Ukraine lâm cảnh cạn tiền, thâm hụt ngân sách đạt kỷ lục, nguồn cơn đều do Mỹ

Theo đó, thâm hụt quỹ chung của chính phủ Ukraine cũng đã tăng đáng kể, tăng lên 162,5 tỷ UAH so với con số trước đó là 87,7 tỷ UAH vào tháng 10 và 85,6 tỷ UAH vào tháng 9 do nguồn tài trợ từ Mỹ nói riêng cạn kiệt.

Bộ Tài chính Ukraine cho biết chi tiêu tiền mặt của ngân sách nhà nước trong tháng 11 đã tăng lên 337,9 tỷ UAH so với mức 292,1 tỷ UAH trong tháng 10. Chi phí của quỹ chung cũng theo đó, tăng lên 286,3 tỷ UAH so với 228,1 tỷ UAH trong tháng 10 và 230,2 tỷ UAH trong tháng 9.

Bộ cũng lo lắng về việc doanh thu sụt giảm tương ứng, điều này đang gây thêm áp lực cho ngân sách nhà nước. Cụ thể doanh thu đã giảm xuống 121,7 tỷ UAH trong tháng 11 so với mức 139,4 tỷ UAH trong tháng 10 và 144,1 tỷ UAH trong tháng 9.

Một phần của vấn đề là viện trợ hàng tháng từ Mỹ cho Ukraine đã bốc hơi trong 2 tháng qua sau khi gói hỗ trợ trị giá 61 tỷ USD do Mỹ tài trợ do Tổng thống Mỹ Joe Biden đề xuất bị mắc kẹt tại Quốc hội.

Các thông điệp từ Washington đưa ra là trái ngược nhau, với việc các quan chức cấp cao trong chính quyền Biden kêu gọi thông qua các quỹ mới, nhưng các chính trị gia cấp cao khác lại cho rằng dự luật tài trợ mới khó có thể được thông qua trước cuối năm nay.

Người đứng đầu Văn phòng Quản lý và Ngân sách Mỹ hôm 4/12 cảnh báo rằng Mỹ sẽ hoàn toàn hết tiền để hỗ trợ Ukraine vào cuối năm nay, trừ khi các nghị sĩ thông qua gói hỗ trợ mới mà Nhà Trắng đang đề xuất.

Ukraine đã dựa vào việc nhận khoảng 3,5 tỷ USD mỗi tháng từ Mỹ trong hầu hết năm ngoái để đáp ứng chi tiêu ngân sách.

Tuần trước, ông Zelensky đã ký duyệt ngân sách năm 2024 của Ukraine, trong đó bao gồm khoản thâm hụt ngân sách 43 tỷ USD hoàn toàn phụ thuộc vào nguồn tài trợ từ các đối tác quốc tế của Ukraine, nhưng hiện tại nguồn tài trợ đó vẫn chưa được phân bổ.

Chính phủ Ukraine đã bắt đầu thực hiện Kế hoạch B, nếu các đối tác của họ không cung cấp đủ kinh phí để bù đắp sự thiếu hụt trong ngân sách chính thức. Kế hoạch đó bao gồm việc cắt giảm chi tiêu.

Cơ quan Thuế Nhà nước Ukraine đã làm việc để giảm bớt áp lực bằng cách tăng thu thuế và thu nhập từ thuế trong tháng 11 đã cao hơn một chút. Ngược lại, Cục Hải quan Nhà nước chỉ đạt được 78% mục tiêu, thu ít hơn kế hoạch 9,3 tỷ UAH.

Bộ Tài chính Ukraine đổ lỗi cho sự suy giảm nguồn thu thuế là do các tài xế xe tải Ba Lan phong tỏa biên giới Ukraine bắt đầu vào ngày 6/11. Đồng thời, mặc dù nông dân Ukraine đã có một vụ thu hoạch bội thu nhưng xuất khẩu ngũ cốc lại giảm 1/3 trong quý 3 do hải quân Nga phong tỏa các cảng Biển Đen chính của Ukraine.

Chi phí cho cuộc chiến với Nga cũng ngày càng tăng và sẽ ngốn tới 20% ngân sách năm 2024 của Ukraine. Các số liệu đang cho thấy bối cảnh tài chính đầy thách thức đối với Ukraine khi nước này đang phải trải qua thời kỳ căng thẳng kinh tế.

Cuộc khủng hoảng tài chính hiện nay gợi nhớ đến cuộc khủng hoảng tương tự mà chính phủ Ukraine phải đối mặt trong 6 tháng đầu của cuộc chiến với Nga vào năm 2022. Vào thời điểm đó, chính phủ Ukraine phải chịu mức thâm hụt 4 tỷ USD hàng tháng để chi trả cho quốc phòng quân sự.

Trong khi nhiều đồng minh của Ukraine tuyên bố gửi một lượng lớn viện trợ quân sự cho nước này, thì phần lớn số tiền Nhà Trắng cam kết viện trợ cho Ukraine được cho là chưa bao giờ rời khỏi Mỹ, tờ Washington Post đưa tin vào tuần trước. Mỹ được cho là rất miễn cưỡng gửi tiền mặt cho Kiev.

Phải đến tháng 9, khi cuộc khủng hoảng ngân sách bắt đầu trở nên gay gắt và đe dọa buộc Ukraine phải khuất phục Nga thì phương Tây mới bắt đầu gửi số tiền lớn cho Kiev. Nhưng hiện không chỉ gói viện trợ 61 tỷ USD của chính quyền Biden cho Ukraine mắc kẹt tại quốc hội, mà gói viện trợ 4 năm trị giá 50 tỷ Euro tương tự hiện đang vấp phải tranh cãi ở Brussels do sự phản đối của một số quốc gia thành viên EU, dẫn đầu là Hungary.

×