ chức lễ cúng chính.

Từ bao đời nay, tục lệ “Tháng tám giỗ Cha” tức giỗ Anh hùng dân tộc Trần Hưng Đạo đã trở thành nét văn hóa tín ngưỡng của người dân Quy Nhơn. Lễ tưởng niệm cũng là dịp để người dân, cán bộ và du khách hiểu hơn về cuộc đời và sự nghiệp của Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn. Từ đó thể hiện lòng biết ơn, tri ân với những chiến công lừng lẫy của quân dân nhà Trần dưới sự lãnh đạo của Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn, với những trang sử hào hùng của dân tộc ta trong sự nghiệp giữ nước và bảo vệ đất nước.

Năm 2000, nhân kỷ niệm 700 năm ngày mất của Hưng Đạo Vương, lễ giỗ chính thức mang tính chất lễ hội, trở thành dịp tưởng niệm long trọng hàng năm.

Theo Phòng Văn hóa - Xã hội phường Quy Nhơn, đền thờ, tượng đài Trần Hưng Đạo không chỉ có giá trị lịch sử, kiến trúc mà còn là địa chỉ văn hóa, tâm linh của cộng đồng. Đây cũng là điểm đến hấp dẫn cho du khách muốn khám phá núi non trùng điệp, biển ôm núi và khung cảnh hoang sơ.

Từ đường Xuân Diệu, tượng đài Trần Hưng Đạo hiện lên như một điểm nhấn đầy tự hào giữa trời nước mênh mông, gợi nhắc về những giá trị lịch sử, văn hóa và niềm tin linh thiêng của người dân Quy Nhơn.

Di tích lịch sử tượng đài Trần Hưng Đạo
Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn (1228-1300), quê quán tỉnh Nam Định. Ông là nhà quân sự, nhà chính trị, nhà văn hoá lớn. Sự kết tinh của thiên tài và đức độ, ông được suy tôn là Đức Thánh Trần trong tín ngưỡng dân gian Việt Nam.
Ba lần đánh thắng Nguyên Mông xâm lược, cùng những chiến công trên lĩnh vực lý luận, tư tưởng và nghệ thuật quân sự, ông được Viện Khoa học Hoàng Gia Anh bầu là 1 trong 10 vị tướng soái kiệt xuất trong lịch sử nhân loại. Tượng đài được Hội Thánh trần Bình Định xây dựng năm 1972. Di tích được UBND tỉnh xếp hạng ngày 10/9/2007.

×