Tỷ lệ án hành chính bị hủy, sửa cao: "Việc nể nang là có thật"

Đại biểu Mai Thị Phương Hoa (Nam Định) cho biết, thời gian qua án hành chính có tỷ lệ huỷ, sửa cao. 

"Những tồn tại này có phải do thẩm phán nể nang hay không? Đâu là giải pháp khắc phục", đại biểu Hoa chất vấn. 

Trả lời đại biểu quốc hội, Chánh án Nguyễn Hòa Bình cho biết: Án hành chính hiện nay đang có vấn đề, chúng ta đang có rất nhiều tồn tại xung quanh án hành chính.

Đầu tiên, tỷ lệ thường thấp hơn so với yêu cầu của Quốc hội. Năm 2022, tỷ lệ xét xử án hành chính đạt yêu cầu của Quốc hội tăng nhưng không nhiều, cụ thể vượt 12% so với chỉ tiêu được Quốc hội giao. 

"Tỷ lệ Quốc hội giao giải quyết án hành chính tương đối thấp bởi thực tế nhiều năm qua tỷ lệ xét xử án hành chính rất thấp", Chánh án Nguyễn Hòa Bình thông tin.

Chánh án Nguyễn Hòa Bình cũng cho biết, có mấy tồn tại đã nêu trong báo cáo. Đầu tiên là tỷ lệ xử thấp.

Thứ hai là tỷ lệ hủy, sửa nhiều hơn các án khác, có năm lên đến 4%.

Thứ ba, án hành chính không được thực thi nghiêm túc, gây bức xúc cho người dân. 

"Những tồn tại này có phải do thẩm phán nể nang hay không? Báo cáo với Quốc hội việc nể nang là có thật. Khi xét xử, các thẩm phán xét xử các vụ án của UBND cùng cấp thì cũng có câu chuyện nể nang, nhưng tỷ lệ không nhiều. Đại đa số các thẩm phán đều phát huy bản lĩnh, chuyên nghiệp, xét xử các vụ án hành chính nghiêm túc, tuy vậy việc nể nang vẫn còn chứ không phải không có", Chánh án Nguyễn Hòa Bình nói.

Chánh án Nguyễn Hòa Bình khẳng định, việc nể nang không phải nguyên nhân chính dẫn đến tỷ lệ huỷ, sửa án hành chính cao. Tỷ lệ huỷ, sửa cao đến từ do các tranh chấp phát sinh có xu hướng tăng về số lượng và chủ yếu liên quan đến đất đai rất phức tạp.

Việc đánh giá chứng cứ, áp dụng pháp luật trong một số vụ án gặp nhiều khó khăn, vướng mắc.

Bên cạnh đó, vẫn còn tình trạng UBND, Chủ tịch UBND hoặc người đại diện không chấp hành nghiêm quy định của luật Tố tụng hành chính.

Cụ thể, nhiều vụ án UBND, chủ tịch UBND cung cấp tài liệu, chứng cứ không đầy đủ hoặc không đúng thời hạn theo yêu cầu của tòa án, có vụ việc không cung cấp chứng cứ dẫn đến thời gian giải quyết vụ án bị kéo dài.

Nhiều vụ án, chủ tịch UBND hoặc người đại diện có đơn xin giải quyết, xét xử vắng mặt, thậm chí có trường hợp vắng mặt tại các phiên đối thoại hoặc các phiên tòa nhưng không có đơn xin phép vắng mặt. Điều này dẫn đến tòa án phải hoãn phiên tòa, gây khó khăn cho công tác xét xử và bức xúc cho người khởi kiện.

Về giải pháp, Chánh án TAND Tối cao cho biết, cùng với giải pháp nâng cao chất lượng xét xử, ngành toà án đã tổ chức hội nghị thảo luận, đề ra 14 giải pháp nâng cao chất lượng xét xử. 

"Việc cả nể mặc dù ít nhưng cũng cần phải đặt ra, nhiệm kỳ trước chúng ta đã đổi mới tố tụng hành chính bằng cách đối với vụ án mà huyện xử lý thì giao cho tòa án tỉnh xử, vụ án của tỉnh thì tỉnh vẫn xử. Trong sửa đổi lần này, chúng tôi thành lập tòa chuyên trách, huyện thì tỉnh sửa, tỉnh thì tòa chuyên trách", ông Nguyễn Hòa Bình thông tin.